Læknaneminn - 01.12.1980, Blaðsíða 6

Spjall
Skyndihjálp slasaðra og önnur bráðameðferð sjúkl-
inga er veigamikill þáltur í starfi flestra lœkna og
þá einnig lœknanema, sem yfir sumarmánuðina
gegna hinum ýmsu störfum innan heilbrigðisþjón-
ustunnar. A þetta einkum við um þá lœknanema, sem
taka að sér afleysingastöður úti í héraði. Þegar um
bráðameðferð er að ræða reynir fyrst verulega á
þolrif lœknanemans, því í þeim tilfellum vinnst yfir-
leitt ekki tími til að leita ráða hjá reyndari mönnum,
ef kunnáttan er af skornum skammti. Liggur því í
augum uppi hve mikilvœgt er að lœknanemar séu vel
að sér í sem flestum tegundum bráðameðferðar og
mœtti þessi þáttur því öðíast hœrri sess í nátninu en
verið hefur.
Eins og kennslunni er háttað í dag eru haldnir
nokkrir fyrirlestrar í skyndihjálp á 2. námsári og
síðan kynnumst við meðferð slasaðra nánar á slysa-
deildar kúrsunum á 4. og 6. námsári. Þó svo tíminn
á slysadeildinni nýtist okkur vel og við lœrum þar
mikið, er hann fullstuttur til þess að við náum full-
um tökum á þeim fjölmörgu meðferðarþáttum, sem
við kynnumst þar. Væri mjög til bóta ef áðurnefndir
fyrirlestrar í skyndihjálp vœru mun fleiri og mark-
vissari, þannig að þegar á slysadeildina kœmi hejð-
um við' góð tök á grundvallarmeðferð slasaðra, því
með þeirri undirstöðu myndi námið þar nýtast okk-
ur mun betur. Einnig kœmi til greina að byrja þessa
fyrirlestra strax á fyrsta námsári og dreifa þeim þá
jafnvel yfir lengra tímabil. Æskilegt er að lœkna-
nemar séu vel að sér í skyndihjálp sem fyrst í nám-
inu, því eins og aðrir mega þeir eiga von á að þurfa
að beita þessari kunnáttu í hinu daglega lífi og geta
rétt viðbrögð þá oft bjargað mannslífi. Sláandi dœmi
um það hvernig rétt handtök geta skilið á milli lífs
og dauða, er þegar stendur í fólki. Eru þau auðherð
og œttu allir að geta haft þau á valdi sínu. Flóknari
bráðameðferð við hinum ýmsu sjúkdómsmyndum
mœtti á seinni námsárunum kenna sem sjálfstœða
grein, svokallaða „acute medicine“.
Undanfarið hefur ritnefndin reynt að afla blað-
inu aðgengilegra yifrlitsgreina um hinar ýmsu teg-
undir bráðameðferðar. Æskilegast hefði verið að
þessi gréinaflokkur hefði verið tekinn til birtingar í
eina og sama blaðinu, en þar sem vinnsla greinanna
tekur mislangan tíma verða þœr að dreifast á nokk-
ur tölublöð. Þrjár fyrstu greinarnar í þessu blaði til-
heyra þessum flokki og vœntanlega verður hinna
ekki langt að bíða.
Kennsla í ritun lyfseðla fer fram á 6. námsári,
þrátt fyrir þá staðreynd að margir stúderita þurfi á
þessari kunnáttu að halda í sumarstörfum sínum eft-
ir 4. og 5. námsár. Verða þeir því að afla sér þess-
arar þekkingar upp á eigin spýtur og er því œskilegt
að tiltækur sé aðgengilegur texti um þetta efni. I
þessu blaði birtist grein um lyfseðlaskrift og von-
umst við til að hún bœti úr þessari þörf.
Fyrri hluti greinarinnar um röntgenmyndatökur á
lungum er tekinn hér til birtingar. Fer höfundur
jafnframt í helstu tœknilegu atriði röntgenmynda-
töku, sem þeir fjölmörgu lœknanemar sem koma til
með að vinna á röntgendeildum, œttu að hafa gagn
af. I þessum hluta greinarinnar fjallar hann um stöð-
ur sjúklinga við lungnamyndatökur og úrlestur
mynda, en í seinni hlutanum um greiningu og ein-
staka sjúkdóma.
Þ. Þ.
4
LÆKNANEMINN