Læknaneminn - 01.10.1996, Page 44

I
Glasafrjóvgun (In vitro fertilization, IW)
Chromosomal
analysis
Biochemical
analysis

After ferlilization, when all cells of embryo are totipotential, one or two cells may
be removed to screen for chromosomal and biochemical abnormalities
Preimplantation genetic analysis
Embryo at
eight-cell
stage
Micropipette
Mynd 2. Hægt er að fjarlægja 1-2 frumur á 8 frumustigi og greina sköpunargalla áður en fós-
turvísir er settur upp í legið.
starfssemi eggjastokka stöðvuð með Buserelinum sem
er GnRH analog og leiðir til minni seytrunar LH og
FSH frá heiladingli. Þetta efni er gefið í 2 vikur eða þar
til búið er að dempa starfsemi eggjastokka og er fylgst
með því með estradiol mælingum í sermi. Hægt er að
gefa þetta bæði sem nefúða eða í sprautuformi. Þetta
er gert til þess að koma í veg fyrir ótímabær egglos sem
koma annars fyrir í um 20% tilvika. Því næst er gefið
HMG (human menopausal gonadotropin) sem örvar
starfssemi eggjastokka og leiðir til þroska nýrra eggbúa.
Þetta er gefið daglega í sprautuformi í 2 vikur. Fylgst
er með þroska eggbúa með leggangaómun og estradiol
mælingum. Þegar ákveðnum stærðarviðmiðunum er
náð og magn estradiols er rétt, er gefin sprauta af HCG
(human chorionic gonadotropin) til að ljúka þroska
eggbúa og má þá vænta eggloss 36 til 38 tímum seinna.
HCG líkir eftir LH toppi þeim er verður fyrir egglos,
en þessi tvö efni eru mjög lík að byggingu.
2) eggheimta
Eggheimtan fer fram á skurðstofu. Hún er gerð í
staðdeyfmgu og fær konan einnig róandi lyf í æð. Með
hjálp leggangaómtækis er langri nál sfyrt um leggöng
að báðum eggjastokkum og eggin sogin upp úr hverju
eggbúi.
3) fi'jóvgun
3-4 klukkustundum eftir eggheimtu er sæði bætt út í
lausn með eggi í. Yfirleitt eru notaðar 100-200 þúsund
sáðfrumur á hvert egg. 24 klst. seinna má greina
frjóvgun með 2 forkjörnum eggfrumu. Eftir 48 tíma er
fósturvísirinn með 4-6 frumur og eftir 72 tíma er hann
orðinn 8-10 frumur að stærð.
4) uppsetning
Eftir frjóvgun er fósturvísum komið fyrir í legi kon-
unnar 2-3 sólarhringum eftir eggheimtu.
Að lokum verður fjallað stuttlega um tvær nýjungar
sem hafa valdið straumhvörfum í glasafrjóvgun á allra
síðustu árum.
FRYSTING FÓSTURVÍSA
Við hverja eggheimtu og frjóvgun verða venjulega til
nokkrir fósturvísar. Ekki er hægt að nýta þá alla, yfir-
leytt eru settir upp tveir til þrír í einu, fleiri en einn til
LÆKNANEMINN
38
2. tbl. 1996, 49. árg.