Læknaneminn - 01.10.1996, Blaðsíða 70

Discipuli medicinae,
quo vadimus?
I. KAFLI. INNGANGUR:
Þroskaferill frá nýstúdent til nýlæknis er langur og
strangur eins og alþjóð veit og einkum þeir, sem eiga þá
braut að baki. Engir sálfróðir menn hafa lagt próf fyr-
ir íslensk Iæknisefni, sem kannar skynvitund þeirra við
námslok. Þó væri mikils virði að vita viðhorf þeirra til
lífsins og tilverunnar á þessu þroskastigi mótunar þar
sem þeir eru þess albúnir að stökkva út í lífið og segja
mætti í nær bókstaflegri merkingu á fólk sem er sér
einskis uggandi og kærir sig ekld um að vera kallað
sjúldingar. Þar sem ekki er til haldbær vitneskja um
andlegt ástand ungra lækna verður ekld fullyrt hvort
sál þeirra manna, sem náðu inngöngu í læknadeild, hafi
spillst við að ganga í gegnum þá eldraun sem beið
þeirra. Hér með er lagt til að einhver betri maður en
sá sem hér stýrir penna geri athugun á aðstæðum ný-
lækna og andlegum högum. Líklegt þykir að útkoman
verði almennt góð en hér á eftir verður ýmislegt talið
sem getur bent til þess að kennslan sé svo formföst að
hún móti menn stíft sem góða lækningatækna, en leggi
minni áherslu en vert væri á svið sem gefa víðfeðma yf-
irsýn eins og stjórnsýslu. Til þess að nýliðun verði góð
í læknisfræði verða þeir sem veljast til starfsins að vera
nýskapandi í hugsun og reiðubúnir að fara ótroðnar
slóðir auk kunnáttu í hefðbundnum greinum.
Helgi Valdimarsson deildarforseti segir svo í upphafi
skýrslu sinnar um starfsárið 1995-1996: „Agæt
frammistaða íslenskra unglækna í sérnámi við erlendar
stofnanir sem gera strangar kröfur, bendir eindregið til
þess að læknadeild Háskóla Islands brautskrái hæfa og
vel menntaða læknakandidata. Þetta er merkilegt í ljósi
þess að til kennslunnar er nú ekki varið nema um 80%
af því fjármagni sem talið er lágmark fyrir læknaskóla í
Gunnlaugur Geirsson er prófessor í Réttarlœknisfrœði við H.I.
Gunnlaugur Geirsson
Norður-Evrópu. Þetta hlutfall yrði mun lægra ef tekið
væri mið af lágum Iaunum íslenskra háskólakennara og
sérstökum fjárveitingum, sem flest háskólasjúkrahús fá
upp í þann viðbótarkostnað sem háskólastarfsemi fylg-
ir, samanborið við rekstur sjúkrahúsa sem gegna ekki
háskólahlutverki. Það er mat fráfarandi deildarforseta
að sú góða menntun sem íslenskir læknanemar og
kandidatar virðast fá, eigi m.a. rætur að rekja til sterkr-
ar sjálfsbjargarviðleitni læknanema og jákvæðs sam-
bands þeirra við vel menntaða, fórnfúsa og duglega
kennara".
Ekki vil ég andæfa því að íslenskir unglæknar standi
sig vel í störfum erlendis og kemur væntanlega margt til
annað en það sem keypt verður fyrir fé m.a. vinnusemi,
metnaður og langt og strangt nám. Hins vegar er
hættulegt fyrir deildina að klappa sér lof í lófa og reyna
að búa til glansímynd af sjálfri sér sem gæti orðið
„placebo“ og truflað þá viðleitni að halda stöðugt áfram
innri endurskoðun og gagnrýni á kennsluhætti sérstalc-
lega í ljósi síbreytilegra viðhorfa og nýrrar tælcni.
II. KAFLI.
LÆKNANÁMIÐ SÉÐ í GEGNUM
RETR0SPECT0SC0PIÐ
Persónuleiki Leknisefnisins:
Sagt er að persónusköpunin verði langmest í frum-
bernsku og eftir því sem árin líða verði efniviður ein-
staklingsins óþjálli til mótunar. Víst er það að lækna-
námið er til þess ætlað að móta manninn fyrst og
fremst faglega en um leið hlýtur persónan að mótast að
einverju leyti. Þegar reynt er að meta manninn sem
kominn er út úr deildinni, má leggja dóm á lækna-
kennsluna og námsefnið að því er varðar magn og slcil-
virlcni flutnings frá kennara til nemenda í Ijósi kunn-
áttu hans á prófum en torvelt er að sjá hvaða persónu
LÆKNANEMINN
60
2. tbl. 1996, 49. árg.