Úrval - 01.04.1977, Blaðsíða 92
URVAL
90
SUMAR I RÓM
Cassius naut þess að vera mið-
punktur fyrir áhorfendaskara, þótt
hann kæmi ruddalega fram. Þess
vegna varð hann brátt fastagestur í
sjónvarpinu og þekktur í nágrenn-
inu. Óaldarflokkar báru lotningu
fyrir honum, kennarar sáu í gegnum
fingur við hann þótt hann væri slakur
nemandi, og það sem kannski skipti
mestu máli var það, að hann óx í áliti
í fjölskyldu föður síns, sem að mestu
var skipuð kennurum, tónlistar-
mönnum, listiðnaðarmönnum og
verslunarmönnum. Þótt Ali hafi með
fullum rosta mótmælt lýsingum á
uppeldi sínu sem „millistéttarupp-
eldi” með sögum af notuðum fötum
og matarskorti vegna féleysis heimil-
isins, er enginn efi á því, að meðal
Clay fólksins var siðferðisvitund og
framagirnd, sem næstum aldrei er að
finna meðal þeirra, sem eru örsnauð-
ir.
Á fyrstu hnefaleikaárum Cassiusar
varð áhrifamesti ósigur hans er hann
keppti í hinni svokölluðu Gull-
hanskakeppni og tapaði fyrir manni,
sem hafði Fred Stoner fyrir þjálfara.
Stoner var svertingi og rak dálítið
fimleikahús í „Smoke Town”, sem
var eitt af þremur svertingjahverfum
Louisville. Næsta dag kvaddi Cassius
ungi dyra hjá Stoner:
„Hefur þú séð mig í sjónvarp-
inu?” spurði hann.
„Þú hefur kjarkinn,” svaraði
Stoner. „Þú hefur viljann. En þig
vantar leiknina. Við æfum hér á
hverju kvöldi frá átta til miðnættis.
Ef.þú getur komið, skal ég kenna
þér að boxa.”
Og þar með var dagskrá unglings-
ára Cassiusar ráðin. Hann fór á fætur
klukkan fimm á morgnana til að
hlaupa í garðinum. Svo hljóp hann
með skólabílnum fyrir 28 þvergötur í
skólann, þar sem hann dró ýsur fram
að matartíma. Svo hljóp hann aftur.
Síðari hluta dags og um helgar vann
hann sér inn vasapening með því að
slá bletti og þvo gólf í kaþólskum
skóla. Nunnurnar minnast þess
ennþá, þegar hann var að boxa út í
loftið móti spegilmynd sinni í glerinu
í bókahillunum í bókasafninu. Á
kvöldin var oftast hjá Stoner.
Hann hætti að vera horrengla.
Eðlileg orka hans og hraði í
hreyfingum breyttust í leiftursnögg
högg og dansandi fótaburð. Hugur
hans, sem aldrei hafði örfast við
hefðbundnar menntunaraðferðir,
þroskaðist nú fyrir hnefaleikanámið.
Hann flæktist á milli staða til þess að
horfa á aðra hnefaleikara, lá og
grúskaði í myndum af gömlum
meisturum og sat fyrir þjálfurum,
umboðsmönnum og fyrrverandi
hnefaleikaköppum til að spjalla við
þá og heyra ráðleggingar þeirra.
Boxið hélt honum af götunum.
Boxið veitti honum gildi og forrétt-
indi og knúði hann til siðferðilegrar,
líkamlegrar og andlegrar sjálfsög-
unar, sem gerði honum auðvelt að
forðast vandræði og freistingar.
Eiturlyf, áfengi, stclpur, flokkaerjur,
„EG ER MESTUR!’
91
allar gildrur fátækrahverfanna urðu
honum léttar viðfangs með þessari
sjálfsögun. „Ég er að þjálfa mig til að
verða heimsmeistari.”
Á því lék enginn vafi. Frá því hann
var 12 ára fram til 18 ára aldurs
einbeitti hann sér að því að verða
besti hnefaleikari heimsins. Á sex
árum keppti hann meira en 100
sinnum sem áhugamaður. Hann
tapaði sjaldan, heldur vann flesta
áhugamannatitla Bandaríkjanna.
Svo gerðist það í ólympíuleikunum
í Róm 1960, að Cassius varð
hreimskunnur. Bandarxkin áttu bágt
eftir erfiðan áratug. Þar voru
kynþáttaóeirðir, kalda stríðið var með
töluverðum hita, og þróunarlöndin í
Asíu og Afríku voru farin að fyllast
andbandarískum kenndum. Og þá,
Cassius ásamt milljónamœringunum
sínum tíu frá Louisville.
allt í einu, skaust upp á stjörnu-
himininn stór og fallegur negra-
strákur, sem eftir að hafa unnið
gullverðlaunin í léttþungavigt
furðulega léttilega, ýtti frá sér
spurningu sovésks blaðamanns um
kynþáttamisrétti í Bandaríkjunum
með því að svara: „Segðu lesendum
þínum að okkar hæfasta fólk sé að
vinna að þeim málum, og að ég hafi
ekki áhyggjur af niðurstöðunni. í
mínum augum eru Bandaríkin besta
land heimsins, að þínu meðtöldu.”
Honum var fagnað sem hetju, er
hann sneri heim. Hann tók þátt í
skrúðgöngum, matarveislum, tók í
hendina á lögreglustjóranum og lét
landsstjórann í Kentucky slá í bakið á
sér. „Ég veit, að þú ert stoltur af
nafninu Cassius Clay, drengur
minn,” sagði landsstjórinn. „Ég
veit, að þú ert stoltur að bera það