Bændablaðið - 17.11.2022, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 17. nóvember 2022
FRÉTTIR
Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins
(RML) boðar til fræðslu- og
umræðufunda um áburðarmál
víðs vegar um landið á næstu
dögum.
Stað- og tímasetningar ásamt
skráningarformi fyrir fundina
eru aðgengilegar á heimasíðu
Ráðgjafarmiðstöðvarinnar, rml.is, en
fyrsti fundur fer fram 22. nóvember.
Á fundunum verður rætt um
efnasamsetningu tegunda af
tilbúnum áburði, helstu næringarefni
í áburði og áhrif þeirra á magn og
gæði uppskeru. Rætt um búfjáráburð
og þætti sem hafa áhrif á nýtingu
hans og aðra lífræna áburðargjafa
eða jarðvegsbætandi efni.
Rætt verður um þætti tengda
jarðvegi og fleiru sem hafa áhrif á
nýtingu áburðar s.s. vatnsbúskap
og sýrustig jarðvegs. Farið verður
yfir niðurstöður heyefnagreininga
og hvernig nýta megi þær við val
á áburði, að því er fram kemur í
tilkynningu.
Bændur eru hvattir til að skrá sig
á fundina á rml.is. /ghp
Fundað um áburðarmál
Greiddu 465 milljónir kr.
Í lok október greiddi matvæla-
ráðuneytið 465 milljónir króna til
bænda sem álag á jarðræktarstyrki
og landgreiðslur á þessu ári.
Greiðslurnar eru í samræmi við
tillögur Spretthópsins, sem var
settur á laggirnar í júní síðastliðnum
til að bregðast við alvarlegri stöðu
landbúnaðarins á Íslandi – til að
mynda í kjölfar mikilla verðhækkana
á aðföngum bænda.
Samkvæmt upplýsingum úr
matvælaráðuneytinu er álagið
reiknað út frá umsóknum þessa
árs og er tíu prósentum af
heildarupphæð álagsins, sem er
517 milljónir króna, haldið eftir þar
til uppgjör á úttektum umsókna er
lokið í desember.
Alls sóttu 1.574 um landgreiðslur
fyrir þetta ár, en 1.007 sóttu um
jarðræktarstyrki. Skiptast greiðslur
þannig að 259 milljónir króna
verða greiddar sem jarðræktarálag
og 258 milljónir króna sem álag á
landgreiðslur.
Næstu álagsgreiðslur
nú í nóvember
Næstu álagsgreiðslur eru áætlaðar
nú í nóvember, þegar 75 prósenta
álag á nautakjötsframleiðslu verður
greitt út, eða alls 41 milljón fyrir
tímabilið október til desember.
Síðan í febrúar á næsta ári þegar
25 prósenta álag í garðyrkju
verður greitt út – alls 101 milljón
króna – og er þriðja álagsgreiðsla
á nautakjötsframleiðslu vegna
framleiðslu á tímabilinu október til
desember, einnig 41 milljón.
Í febrúar 2023 verður einnig
uppgjör álags á gæðastýringu í
sauðfjárrækt, samhliða uppgjöri
almennu gæðastýringargreiðslunnar.
Þá lagði Spretthópurinn til að 450
milljónum króna yrði varið til að
mæta hækkun fóðurverðs hjá svína-,
alifugla- og eggjaframleiðendum, en
áætlað er að umsóknarferlið vegna
þessara stuðningsgreiðslna fari fram
snemma árs 2023. /smh
Greiðslurnar eru í samræmi við tillögur Spretthópsins.
Við úthlutun á WTO-
tollkvótum í sumar fengu fjögur
innflutningsfyrirtæki samtals
345 þúsund kílóa kinda- eða
geitakjötskvóta úthlutað.
Langstærstan hluta hans fékk
Stjörnugrís, eða 281 þúsund kíló.
Síðan hafa einungis 557 kíló verið
flutt inn og Stjörnugrís ekkert enn þá.
Í aðsendri grein í blaðinu í dag
skrifa þeir Trausti Hjálmarsson,
formaður búgreinadeildar
sauðfjárbænda hjá Bændasamtökum
Íslands, og Hafliði Halldórsson,
framkvæmdastjóri Icelandic Lamb,
um markaðsstöðu og -horfur fyrir
íslenskt lambakjöt. Þar kemur fram
að eina íslenska matvaran með
upprunavottun sé íslenskt lambakjöt.
Ómerktur uppruni lambakjöts
Þeir vekja athygli á því að vegna
þess hversu lítið hefur verið flutt
inn á þessu ári megi búast við að
innflutningur aukist fljótlega. Þeir
segja að innflutningsfyrirtækin
hafi hingað til ekki auglýst að um
innflutt lambakjöt sé að ræða og
benda neytendum á að spyrja ávallt
um uppruna lambakjötsins sem þeir
kaupa.
Geir Gunnar Geirsson, forstjóri
Stjörnugríss, segir að enginn
innflutningur hafi átt sér stað frá
því að þeim var úthlutaður þessi
kvóti.
Hann segir að innflutningurinn
verði í litlu magni ef fyrirtækið ætli
að nýta sér innflutningskvótann –
en þá líklega frá Spáni eða Nýja-
Sjálandi.
Takmarkaður áhugi sé á
innflutningi á lambakjöti enn sem
komið er.
