Íslenska þjóðfélagið - 16.12.2022, Side 77

Guðný Björk Eydal, Ingólfur V. Gíslason og Tómas Bjarnason
77 ..
Tafla 10. Breytingar á meðaltali á svörum við spurningum um samþættingu launavinnu og
umönnunarábyrgðar fyrir og eftir farsóttina
a. Báðir for-
eldrar vinna
heima
b. Maki er heima
en ég vinn á
vinnustaðnum
c. Ég er heima
en makinn er á
vinnustaðnum
d. Báðir vinna
á vinnu-
staðnum
Alls
Breyting á samþættingu launa-
vinnu og umönnunar-ábyrgðar
Breyting meðaltala -.48 d -.11 -.43 -.16 a -0.33
Staðalfrávik 1,14 0,89 0,92 0,79 0,98
n (fjöldi) 140 65 81 91 378
Munur á breytingu á meðaltali milli hópanna fjögurra (tvíhliða próf): F = 3,7; Df = 3; p < .05. Adj. R2 = 2%
Breyting meðaltala er fengin með því að draga svör við spurningunni um samþættingu vinnu og umönnunar fyrir farsóttina frá svörum við
spurningunni um samþættingu vinnu og umönnunar eftir farsóttina. Neikvætt tölugildi þýðir að samþætting vinnu og umönnunar hafi versnað
en jákvætt tölugildi að samþættingin hafi batnað. Báðar spurningarnar eru á kvarðanum 1-5. d Hópur a. er marktækt lægri en hópur d. (p <
.05). a Hópur .d er marktækt hærri en hópur a. (p < .05) Notuð var skipunin UNIANOVA í spss og Scheffé Posthoc-próf við mat á mun á
meðaltölum.
Gerð var línuleg aðhvarfsgreining (OLS) þar sem breytingar á samþættingu launavinnu og umönn-
unar frá því fyrir COVID-19 og eftir voru skoðaðar. Eins og áður hefur komið fram er breyting á
meðaltalinu fengin með því að draga svör við spurningunni um samþættingu vinnu og umönnunar
fyrir farsóttina frá svörum við sömu spurningu eftir farsóttina. Í jöfnunni var kyn, menntun (háskóla-
menntun), aldur barna (börn 6 ára og yngri) og staðsetning vinnunnar. Eins og áður var hópur d.,
báðir foreldrar vinna á vinnustaðnum, notaður sem viðmiðunarhópur (sjá töflu 11).
Tafla 11. Breytur í OLS aðhvarfsgreiningu. Háð breyta er samþætting launavinnu og umönnunará-
byrgðar
Hlutfall Fjöldi
(n)
Breyta Gildi
Kyn Kona = 1 54% 430
Menntun Háskólapróf = 1 69% 319
Börn Börn eldri en 6 ára á heimili = 1 55% 429
Staðvinna/fjarvinna a. Báðir foreldrar vinna heima = 1 37% 430
Staðvinna/fjarvinna b. Maki er heima en ég vinn á vinnustaðnum = 1 17% 430
Staðvinna/fjarvinna c. Ég er heima en makinn er á vinnustaðnum = 1 22% 430
Víxlverkun kyns og heimavinnu Mæður sem vinna fjarvinnu heima = 1 33% 430
Hópur d., „Báðir foreldrar vinna á vinnustaðnum“, var notaður sem viðmiðunarhópur.
Allar breytur voru settar inn samtímis. Líkanið í heild er vel marktækt (F = 4,4; Df = 6; p < .001)
en skýrð dreifing var lítil (Adj. R2 = 7%). Í jöfnuna var svo bætt víxlverkun kyns og heimavinnu,
þ.e. mæðrum sem vinna fjarvinnu heima. Eins og áður hefur komið fram er þetta gert með vísan til
niðurstaðna sem sýna að mæður sem vinna heima taka oft stærri skerf heimilisstarfa og umönnunar
en feður gera í sömu sporum. Þetta líkan er í heild einnig vel marktækt (F = 4,4; Df = 7; p < .001) og
skýrð dreifing marktækt meiri (p < .05) en í fyrra líkaninu (sjá töflu 12).