Gátt - 2004, Blaðsíða 64

64
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
Tónlistargreind. Hæfileiki til að skynja (tónlistarunnend-
ur), meta mismunandi gæði (tónlistargagnrýnendur),
skapa (tónskáld) og tjá (flytjendur) margvíslega tónlist.
Þessi greind felur í sér næmi fyrir takti, tónhæð eða
laglínu og tilbrigðum eða hljómblæ tónverks.
Einstaklingar geta búið yfir nokkurs konar heildar- eða
innsæisskilningi á tónlist, geta „spilað eftir eyranu“, eða
greinandi og tæknilegri kunnáttu, geta „spilað eftir
nótum“ eða hvoru tveggja. (Armstrong, 2000:14)
Er ekki
...bundin við hið
sjónræna (blint
fólk getur búið
yfir sterkri
rýmisgreind)
Lykilfærni
skynja og
umbreyta
sjónrænum eða
þrívíðum
upplýsingum
endurskapa
myndir úr
minninu
Undirfærni:
skoða og skilja
orsakatengsl eða
hagnýt tengsl
nota rúmfræði-
legar upplýsingar
til að stýra í
rýminu
næm skynjun
eða athugun á
hinu sjónræna og
listum
búa til sjónræn
gögn eða
listaverk
Hlutverk/starfssvið
Garðyrkjumaður
Vélvirki
Ljósmyndari
Myndhöggvari
Húsamálari
Dansari
Skurðlæknir
Trésmiður
Íþróttamaður
Aðferðir/afurðir
Graf / línurit
Málverk
Bygginga-
smíðateikningar
Skýringarmynd
Kvikmynd,
sjónvarpsþáttur
Kort
Höggmynd
Líkan
Uppfinning
Dagleg notkun
rata í ókunnri borg
vísa til vegar
fylgja
leiðbeiningum
tefla
Er ekki
örvuð með því
að leika
bakgrunns-
tónlist.
Lykilfærni
að skynja og skilja
mynstur hljóða
að skapa og tjá
merkingu hljóða
Undirfærni:
að skynja tónlist
að framleiða
tónlist
að semja tónlist
/nótnaskrift
Hlutverk/starfssvið
Tónlistarmaður
Danshöfundur
Tónlistargagnrýnandi
Hljómsveitarstjóri
Plötusnúður
Píanóstillir
Tónskáld
Hljóðmaður
Klappstýra
Aðferðir/afurðir
Tónsmiðar/ söngur
Flutningur/sýning
Dans við tónlist
Gagnrýni/greining
Leikhljóð
Hljóðupptaka í
kvikmynd
Undirleikur
Auglýsingastef
Söngleikir/ópera
Hljómplötuupptaka/
hljóðsmölun
(sampling)
Dagleg notkun
hlusta á tónlist
syngja í kór
leika á hljóðfæri
greina á milli
mismunandi
hljóða í bílnum
Rýmisgreind er hæfileiki til að skynja nákvæmlega hið
sjónræna, rúmfræðilega umhverfi (eins og veiðimenn,
flugmenn, leiðsögumenn) og til að umskapa þessa skynjun
(eins og arkitektar, innanhúsarkitektar, listamenn, upp-
finningamenn). Þessi greind felur í sér næmi fyrir litum,
línum, lögun, formi, vídd og tengslunum þar á milli. Hún
felur í sér hæfni til að sjá hluti fyrir sér, tjá á myndrænan
hátt sjónrænar eða rúmfræðilegar hugmyndir og geta
áttað sig á rúmfræðilegum kerfum. (Armstrong, 2000:14)