Úrval - 01.02.1970, Side 42

40
ÚRVAL
Tveir þriðju hlutar þeirra eggja,
sem send voru suður til Maryland-
fylkis, brotnuðu undir fuglunum,
er þeir lágu á þeim.
Þeir Krantz og Spitzer vildu
rannsaka mataræði fiskihaukanna í
Connecticutfylki. Því komu þeir
með allmarga fiskihauksunga frá
Marylandfylki norður til Miklueyj-
ar í Connecticutfylki, þ. e. þeir
settu einn unga í hvert hreiður. —
Fósturforeldrarnir tóku þeim feg-
ins hendi. Og á næstu vikum uxu
þeir og döfnuðu vel að einum und-
anteknum. Og að því kom, að þeir
urðu fleygir.
Aðalvandamálið virðist því vera
eitrun umhverfisins, sem hefur
áhrif á efnin vegna fisksins, sem
fiskihaukarnir lifa á. En hvaða eit-
urefni og úrgangsefni eru hættuleg-
ust? Og hvernig gerist þetta allt
saman?
Við vitum, að DDT-skordýraeit-
ur og aðrar skordýraeiturtegundir,
sem bygajast á ,,chlorinated hvdra-
carbonefnum" og dreift er víðs veg-
ar yfir akra og aldingarða, hverfa
ekki strax úr jarðveginum, heldur
haldast þar í langan tíma. Skordýr,
sem efni þessi hafa eitrað, eru svo
ét.in af fiskaseiðum, sem eru svo
ét.in af stærri fiskum. sem fiski-
Viaukarnir veiða svo. Álitið er því,
að bessi samþjöppuðu kemisku eit-
urefni berist þannig í eigin vefi
fiskihaukanna.
Rannsóknir, sem nýleea hafa ver-
ið framkvæmdar við Wisconsinhá-
skóla. svna, að það er um að ræða
"kveðin tengsl milli nærveru DDE
úom er efni unnið úr DDT) í eggj-
irni vissra fiskætufugla og þvkktar
skurnarinnar á eggjum fugla þess-
ara. Skurn fiskihaukseggja, sem
rannsökuð voru í New Jerseyfylki,
vó 25% minna en skurn eggja, sem
safnað hafði verið, áður en farið
var að nota DDT-skordýraeitur. —■
(Sú staðreynd, að skurn eggja fiski-
haukanna í Marylandfylki hefur
breytzt miklu minna á sama tíma,
gefur einnig ákveðna vísbendingu
í máli þessu). Návist DDT-skor-
dýraeiturs eg skyldra efnasambanda
gæti þannig verið skýringin á því,
hversu oft egg fiskihaukanna í
Connecticutfylki brotna.
í rauninni er DDT-skordýraeitur
aðeins eitt fjölmargra eiturefna og
úrgangsefna, sem renna út í árnar
okkar og blandast þeim. Spitzer
sýndi mikinn skilning á þessu al-
varlega vandamáli, er hann sagði
þetta við mig: „Fiskihaukarnir eru
ekki aðeins fuglar, sem maður nýt-
ur að virða fyrir sér og athuga.
Þeir eru líka eins konar aðvörun-
arkerfi, sem varar okkur við því,
sem aflaga hefur farið og aflaga fer
í ánni, ármynninu og sundinu."
Og það er einmitt þess vegna, að
al'ir fuglar eru svo þýðingarmiklir.
En sá, er elskar fugla sem tákn
hinnar ósnortnu fegurðar Móður
Náttúru, verður gripinn dapurleika,
er hann verður að horfast í augu
við huasanlega útrýmingu einhverr-
a^ fualategundar. Fiskihaukarnir í
Connecticutfylki eru næstum eins
áreiðanleair og siávarföllin. Þeir
snúa alltaf aftur til árinnar. ár-
mvnnisins og sundsins fvrstu tíu
da<mna í marz. En ég óttast bað.
að bað líði ekki möra ár. þangað til
þeir sjást hér ekki lengur. *
■1