Læknaneminn


Læknaneminn - 01.10.1996, Blaðsíða 69

Læknaneminn - 01.10.1996, Blaðsíða 69
Taugaklemmur í efri útlim Ef orsökin er staðbundin erting vegna utanaðkom- andi áhrifa er oft hægt að bæta ástandið með því að fjarlægja þá ertingu, en við langvinnt ástand þar sem orsök kannski ekki er þekkt þá er aðgerð oft besta lausnin. Er þá gerð neurolysa eða losað um taugina með því að skera á það sem liggur grunnt við hana líkt og gert er við miðtaugarklemmu. SVEIFARTAUG (N. RADIALIS) Klemma á sveifartang (radial tunnel syndrome) I hæð við olnbogaliðinn greinist sveifartaugin (n. radialis) í grunna (sensoriska) grein og djúpa (motor- iska) grein. Sú djúpa gengur niður í gegnum rétthverf- anda (m. supinator) og þar sem hún gengur inn í vöð- vann fer hún undir kant sem oft er stífur og fibrotisk- ur. Þar getur taugin lent í klemmu og gerist það oftar í ríkjandi handlegg og einkum við áreynslu, t.d. síendur- teknar snúningshreyfingar undir álagi eða skyndilega „nýja“ áreynslu sem sjúklingurinn er óvanur. Þar sem það er einungis motorisk grein sem lendir í klemmu þá fylgja þessu ástandi að sjálfsögðu ekki skyn- truflanir eða dofatilfinning. Aðaleinkennið er verkur, einkum bundinn við álag og áreynslu og er hann stað- settur yfir þessum stífa vöðvakanti (s.k. Frohses arcade) eða þremur til fimm fingurbreiddum neðan við hlið- læga hnúagnípu (epicondylus lateralis humeri). Verkur- inn er oft áberandi að nóttu til. Versna þessir verkir við þreifingu þar yfir og eins við rétthverfu (supinatio) gegn mótstöðu og eins við sveigju úlnliðs í ölnarátt gegn mótstöðu. Stundum er hægt að finna kraftminnk- un við réttingu löngutangar. Ekki er óalgengt að þessum einkennum sé ruglað saman við s.k. tennis olnboga (epicondylitis lateralis humeri), en þá eru eymslin mest yfir hliðlægu hnúa- gnípu, versna við réttu í úlnlið gegn mótstöðu og koma ekki að næturlagi. Ef ekki er hægt að finna og lagfæra ástæðuna t.d. með breytingum á ytra áreiti s.s. vinnustellingum og þ.h., og ef einkennin eru þrálát og truflandi íyrir sjúklinginn, þá er stundum reynandi að gera aðgerð þar sem létt er á þrýstingnum á tauginni þar sem hún stingur sér inn í rétthverfanda. Arangur þeirrar aðgerðar er þó ekki lýsandi góður og skyldi velja sjúklinga til aðgerðar af sérstakri kostgæfni. BRAÐAR TAUGAKLEMMUR Algengasta bráða taugaklemman er án efa CTS sem þá getur fylgt slæmum úlnliðsáverkum. Eins og áður sagði þarf að bregðast snöggt við því ella getur taugin orðið fyrir varanlegum skemmdum á nokkrum klukku- stundum. Það er því ærin ástæða til að ítreka það að við alla útlimaáverka á að kanna s.k. „distal status“, þ.e. at- huga blóðrás, hreyfigetu/krafta og húðskyn handan (distalt) við áverkann. HEIMILDIR: Við samningu greinar þessarar hefur einkum verið stuðst við eftirfarandi bækur: 1. Handkirurgi - en introduktion. Göran Lundborg; Studentlitteratur, Lund 1988 2. The hand - diagnosis and indications. Graham Lister; London 1994 3. Controversies in hand surgery. Ed. Robert J. Neviaser; New York 1990 Allar myndir í greininni eru teknar upp úr bókinni „Handkirurgi - en in- troduktion“ og birtar með góðfúslegu leyfi höfundar svo og leyfi útgef- anda. LÆKNANEMINN 59 2. tbl. 1996, 49. árg.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Læknaneminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknaneminn
https://timarit.is/publication/1885

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.