Læknaneminn - 01.10.1996, Qupperneq 82

Sérfræðinám í Svíþjóð
Tafla I:
Gagnleg vottorð:
1. Afrit af prófskírteini
2. Afrit af lækningaleyfi
3. Vottorð frá Lælcnafélagi íslands
4. Afrekaskrá (Curriculum vitae)
5. Afrit af stúdentsprófsskírteini
6. Hj úskaparvottorð
7. Fæðingarvottorð
8. Samnorrænt flutningsvottorð
9. Flutningstilkynning frá sjúkrasamlagi
10. Vottorð frá tryggingafélagi vegna áunnins
bónuss í tengslum við bifreiðatryggingar.
11. Vottorð frá sjúkrahúsi um framhaldsnám
12. Vottorð frá sjúkrahúsi um tekjur s.l. árs
13. Sænskuvottorð
stemma stigu við sívaxandi kostnaði með niðurskurði
fjárveitinga en Svíar vörðu 8,4% af vergri þjóðarfram-
leiðslu til heilbrigðismála árið 1991, jafn miklu og hér
á landi. Til samanburðar var þetta hlutfall aðeins 6,1%
í Danmörku og 8% í Noregi sama ár. I meginatriðum
er uppbygging sænska heilbrigðiskerfisins svipuð og á
Islandi, þ.e.a.s. heilbrigðisþjónusta er rekin fyrir opin-
bert fé og allir þegnar eiga sama rétt til hennar óháð
tekjum.
Hægt er að leggja stund á flestar sérgreinar læknis-
fræðinnar í Svíþjóð en samkvæmt sænsku reglunum er
lengd sérnámsins minnst 5 ár. Uppbygging sérnámsins
er oft innan blokkarkerfis þannig að hægt er að ljúka
náminu á sömu stofnun eða innan sama svæðis, þó
stundum séu undantekningar á þessu. Námið fer að
mestu fram á sjúkradeildum/heilsugæslustöðvum en
mikil áhersla er lögð á göngudeildarvinnu.
Síðustu ár hefur sérnám í læknisfræði tekið noldtrum
breytingum í Svíþjóð þannig að námið hefur verið gert
skipulagðara. Þess er krafist að allir hafi leiðbeinanda
(handledare) sem hefur yfirumsjón með sérnámi lækn-
isins. Þannig er eldd nægjanlegt að ljúka ákveðnum
tíma í sinni sérgrein heldur verður viðkomandi læknir
einnig að geta sýnt yfirlækni og leiðbeinanda fram á
vissa kunnáttu til þess að geta fengið sérfræðiréttindi.
Flest sérgreinafélögin bjóða auk þess upp á sérfræðipróf
sem hægt er að þreyta hafi maður áhuga á en sum
sjúkrahús gera það þó að skilyrði.
Jafnhliða klínísku námi er boðið upp á sérstök nám-
skeið í hverri sérgrein fýrir sig og geta þau verið mjög
gagnleg og vel skipulögð. Námskeiðin eru auglýst í
sænska læknablaðinu (Lákartidningen) og tekur hvert
námskeið yfirleitt fjóra til fimm daga. Yfirleitt er ekki
skylda að sækja þessi námskeið en leiðbeinendur eru yfir-
leitt hafðir með í ráðum hvaða og hversu mörg nám-
skeið eru sótt. Oftast eru námskeiðin lækninum að kostn-
aðarlausu og greitt er fýrir ferðakostnað og uppihald.
Læknirinn heldur auk þess launum sínum á meðan.
Hægt er að fá metinn námstíma frá Islandi en við-
komandi yfirlæknir og nefnd á vegum hins opinbera
(Socialstyrelsen) ákveða hversu mikið fæst metið og er
hvert tilfelli metið sérstaklega. I Svíþjóð er hægt að fá
viðurkennda fleiri en eina sérgrein. Eldti er talið ráð-
legt að hefja sérnám án þess að hafa fengið ótakmarkað
lækningaleyfi á Islandi en þó er leyfilegt í Svíþjóð að
nota sex mánuði til sérnáms áður en viðkomandi hefur
hlotið ótakmarkað lækningaleyfi.
I stórum dráttum er um ferns konar sjúkrahús að
ræða í Svíþjóð. I fýrsta lagi eru svokölluð svæðissjúkra-
hús (regionssjuldius) en landinu er skipt upp í svæði
(region) og þjóna þessi sjúkrahús hvert sínu svæði. Þar
er að finna flest allar sérgreinar. Dæmi um svæðis-
sjúkrahús eru sjúkrahúsin í Orebro og Lundi. I öðru
lagi eru háskólasjúkrahús (universitetssjukhus), sem
tengjast háskólunum sex; í Stokkhólmi, Gautaborg,
Lundi, Linkjöping, Uppsölum og Umeá, og sinna þau
bæði kennslu og rannsóknum. Sjúkrahús geta þannig
verið bæði háskóla- og svæðissjúkrahús, t.d. sjúkrahús-
ið í Lundi. I þriðja lagi má nefna svokölluð „central
lasarett“ eða „lánssjuldius11 en þau eru deildaskipt með
flestum sérgreinum og upptökusvæði sem oftast er í
kringum 250 þús. manns. Sjúkrahúsin í Helsingjaborg
og Kristianstadt eru dæmi um „lánssjukhus”. Loks má
nefna „lánsdelsjukhus'1 (regional Iasarett) en þau eru yf-
irleitt tiltölulega lítil sjúkrahús með bæði hand- og lyf-
lækningadeild auk móttökudeilda fýrir aðrar sérgreinar,
s.s. HNE og krabbameinslækningar. I Landskrona og
Angelholm er t.d. að finna „lánsdelsjuldius”.
RÉTTINDI ÍSLENSKRA LÆKNA í SVÍÞJÓÐ
Samlcvæmt norrænum samningum geta íslenskir
læknar sótt um lækningaleyfi í Svíþjóð án þess að gang-
ast undir próf. Ekki er skylda að vera í sænska læknafé-
laginu en aðild er að mörgu leyti æskileg og kostar tæp-
lega 30 þúsund krónur á ári. Um leið fæst aðgangur að
LÆKNANEMINN
72
2. tbl. 1996, 49. árg.