Gátt - 2010, Side 35
35
Þ á T T T A K A Í F R Æ Ð S L U o g N á M I
g á T T – á R S R I T – 2 0 1 0
inn í framhaldsskólann er komið. Stjórnendur framhaldsskóla
þurfa því í enn meira mæli að huga að sérsniðnum leiðum
sem hægt væri að bjóða fullorðnum námsmönnum er þeir
hefja nám eftir langt hlé og móta stuðning og hvatningu sem
henta þeim sem eldri eru meðan á námi stendur til að koma
í veg fyrir frekari brotthvarf úr framhaldsskóla.
Mat á raunfærni er ein af þeim fjölmörgu leiðum sem
eru hvetjandi fyrir einstaklinga með litla formlega menntun
en mikla starfsreynslu að hefja nám að nýju. Mikilvægt er að
fræðslustofnanir fái svigrúm til að sinna slíku mati áfram þar
sem margir sem nýta sér þennan kost eiga erfiða skólagöngu
að baki og skóli sem slíkur er þeim fráhrindandi stofnun líkt
og niðurstöður rannsóknarinnar benda til. Því eru fjölbreyttar
leiðir að námi stór kostur fyrir hóp einstaklinga með mismun-
andi þarfir og ólíkan bakgrunn. Hlúa þarf vel að verkefnum
eins og raunfærnimati sem virðast skila árangri og um leið
stuðlar verkefnið að auknu menntunarstigi þjóðarinnar þar
sem fleiri útskrifast úr námi en áður.
H E I M I L d I R
Forsætisráðuneytið. (2008). Yfirlýsing ríkisstjórnarinnar 17. febrúar 2008. Sótt
1. september 2009 af: http://www.forsaetisraduneyti.is/frettir/nr/2866.
Fræðslumiðstöð atvinnulífsins. (2007). Tillögur um þróun raunfærnimats. Sótt
20. maí 2009 af: http://www.frae.is//files/%7B9286df37-0e35-41e2-a308-8-
c8d1a6f6ad8%7D_tillögur%20um%20þróun%20raunfærnimats.pdf.
Hróbjartur Árnason. (2005). Hvað er svona merkilegt við það að vera fullorð-
inn? Gátt, ársrit um fullorðinsfræðslu og starfsmenntun, 14–22. Fræðslu-
miðstöð atvinnulífsins.
Illeris, K. (2003). Adult education as experienced by the learners. Inter-
national journal of lifelong education, 22 (1), 13–23. Taylor og
Francis Ltd. Sótt 12. janúar 2010 af: http://web.ebscohost.com/
ehost/pdf?vid=4&hid=6&sid=b34bcde9-967f-47b8-b760-407747-
d24a50%40sessionmgr4.
Jón Torfi Jónasson og Kristjana Stella Blöndal. (2002). Námsferill, námslok
og búseta. Rannsókn á námsferli ’75 árgangsins. Félagsvísindastofnun
Háskóla Íslands og Háskólaútgáfan.
Knowles, M. (1990). The adult learner: A neglected species. (4. útgáfa). Gulf
Publishing Company, Houston Texas.
Kristjana Stella Blöndal og Jón Torfi Jónasson (2002). Brottfall úr námi.
Afstaða til skóla, félagslegir og sálfræðilegir þættir. Félagsvísindastofnun
Háskóla Íslands.
Menntamálaráðuneytið. (2006). Þjónustusamningur. Sótt 1. apríl 2009 af: http://
www.frae.is//files/%7Bb3bffd5f-9d6f-41ec-aeed-c85c20b55edb%7D
þjónustusamningur260106.doc.
OECD. (2004). Gareer guidance and public policy. Bridging the gap. Sótt 11.
september 2009 af: http://www.oecd.org/dataoecd/33/45/34050171.pdf.
OECD. (2007). Education at a glance. Sótt 11. september 2009 af: http://www.
oecd.org/dataoecd/36/5/39290975.pdf.
Rakel Steinvör Hallgrímsdóttir. (2008). Annað tækifæri – í nám að nýju. Óbirt
MA-ritgerð: Háskóli Íslands, Félagsvísindadeild.
Svanfríður Inga Jónasdóttir. (2005). Námsáhugi fólks með litla formlega
menntun. Óbirt MA- ritgerð: Kennaraháskóli Íslands.
U M H Ö F U N d I N N
Auður Sigurðardóttir er náms- og starfsráðgjafi í unglinga-
deild Garðaskóla í Garðabæ og sinnti áður kennslu og fags-
tjórn á unglingastigi um árabil. Auður hefur einnig sinnt
verkefnum fyrir IÐUNA fræðslusetur. Hún er með MA-próf
frá Háskóla Íslands í náms- og starfsráðgjöf og B.Ed.-próf frá
Kennaraháskóla Íslands.
A b S T R A c T
The main purpose of this research is to increase our under-
standing of the influences which caused the participants to
dropout from upper secondary school, to investigate what
initiated their interest in going through a process where their
prior learning was validated, and to find out if they ran into
any obstacles when reentering formal studies. Furthermore
the purpose was to look into the participants´ experience of
the service provided by the educational and vocational coun-
selors in the validation process. The research included seven
semi-structured interviews with seven males at the age of 27
to 47 who had entered a validation program. They are cur-
rently studying or have finished their journeyman examina-
tion in carpentry and painting industry. Two educational and
vocational counselors who assist in the validation process
were interviewed as well. The results of the research showed
that their study- and personal difficulties, as well as circum-
stances in their private life and lack of support were the main
reasons for the dropouts of the participants. Their learning
difficulties had also hindered them in re-entering professional
education which appears in low self- esteem and fear of fail-
ing in their studies. The desire to finish their studies and to
receive their diploma as journeyman was the main reasons
for them to attend the validation process. The research also
revealed that having their prior learning recognized through
a validation process gave the participants an increased self-
esteem as well as encouraging them to take up professional
studies. Results also show that the support from the educa-
tional and vocational counselors in the validation process
along with peer support makes a vast difference for individu-
als when returning to their studies after a long break.