Rökkur - 01.10.1922, Page 43

þó tilefnið væri lítið, til dæmis ef hann sá svölur á flugi, grátittlinga,
fönn í fjalli eða heyrði þunglyndisleg lög leikin á hljóðfæri, lög,
sem vöktu marga forna minning.
Og loks var ein hugsun, sem náði fastatökum á honum, hugsun
um hvíld. Hún náði slíku hnefataki á öldungnum, að allar aðrar
hugsanir og langanir dóu út að mestu. Farandmanninum gamla
fannst eigi lengur neitt eftirsóknarverðara í þessum heimi, ekki
neitt yndislegra um að hugsa, en hávaðalaust horn, þar sem hann
gæti verið einn og hvílzt og í næði, og beðið þess, að hann fyndi
andkul dauðans á neni.
Það var eins og forsjónin hefði hent honum yfir lönd og höf með
svo miklum hraða, að hann hefði vart haft tíma til þess að anda,
og honum fyndist æðsta mannleg hamingja hlyti að vera innifalin
í því einu: Að flakka ekki.
Og vissulega átti hann slíka hvíld skilið.
En hann var svo óhappavanur orðinn, að hann hugsaði um hvíld
eins og aðrir menn hugsa um það, sem þeir vita, að þeir aldrei
ná, þó þeim sé nautn um það að dreyma. Hann þorði ekki að vona
eftir kyrrlátu ævikvöldi. En samt sem áður gerðust þau undur á
einum tólf tímum, að hann náði í stöðu, sem var eins og valin
sérstaklega fyrir hann úr öllum þeim störfum, sem kostur er á í
þessum heimi. Og það var því ekki kyn, þó hann — þegar hann
kveikti á luktinni þetta fyrsta kvöld, að hann spyrði sjálfan sig í
hálfgerðu svimaástandi, hvort þetta væri virkileiki eða draumur.
Og hann þorði ekki að svara hugarspurningu sjálfs sín. En veru-
leikinn sannfærði hann. Hann þurfti aðeins að líta í kringum sig.
Og hver stundin leið sem andartak þarna á svölunum. Það var eins
og hann væri að horfa á hafið í fyrsta sinni á ævinni. Frá luktinni
kastaðist ljósgeislaþríhyrningur á sjóinn. En í skugganum stóð vita-
vörðurinn nýi og horfði á þann hluta hafsins, sem uppljómaður
var, og hlustaði á nið hafaldanna, sem hýddu háklettinn. Og við
og við, andartak, sá hann fax aldanna, hvítt fax þeirra, sá þær færast
nær, og er þær náðu undir ljósgeislaþríhyrninginn, sýndust faldar
þeirra rósrauðir.
Það leið að háflóði óðfluga. Sandrifin voru öll þegar í kafi. Og
hafið eitt lét til sín heyra og stundum var niður þess sem þytur
frumskóganna stóru, en stundum sem hleypt væri úr fallbyssum,
og enn stundum veikur sem niður af máli margra manna. En stund-
um var allt kyrrt. Og öldungurinn heyrði hafið stynja. Það var
43