Læknaneminn - 01.10.1996, Qupperneq 117

Ranntóknarverkefni 4. árs læknanema, útdrættir
irvirkni elcki til staðar þegar gefmn er einn skamratur af ofan-
greindum lyfjum.
Alyktun: Athygli vekur seinkun drápsvirkni í sýktum
lungum við gjöf PCN og enn meiri við CRO miðað við
drápsvirkni í sýktum Iærum. Skilvirkni lyfjameðferða gegn
pneumokokkum er því greinilega háð sýkingarstað. Miðað
við þann stutta tíma sem lyfjaskammtarnir eru yfir MIC
verður að álykta að þættir in vivo, óháðir ónæmissvörun
APCs og neutrófíla hafi hamlandi áhrif á vöxt pneumokokka.
Þættir svo sem staðbundnir macrófagar í lungum, og pH-
gildi sýkingarstaðs gætu varpað ljósi á þennan mismun. Or-
saka seinkaðs dráps í lungum mætti leita í aðgengi lyfjanna og
próteinbindingu þeirra.
Lífsgæðakönnun eftir staurliðsaðgerð
á mjóbaki vegna illvígra verkja
Theodór lónasson1,
Eiríkur Líndal2, Ólafur Kjartansson3,Halldór Jónsson jr4.
'LHÍ, 2GeðdeiId, ’Röntgendeild
og 4Bæklunarskurðdeild Landspítalans.
Inngangur: Slitbreytingar á mjóbaksliðum (liðþófi og
smáliðir) geta verið einkennalausar. Þeir sem hins vegar fá
verki og verkjaköst lagast oftast aftur. All oft fer þó svo að
hefðbundin meðferð með hvíld, þjálfun og ýmisskonar lyfja-
meðferð hjálpar ekki lengur. Mikil vanlíðan veldur að lokum
mikilli verkjalyfjanotkun og vinnutapi. Orsök verkjanna er
yfirleitt rakin til liðþófans og/eða smáliðanna sem síga saman
vegna slitbreytinga. Aðeins þegar brjósklos eða beinnabbi
klemmir taugavef er hægt að staðfesta það með röntgenrann-
sókn og síðan laga með minni háttar skurðaðgerð. Þegar þess-
ar hefðbundnu aðferðir hjálpa ekki lengur hefur engin ein
meðferð reynst árangursríkari en önnur. Með því að “tjakka”
sundur samfallin liðbil og festa þau í eðlilegri stöðu er mögu-
lega hægt ,að aflétta áreiti á taugar og hindra hreyfingu frá
sársaukafullum liðum. Þessi framsýna rannsókn var gerð til
að meta klínískan og röntgenológískan árangur slíkra að-
gerða.
Efniviður og aðferðir: Á tímabilinu 1. janúar 1993 til 1.
október 1995 voru 44 sjúklingar með slitbreytingar í liðþófa
og/eða smáliðum (721 722) “tjakkaðir” upp með “transped-
icular” skrúfum (PF) í slitnum liðbilum (L4-S1 )(5789) og
spengdir (5810) á Bæklunarskurðdeild Landspítalans. Þeir
sjúklingar sem höfðu áður farið í total laminectomiur eða
höfðu verið spengdir áður af öðrum en H.J.jr. voru útilokað-
ir frá þátttöku svo og þeir sem höfðu krabbamein. Kynja-
skipting var 25 konur og, 19 karlmenn. Aldursbil var 17-73
ára (M=45). Slitbreytingar voru staðfestar með venjulegri
röntgenrannsókn ásamt segulómrannsókn af lendhryggnum.
Brjósklos og beinnabbar voru þannig útilokaðir sem orsök
fyrir bak eða ischias verkjum. Fyrsta daginn eftir aðgerð voru
allir teknir á fætur í taubelti sem notað var í 3 mánuði. Skurð-
læknirinn (HJjr) fylgdi sjúklingunum eftir í 6 vikur, 3 mán-
uði og 6 mánuði eftir aðgerð. Langtímaathugun (6 mánuðir-
3 ár) á breyttum lífsgæðum var gert af óháðum rannsóknar-
aðilum (TJ, EL) með heimsendum spurningalistum varðandi
styrk verkja, verkjalyfjanotkun, áhrif verkja á daglegar athafn-
ir, atvinnu, samskipti og svefn fyrir og eftir aðgerð. Allar
röntgenrannsóknir voru endurmetnar (TJ, ÓK) m.t.t. bein-
gróanda og hversu vel festingarnar höfðu haldið.
Niðurstöður: Alls svöruðu 37 sjúklingar (84%). Tuttugu
og einn þeirra eru 75% öryrkjar vegna bakverkja (57%). Þrjá-
tíu og fimm töldu verkina hafa breyst eftir aðgerð; 34 (97%)
af þeim sögðu að verkirnir hefðu minnkað; einn taldi verki
hafa aukist eftir aðgerð. Þrjátíu og sex af 37 tóku verkjalyf við
verkjum fyrir aðgerðina, þar af neyttu 13 morfinlíkra verkja-
Iyfja. Eftir aðgerð neyta 5 sjúldingar morfínlíkra verkjalyfja,
en 14 nota engin verkjalyf. Fimm sjúklingar nota parkódin-
forte eftir aðgerð. Marktækur munur var á verkjum fyrir og
eftir aðgerð mælt með GRS (Graphic Rating Scale) p<0.01,
en það þýddi þó ekki örugglega afturhvarf til vinnu. Þrír
sjúklingar fengu djúpar sýkingar og einn lungnarek eftir að-
gerð. Allar sýkingar voru meðhöndlaðar með samstundis
enduropnun á aðgerðarsvæði, vatns-sískoli, sýklalyfjum í æð í
eina viku og síðan um munn í 4 vikur. Tveir sjúklingar gréru
ekki (pseudarthrosis) eftir fremri spengingar og voru því
spengdir aukalega að aftan. Röntgenrannsóknir sýndu seink-
aðan gróanda í aftari spengingu í tveimur tilvikum þar af
hafði annar haft sýkingu. 1 átta tilvilcum voru skrúfulos þar af
tíu skrúfur í spjaldhrygg og þrjár í lendhrygg. Hjá þremur
sjúklingum höfðu spengingartæki verið fjarlægð vegna
óskýrðra verkja. Staphylococcus albus ræktaðist frá öllum
þeirra en þurfti ekki frekari meðhöndlunar við. Aðrir sjúk-
lingar höfðu ekki kvartanir í samræmi við skrúfulos.
Ályktun: Spenging á mjóbaki vegna illvígra verkja eykur
lífsgæði fólks sem ekki hlýtur aðra hefðbundna meðferð
m.t.t. þeirra þátta sem athugaðir voru. Það þýddi þó ekki ör-
uggt afturhvarf til vinnu. Þörf er á langtímarannsókn til að
meta varanleika batans.
A follow-up noninvasive assessment of systolic
and diastolic function and characteristics of
the left ventricle after the successful surgicai
repair of an atrial septal defect
Tiörvi Ellert Perrv1.
Hanna S. Ásvaldsdóttir2, Hróðmar Helgason2.
'LHÍ, 2Lsp.
The purpose of this study was to echocardiographically
assess and compare systolic and diastolic left ventricular
function and left ventricular mass in children who have und-
ergone the successful surgical repair of an atrial septal defect
with an age-matched control group. The patient group in this
study consisted of sixteen asymptomatic children who had
undergone the successful surgical repair of an ASD between
LÆKNANEMINN
107 2. tbl. 1996, 49. árg.