Selt til veitingahúsa
og í kjötvinnslur
Geir telur að erlenda kindakjötið sé
ekkert mikið ódýrara en það íslenska,
það sem verði mögulega flutt inn fari
til veitingahúsa og í kjötvinnslur, rétt
eins og aðrar kjötvörur sem fluttar
eru inn. Úthlutunin síðasta sumar
gildir fyrir tímabilið 1. júlí 2022 til
30. júní 2023. Tilboðum var tekið frá
fjórum fyrirtækjum á meðalverðinu
ein króna á kílóið. /smh
Innflutningur á kindakjöti:
Lítill hluti kvótans verið nýttur
– Stjörnugrís með langstærstan hluta af innflutningskvótanum
Haust tilboð:
Eigum til á lager, eina JANSEN AGF-180 Ruddasláttuvél á armi.
Fullt verð : Kr. 773,338 m.vsk. Eða Kr. 623,660 án vsk.
Tilboðsverð Kr. 696,004 m.vsk. eða Kr. 561,294 án vsk.
Svansson ehf, Melabraut 19, 220 Hafnarfjörður
Sími: 697-4900 sala@svansson.is
AGF-180
Háskóli Íslands og Atmonia:
Tæknin verður fyrst sinnar
tegundar í heiminum
– Umhverfisvæn framleiðsla á ammóníaki til notkunar sem eldsneyti eða áburður
Nýsköpunarfyrirtækið Atmonia
hefur á undanförnum árum
unnið að þróun á tækjabúnaði
t i l u m h v e r f i s v æ n n a r
áburðarframleiðslu.
Fyrirtækið tilkynnti fyrir
skemmstu um evrópskt
samstarfsverkefni, stýrt af Háskóla
Íslands sem hófst 1.nóvember
síðastliðinn með það að markmiði
að hanna og þróa rafgreiningarbúnað
sem framleiðir ammóníak í
vökvaformi, sem nýta má sem
eldsneyti eða áburð.
Helga Dögg Flosadóttir,
rannsóknarstjóri Atmonia, segir
samstarfsverkefnið mikilvægt
áframhald af störfum fyrirtækisins
fram til þessa. Hún segir að endanleg
stærð á vörunni, sem verður
markaðssett í kjölfar verkefnisins,
sé enn í vöruþróun en stefnan sé
sett á kerfi á stærð við flutningsgám
sem hentar vel með sjálfbærum
orkugjöfum eins og til dæmis
vindmyllum.
Mestu áskoranir í orku- og
loftslagsmálum
Fimm aðrar stofnanir og fyrirtæki
eru einnig þátttakendur í verkefninu
sem heitir VERGE. Það er
fjármagnað af rannsóknaráætlun
Evrópusambandsins, Horizon
Europe, sem styður við auknar
rannsóknir á mestu áskorunum
samtímans í Evrópu, meðal annars
í orku- og loftslagsmálum. VERGE
verkefnið er beint framhald af
þeim verkefnum sem Atmonia
hefur unnið að undanfarin ár. Áður
hefur hér í blaðinu verið fjallað um
tækjabúnaðinn og framleiðsluferlana
sem Atmonia vinnur að, meðal
annars búnað sem ætlaður er fyrir
bændur til nota heima á bæjum. Sú
tækni og búnaður verður áfram í
þróun samhliða þessu verkefni.
VERGE styrkurinn er að sögn
Helgu upp á ríflega 3,2 miljónir evra
og deilist á milli samstarfsaðilanna.
Hann nýtist að fullu við þróunina á
þessu nýja ferli. Verkefnið sjálft er til
þriggja ára og í lok þess er stefnt á að
sýna fram á framleiðslu ammóníaks
í vökvaformi með rafefnafræðilegu
ferli í rannsóknarstofu.
Tæknin sem þróuð er í verkefninu,
verður fyrsta sinnar tegundar í
heiminum og felst í rafefnafræðilegu
ferli til framleiðslu ammóníaks, úr
sjálfbæru rafmagni. Möguleikinn til
að framleiða sjálfbært ammóníak
beint úr sjálfbærum orkuauðlindum
mun hafa jákvæð áhrif á heimsvísu.
Í dag fer framleiðslan að langmestu
leyti fram á iðnaðarskala með
óumhverfisvænum hætti og ber
því ábyrgð á einu prósenti af
losun gróðurhúsalofttegunda
heimsbyggðarinnar. Þar að
auki er ammóníak nú talið
eitt vænlegasta kolefnislausa
rafeldsneytistegundin, sem þekkt
er til nota við skipaflutninga og
aðrar siglingar. Hægt er að draga úr
losun sem nemur þremur prósentum
af heildarlosun heimsins með því
að nýta í stað þess ammóníak
framleitt á umhverfisvænan máta,
sem eldsneyti.
Talið er að VERGE-tæknin muni
á þennan hátt hafa mikil áhrif og
flýta fyrir kolefnisjöfnun í Evrópu
fyrir 2050.
Viðurkenning á gæðum
rannsóknarstarfa Atmonia
„Við höfum með með þessu verkefni
fengið viðurkenningu Evrópuráðs
– og sérfræðinga þeirra – á
mikilvægi verkefnisins og gæðum
okkar rannsóknastarfa. Atmonia og
Háskóli Íslands setja sig hér í fremstu
röð nýsköpunar og vísindanna á
sviði rafefnafræðilegrar framleiðslu
ammóníaks,“ segir Helga.
Hún bætir við að með verkefninu
komi fjármagn til landsins sem styrki
verkefnið veglega næstu þrjú árin,
þar að auki sterkir samstarfsaðilar
og sérfræðingar frá fyrirtækjum
og stofnunum sem munu auka
veg verkefnisins, bæði í þróun og
markaðssetningu. /smh
Skýringarmyndin sýnir hvernig ferli framleiðslunnar á fljótandi ammóníaki
á sér stað. Myndir / Aðsendar
Helga Dögg Flosadóttir fer fyrir
tilraunateymi Atmonia.
Íslenskar lærisneiðar. Íslenskt lambakjöt er eina íslenska matvaran með
upprunavottun.