Goðasteinn - 01.03.1969, Blaðsíða 48
Gamlabænum, Efri-Fljótum og Króki sóknarpresti sínum, séra
Jóni Bjarnasyni í Efri-Ey, þar sem þeir tjá honum ,,sín stóru vand-
ræði með að sækja kirkju að Langholti, svo varla má kalla að til
kirkju verði farið, nema þegar lengstur og beztur er dagur, og það
með því móti, að fulltíða karlmenn séu í ferðinni, þar er varla má
heita fært fyrir kvenfólk og unglinga að fara fylgdarlaust yfir Eld-
vatnið, en sem er eitthvert með viðsjálli vötnum hér eystra. Eld-
vatn þetta lengir líka kirkjuveg vorn um fullan þriðjung fyrir vont
og torsótt hraunnef. Þar við bætist líka, að vaðið yfir Eldvatnið
liggur langt frá öllum bæjum vorum, svo einlægt er sú vá fyrir
dyrum, að spurningabörn drukkni í því, þegar ekki geta fylgt þeim
góðir vatnamenn.“ Þeir biðja stiftsyfirvöldin um að flytja hina
nýju kirkju, sem hér eigi að byggja, frá Langholti að Hnausum, og
benda á, að ef kirkjan yrði endurreist á Hnausum, þyrftu þeir ekki
að fara með hesta sína yfir Eidvatnið, „því þá getum vér átt ferju
rétt hjá kirkjunni."
Séra Jón Bjarnason hefur auðsjáanlega viljað verða við bón
þessara sóknarbarna sinna. Hann skrifar amtmanni sama dag, 16.
marz 1859, og segir þar: „Einhver bezti hluti sóknarinnar er úti-
lokaður að kalla frá allri opinberri guðsþjónustu mikinn hluta árs.
Úr öllum vesturhluta sóknarinnar eru allar torfærur úti, þegar kom-
ið er að Langholti, sem þó ekki lengja veginn, og örðugleikinn,
sem bætist við suma þeirra, er meðal bæjarleið af þurrum og slétt-
um vegi. Aftur er hægara og styttra fyrir marga sóknarmenn að
sækja kirkju að Hnausum en að Langholti."
Hann gerir lítið úr sandhættu á Hnausum, en sandágangur var
hér stórkostlegur þessi ár. Hann lýkur bréfi sínu á þessa leið: „En
mikið er þar fegra og þurrlendara kirkjustæði en á Langholti, þar
að auki, verða aldrei og ekki einu sinni í mestu þurrkatíð, grafin
lík löglega að dýpt að Langholti fyrir vatni í kirkjugarði, og þar
verður ekki breytt til batnaðar." Bréfinu fylgir vottorð undirritað af
honum sjálfum, Sverri Bjarnasyni og Þormari Jónssyni, „um að lík
verði ekki grafin dýpra en hér um bil tvær álnir, því kisturnar kast-
ast þeim mun meira upp sé dýpra grafið.“
Prófasturinn, séra Páll Pálsson í Hörgsdal, fær bréfið í hendur.
Hann skrifar stiftsyfirvöldunum 18. apríl. Hann er á öðru máli.
46
Goðasteinn