Goðasteinn - 01.03.1969, Síða 66

fötum. Þau flúðu upp í helli, sem kallast Káifaból ,og höfðust þar
við, meðan gosið geisaði. Allt fémætt á bænum varð eyðilegging-
unni að bráð og þar með 6 kýr í fjósi, 2 naut og 2 kálfar. Bóndinn
var við kirkju á Höfðabrekku þennan óheilladag og sennilega eitt-
hvað fleira af heimilisfólki hans, því iíklegt er, að fleira fólk hafi
vcrið í Höfðanum en hér er talið.
Þessi maður, sem síðast átti bæ og bú neðan undir Höfðanum,
hét Ólafur Ólafsson. Hann flutti austur fyrir Mýrdalssand, en ekki
veit ég, hvar hann hefir þar fengið staðfestu. Tala gripa í fjósi
sýnir, að allmikil tún og slægjur hafa þá verið vestan undir Höfð-
anum, og vafalaust hefir sauðféð verið margt, því í þá daga var
beitin notuð til hins ýtrasta. En Höfðinn var og er ágætur til beitar
og skjól góð í öllum áttum. Hafursey, sem er í Höfðalandi, er líka
ágætt sauðland. Þá var öll suðurhlíð hennar skógi vaxin, og er
lítill vafi á, að þar hefir sauðfé oft gengið sjálfala fyrr á öldum.
Af þessu má sjá, að Höfðinn hefir verið ágæt bújörð - og auk
þessa átti hún, eins og enn í dag, langar rekafjörur.
Eftir þetta var Höfðinn eyðibýli í 29 eða 30 ár. En þá kemur
maður til sögunnar, sem hét Þorvaldur Steinsson. Hann byggði
bæ uppi á Höfðanum, í stórum, grasivöxnum hvammi, sem snýr
móti suðri, og mátti fá þar nokkuð slægjuland. Þorvaldur byggði
bæinn svo austarlega sem hægt var, vafalaust til að vera sem næst
gili því, sem er austan við túnið, en þar fékkst vatn, lítið rennsli
út úr klöpp. Þorvaldur hjó þar í klöppina litla brunnholu, og í
hana seitlaði. vatnið, og þótt rennslið væri lítið, þá þraut það
aldrei.
Séra Jón Steingrímsson segir á einum stað, að lítill kotbær hafi
verið byggður uppi á Höfðanum, og vafalaust hefir hann verið
lítill lengi vel, því að mikið átak þarf til að byggja upp nýjan bæ
að stofni.
Ekki veit ég nöfn þeirra manna, sem þarna bjuggu næstu 80
árin, en 1832 flutti í Höfðann ungur bóndi og hóf þar búskap, Loftur
Guðmundsson frá Holti í Mýrdal, og bjó hann þar til 1856. Þá tók
Markús sonur Lofts við búsforráðum, og bjó hann alla sína búskap-
artíð í Höfðanum til ársins 1906, sem var hans dánarár. Áslaug
Skæringsdóttir, ekkja Markúsar, réði þá til sín ráðsmann, Hall-
64
Goðasteinn