Gátt - 2004, Blaðsíða 18

F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
18
Mynd 2. Hlutfall 25-64 ára gamals fólks sem hefur tekið þátt í einhverri
endurmenntun (skólaganga talin með) í nokkrum löndum. Sjá nánar í
Jón Torfi Jónasson og Albert Tuijnman (2001b). Tuijnman, A., & Hellström,
Z. (Eds.). (2001). Curious minds. Nordic adult education compared.
Copenhagen: TemaNord & Nordic Council of Ministers.
Á hinn bóginn er það áhyggjuefni hve erfiðlega okkur
gengur að komast yfir 75% markið þegar horft er til náms-
loka í framhaldsskóla eins og sýnt er á Mynd 3.
Mynd 3. Vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu.
Þarna er sýnt það hlutfall fólks sem lokið hefur einhverri
viðurkenndri prófgráðu í framhaldsskóla (eða meira
námi) óháð því hve námið kann að vera langt eða stutt.
Þetta veldur áhyggjum vegna þess að svo virðist sem
nokkuð stóran hóp fólks vanti ákveðna grunnmenntun, til
dæmis margvíslega starfsmenntun á þeim vettvangi sem
það starfar á og vegna þess að þessi hópur er minnst lík-
legur til þess að sækja sér endurmenntun sem er talin
mjög mikilvæg fyrir alla. Það má einmitt vera að hún skipti
mestu máli fyrir þann hóp sem hefur ekki að lokið
grunnnámi og sækir ekki endurmenntun. En svo virðist
sem hefðbundinn munur á kynjunum sé mjög að minnka
og sennilega eru stúlkur að fara fram úr piltunum
samkvæmt þessum mælikvarða.
Mynd 4 sýnir hefðbundin tengsl óformlegrar endurmennt-
unar, kyns og aldurs. Þótt það séu einhverjar sveiflur í
línuritunum og athyglisverður kynjamunur í aldurs-
hópunum 45-54 ára má segja að ekki verði umtalsverður
samdráttur í virkni fólks fyrr en eftir sextugt. Þarna kemur
fram að 40-50% fólks á aldrinum 30-59 ára sækir sér
endurmenntun á hverju ári.
Mynd 4. Hlutfall fólks sem hefur tekið þátt í einhverri endurmenntun
(sem er flokkuð sem formlegir atburðir) sem ekki telst til formlegrar
skólagöngu, greint eftir kyni og aldri. Miðað er við 12 mánaða tímabil.
Meðal þess sem er helst áhyggjuefni í endurmenntun er
það ójafnvægi sem sífellt er verið að glíma við. Það
tengist misjöfnum bakgrunni fólks, svo sem aldri, kyni og
menntun. Eldra fólk sækir sér síður endurmenntun en það
yngra, konur oft frekar en karlar og þeir sem hafa minni
menntun síður en þeir sem hafa meiri menntun. Mynd 4
sýnir að þetta er rétt hvað snertir aldur, en er ekki mjög
sláandi, og einnig kyn en munurinn er þó ekki mikill.
Munur vegna menntunar er sennilega hvað mestur (sjá
t.d. Mynd 21 í Jón Torfi Jónasson og Jóhanna Rósa