Læknaneminn - 01.12.1980, Blaðsíða 22

munn lífgunaraðferðinni er beitt. Þetta tefur aðeins
um nokkrar sekúndur, en getur losað upp mikið af
vatni, sem annars væri blásið niður í lungun aftur.
Betri cn eldri aSferðir
A hvern hátt verkar „grip Heimliclis“?
Þegar ýtt er á kviðinn þrýstist þindin snögglega
upp og þrýstir lofti úr lungunum og snöggur loft-
straumur losar bitann úr barkanum og þeytir honum
upp í munn eða jafnvel út á gólf.
Það sem ekki á að gera
Mörgum verður fyrst á að berja fólk í bakið þeg-
ar stendur í því. Þetta sóar dýrmætum tíma og ger-
ir sjaldnast nokkuð gagn. Oft er reynt að fara með
fingur ofan í kok og ná bitanum. Þetta er líka léleg
aðferð og verður oft til þess að ýta bitanum lengra
niður. Ef bitinn er kominn það langt niður að veru-
leg hætta er á köfnun, verður honum trauðla náð
upp með fingrunum. Oft er hægt að hafa endaskipti
á börnum þegar stendur í þeim, en sú aðferð er talin
lakari til að ná upp bitanum en grip Heimlichs.
Hvernig á að forðast að það slandi í manni?
Mat, sérstaklega kjöt, ætti alltaf að skera í litla
bita og tyggja vel, sérstaklega ef viðkomandi notar
falskar tennur. Menn ættu að forðast að tala eða
hlæja meðan þeir tyggja. Öhófleg áfengisneysla fyr-
ir eða með mat eykur hættuna á að standi í fólki.
Sérstök hætta er á að hrökkvi ofan í börn. Aldrei
ætti að leyfa börnunum að leika sér eða hlaupa með
mat eða sælgæti eða yfirleitt nokkurn hlut uppi í sér.
Börnum innan tveggja til þriggja ára aldurs er sér-
staklega hætt vegna þess að þeim hættir til að stinga
öllum hlutum upp í sig. Leikföng þeirra ættu að vera
stærri en svo að þau komi þeim upp í munninn.
Skrúfur, naglar, teiknibólur og aðrir smáhlutir eiga
aldrei að vera þar sem böm geta náð í þá.
Myndirnar með þessari grein eru úr „Clinical
Symposia 31/3“ og eru birtar hér með sérstöku leyfi
frá CIBA-GEIGY Ltd., Basel, Sviss. Öll réttindi áskil-
in.
Grein þessi hefur áður birst í tímaritinu Frétta-
bréf um heilbrigðismál, 2. tbl. 28. árg. Er greinin
birt hér með góðfúslegu leyfi ritstjórnar þess.
Barn með stridor
Framh. aj bls. 14.
HEIMILDIR:
1 Adair et al.: Ten-year experience with IPPB in treatment
of acute LTB. Anaesth. Analg. 50:649, 1971.
2 Adams et al.: Fundamentals of otolaryngology. Phiia-
delphia 1978.
3 Barker, G. A.: Current Management of Croup and Epi-
glottitis. Pediatric Clinics of North America-Vol. 26, No.
3, August 1979.
4 Cohen S. R.: Audio-Digest Pediatrics, vol. 25 no. 21, nov.
1980.
5 Elner et al.: ÖNH-kurs för distriktslakare. Lund 1977.
6 Flisberg K.: Synpunkter pá genesen till pseudocroup.
Lákarsállskapets riksstumma 1972.
7 Flisberg et al.: Laryngitis subglottica acuta-pseudocroup.
Epiglottitis acuta. Lákartidningen-Volym 75, Nr. 42 1978.
8 Ingelstedt et ah: Kompendium i öron-, nás och halssjuk-
dommar. Lund 1973.
9 Jepsen et al.: Öre, næse, mund og halssygdomme. Köben-
havn 1977.
10 Kepe et al.: Pediatric Diagnosis and Treatment. Cali-
fornia 1980.
11 Lissauer: The child with stridor. Hospital Update, Sept-
ember 1980.
12 Lákemedelsinformation AB.: Fass 1980. Stockholm 1980.
13 Rundcrantz et al.: Öron nás och halssjukdommar. Lund
1979.
14 Socialstyrelsen: Barn och lákemedel-symposium. Uppsala
1980.
20
LÆKNANEMINN