Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Qupperneq 15
3. tbl. 97. árg. 2021 | Tímarit hjúkrunarfræðinga 13
Viðtal
Hvað getum við gert til að bæta stöðuna?
„Með fræðslu. Það er númer eitt, tvö og þrjú. Þeir
sjúklingar sem við sinnum eiga ekki að vera fastir í
fræðsluhlutverki gagnvart sínum þjónustuveitanda.
Heilbrigðisstofnanir þurfa að sýna frumkvæði og fá
fræðslu. Háskólinn á Akureyri var nú í fyrsta skipti
með hinsegin fyrirlestur inni í sinni námsskrá,
Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands er með það í
valfagi. Skólar á öllum stigum þurfa að hafa einhverja
fræðslu og þá viðeigandi fyrir þann hóp sem á að
fræða.“
Hvar innan heilbrigðiskerfisins upplifir hinsegin
fólk helst fordóma og hvernig birtast þeir?
„Fordómar birtast í mörgum mismunandi
formum innan heilbrigðiskerfisins. Ég ræði í
mínum fyrirlestrum um stofnanabundna og
einstaklingsbundna fordóma. Birtingarmynd
stofnanabundna fordóma getur komið fram í
öráreitum, t.d. eyðublöð gera ekki ráð fyrir hinsegin
einstaklingum eða aðstaða er ekki til staðar fyrir
þá. Einstaklingsbundnir fordómar eru oftast meira
beinskeyttir og fela í sér áreiti eða áhugaleysi frá
heilbrigðisstarfsmanni gagnvart hinsegin einstaklingi.
Allt slíkt kemur niður á þjónustu gagnvart hinsegin
einstaklingum og gerir það að verkum að þessi hópur
veigrar sér við að leita aðstoðar.“
Hvað varð til þess að þú ákvaðst að halda
fyrirlestra um hinsegin heilbrigði?
„Ég sá tækifæri í því að vera með fyrirlestra um
hinsegin heilbrigði þar sem það var ákveðin eyða
í námsskrám um þennan tiltekna málaflokk.
Fyrirlestraform er fræðsla fyrir þann hóp sem
fyrirlesturinn situr og fræðsla er eitt það áhrifamesta
tól sem hinsegin einstaklingar hafa í sinni baráttu.
Fræðsla, þolinmæði og þrautseigja.“
Hvernig hafa viðtökurnar verið?
„Viðtökurnar komu verulega á óvart. Flestir hafa
verið þakklátir fyrir fyrirlesturinn en það hefur
komið mörgum á óvart hvað þeir höfðu takmarkaða
þekkingu á þessum hópi. Það eru akkúrat viðbrögðin
sem ég hafði vonast eftir, þar sem það vekur umræðu
innan hópa eftir að fyrirlestrinum er lokið.“
Er eitthvað sem hefur komið þér á óvart á
þessari vegferð?
„Það kom mér á óvart, en samt ekki, hvað
heilbrigðisstéttin í heild er ómeðvituð um málefni
hinsegin einstaklinga. Það kemur mér hins vegar
mest á óvart hvað deildir Landspítalans hafa lítið
fjármagn í höndunum til að sinna fræðslu gagnvart
sínu starfsfólki og hafa því ekki burði til að sækja sér
fræðslu.“
Hvar er hægt að nálgast fyrirlestur þinn og
annað efni sem tengist hinsegin heilbrigði?
„Ég hélt málstofu nýlega í Háskólanum á Akureyri
sem var tekin upp og má finna á vefsíðu þeirra.
Annars hef ég verið að halda fyrirlestur bæði í
kennslustundum í skólum og fyrir vinnustaði. Þá
má senda á mig skilaboð á netfangið sigurdur@
samtokin78.is. Sömuleiðis er hægt að panta hjá
mér einstaklingsráðgjöf hjá Samtökunum 78 og eru
upplýsingar inn á vefsíðu samtakanna.“
Eitthvað sem þú vilt segja að lokum?
Hinsegin hópar hafa setið aftarlega á merinni þegar
kemur að heilbrigðisþjónustu. Aðeins er ein deild
sem hefur staðið sig með prýði þegar kemur að
hinsegin hópum og sendi ég stórt hrós á göngudeild
A3 á Landspítala fyrir það starf sem þau sinna í dag,
sömuleiðis fær göngudeild húð- og kynsjúkdóma
á Landspítala gott hrós fyrir að hafa verið í átaki til
þess að bæta þjónustu sína til að sinna hinsegin
hópum. Munum að hinsegin einstaklingar eru í
öllum hópum sem leita í heilbrigðisþjónustu og þarf
heilbrigðisstarfsfólk að vera með rétt tæki og tól í
höndunum til að sinna þessum hópi. Ég hvet alla þá
sem hafa lesið þetta viðtal til að skoða sinn vinnustað
og íhuga hvort hinsegin einstaklingur sé að fá góða
þjónustu þar. Aðstaða, orðræða og fræðsla skiptir
höfuðmáli í góðri heilbrigðisþjónustu gagnvart
minnihlutahópum.
„Ég hvet alla þá sem hafa lesið þetta
viðtal til að skoða sinn vinnustað og
íhuga hvort hinsegin einstaklingur
sé að fá góða þjónustu þar. Aðstaða,
orðræða og fræðsla skiptir höfuðmáli
í góðri heilbrigðisþjónustu gagnvart
minnihlutahópum.“