Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Síða 48
46 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 3. tbl. 97. árg. 2021
Gæðastaðall um forvarnir gegn sárum á
Sóltúni
Starfsfólk notar gæðastaðla sem leiðarljós í starfi.
Gæðastaðall um sár gengur út á að íbúar á Sóltúni séu í
sem minnstri hættu á að fá sár þrátt fyrir bága heilsu. Í
anda hugmyndafræði Sóltúns er lögð áhersla á að íbúar
séu með í ráðum.
Skilgreining
Þrýstingssár er staðbundin vefjaskemmd í húð sem orsakast
af núningi, togi, þrýstingi eða samblandi af öllu þessu. Þau
eru metin í stigum eftir alvarleika vefjaskemmdar.
Stig 1,
þá er stöðugur roði á húð sem hverfur ekki þó þrýstingi sé
aflétt.
Stig 2,
þá er húðlag skaddað, svo sem afrifur, blaðra eða grunnt sár.
Stig 3,
þá er húðlag skaddað þannig að sést í fituvef, djúpt sár jafnvel
með holrými undir aðliggjandi vefjum eða fistli.
Stig 4,
þá er húðlag og fituvefur horfinn, sést í vöðva og bein.
Viðmið
• Starfsfólk skal geta tekist á af öryggi við forvarnir gegn
sárum og það á að búa yfir staðgóðri þekkingu.
• Öll sár skal skrá í Sögu/RAI-mat.
• Gæðavísar samkvæmt RAI-matstækinu eru mældir
þrisvar á ári. Í Sögu er kannað í hversu mikilli sárahættu
(Bradenkvarði) vistmenn eru og meðferð þeirra er
endurskoðuð reglulega.
• Sárateymi skal nota RAI-matslykil (protocol) um sár og
veita ráðgjöf eftir þörfum.
• Boðið skal upp á öfluga símenntun starfsmanna.
Framkvæmd
• Sáramat fer fram hjá öllum íbúum í hjúkrunarskrá Sögu
og RAI-matstæki.
• Forvarnir gegn sárum eru ákvarðaðar af teymi fagfólks, í
samráði við íbúa og aðstandendur þeirra.
• Hluti af forvörnum felst í að fræða íbúa og aðstandendur
þeirra og leiðbeina þeim um sár og varnir gegn þeim.
Árangursviðmið
• Íbúar tjái sig um viðunandi andlega og félagslega líðan.
• Aðstandendur séu sáttir við þá þjónustu sem ástvinir
þeirra fá og skynja að einstaklingsbundnum þörfum íbúa
sé sinnt.
• Starfsmenn séu öruggir í starfi varðandi meðferð íbúa
sem eiga á hættu að fá sár.
• Að innan við 2,7-11% íbúa séu með sár.
(sjá nánar um gæðastaðal á www.soltun.is)
Markmiðið er að vera sem næst grænu línunni. Óæskilegt
er að fara yfir rauðu línuna. Gæðateymi Sóltúns setti fram
gæðaviðmið fyrir sár, stig 1-4. Lágmarksviðmið var 5% og
hámarksviðmið 15%. Árið 2013 ákvað gæðateymið að breyta
viðmiðum þannig að efri mörk yrðu 11% og neðri mörk 2,7%
til samræmis við viðmið frá Embætti landlæknis. Alltaf er
stefnt að því að Sóltún mælist sem næst lágmarksviðmiði.
Allir íbúar eru metnir þrisvar á ári. Mat fór því fram í 4.779
skipti á Sóltúni á tímabilinu 2006 til 2020. Sóltún hefur náð
betri árangri í gæðavísi um þrýstingssár, stigi 1-4, með auknu
eftirliti gæðateymis. Þær vísbendingar um ný þrýstingssár,
sem koma fram á hjúkrunarheimilinu, eru fyrst og fremst sár
á 1. stigi. Um 6% íbúa Sóltúns voru með slík sár árin 2011 og
2012 (sjá mynd 1). Árin 2017 og 2018 komu óvenjumargir íbúar
inn með þrýstingssár.
Íbúar á Sóltúni í áhættuhópi fá fyrirbyggjandi meðferð
og sérstaklega er hugað að næringu, hreyfingu og virkni
þeirra. Mikil áhersla er lögð á að fylgst sé með ástandi húðar
samhliða aðstoð við daglegar athafnir.
Þrýstingssár