Gátt - 2004, Blaðsíða 34

34
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
Nú er rétt að taka dæmi. Segjum að 35 ára gömul kona,
þriggja barna móðir, óski eftir inngöngu á sjúkraliðabraut.
Hún lauk á sínum tíma einum vetri í framhaldskóla en
hætti þá til þess að sinna börnum sínum. Hún bjó tæp þrjú
ár í Danmörku þar sem bóndi hennar var í námi og þar
vann hún í skólamötuneyti undir stjórn matreiðslumanns
og næringarfræðings. Nú eru börnin komin á legg og
hana langar í nám, var búin að vinna nokkur sumur á
öldrunarheimili og líkaði vel að vinna við heilbrigðisstörf.
Hún leggur fram prófskírteini úr framhaldsskólanum og
starfsferilsskrá og óskar eftir mati á fyrra námi og óform-
legu námi. Og hvernig bregst nú skólinn við þessu?
Við metum almennar greinar, íslensku, dönsku, ensku,
stærðfræði og lífsleikni, jafnvel sögu og félagsfræði.
Kennslustjóri sjúkraliðabrautar ræðir ítarlega við konuna
um vinnu hennar á öldrunarheimilinu og ákveður að
konan fái metinn tiltekinn verklegan áfanga í hjúkrun og
sömuleiðis næringarfræði. Aðrar sérgreinar brautarinnar
verður hún að setjast í og læra. Síðar verður metið hvort
unnt er að stytta starfsþjálfunartímann.
Svona gæti þetta endað. Það sem byggt er á eru því próf-
skírteini, starfsferilsskrá og viðtal. Við ítrekum að ekkert
mat á tilteknum einstaklingi er fordæmisgefandi, það er
ávallt verið að meta fyrra nám og raunfærni tiltekins ein-
staklings eftir þeim gögnum sem hann leggur fram.
Það er þjóðhagslega brýnt að taka myndarlega á þessum
málum hér á landi og menntamálaráðuneytið verður að
veita því ákveðna forystu. Í nágrannalöndum er þetta mat
komið á góðan rekspöl, ekki síst vegna þess að þar búa
mun fleiri innflytjendur en hér á landi, fólk sem kemur að
heiman með ákveðna færni, jafnvel skilgreind próf – en
enga pappíra.
Ég hygg að skólar hafi sýnt of mikla varfærni í mati af
þessu tagi en reynsla okkar sýnir að fullorðið fólk, sem
kemur aftur í skóla, er reiðubúið til að leggja mikið á sig.
Ef raunfærni þess er ofmetin, t.d. í tungumálum eða stærð-
fræði, sýnir reynslan okkur að það er óhrætt við að biðja
um endurmat svo að það geti byrjað í áfanga sem er
hæfilega ögrandi ef svo má segja. Ekkert nám á sér stað ef
nemandi er annaðhvort í of léttum eða of þungum áfanga.
Sölvi Sveinsson,
skólameistari Fjölbrautaskólans við Ármúla.
R A U N F Æ R N I M I Ð S T Ö Ð I N Í M Á L M E Y
Raunfærnimat í Málmey
Tilraunaverkefni í að meta raunfærni hefur staðið yfir í
Svíþjóð frá því á haustdögum árið 2000 en ekki er til nein
heildarhugsun um skilyrði eða ferli matsins enn. Þar af
leiðandi þróast raunfærnimatið á mismunandi stöðum á
landinu út frá afar ólíkum áformum og skilyrðum.
Eftirfarandi lýsing á færnimati byggist á vinnunni í
Málmey og þeim skilyrðum sem gengið er út frá þar.
Skipulag
Raunfærnimiðstöðin í Málmey er rekin í samstarfi við
vinnumiðlunina og beinist að þeim einstaklingum sem
æskja þess að fá starfsfærni sína metna.
Frá því í janúar 2004 hefur matið verið hluti af reglulegri
starfsemi skólaskrifstofunnar og telst til fullorðinsfræðslu-
deildarinnar. Grunnframlag er veitt í matsstarfsemina sem
nægir fyrir kostnaði við stjórnun og starfsmenn, tvo verk-
efnastjóra og einn náms- og starfsráðgjafa. Hugmyndin
er að þeir sem óska eftir að nota mat við framkvæmd eigi