Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 18

Viðtal
16 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 2. tbl. 100. árg. 2024
svolítið við. Það var ótrúlega skemmtilegt ferli. Í kjölfarið var ég
beðin um að ritstýra kennslubókum fyrir sjúkraliða sem voru
þýddar úr dönsku. Ég staðfærði þær og aðlagaði að íslenskum
aðstæðum. Þær voru þrjár talsins en svo kom á daginn að það
vantaði eina bók sem var ekki til í seríunni og því var ég líka beðin
um að skrifa þá bók, sem fjallar um samfélagshjúkrun. Þegar ég
var að kenna samfélagshjúkrun þá hafði ég búið til lítið hefti um
efnið og það var byrjunin. Upp úr því varð bókin Samfélagshjúkrun
til. Ég ákvað að skrifa hana þannig að hún gæti nýst öðrum líka,
hjúkrunarfræðinemum og öðrum sem hafa áhuga á þessu efni.
Þessi bók gekk vel og ég fékk tilnefningu frá Hagþenki fyrir hana,“
segir hún.
Fljótlega eftir að Aðalbjörg gaf út Samskiptaboðorðin fór hug-
myndin að næstu bók að banka upp á. „Kannski af því að ég hef
alltaf haft áhuga á tengslum þá fór ég árið 2018 af alvöru að skoða
einmanaleikann, þetta var eftir að ég kláraði meistaranámið.
Það kveikti eflaust líka áhugann að í meistaraverkefninu tók ég
viðtöl við hjúkrunardeildastjóra um allt land þar sem ég spurði
um upplifun af starfi, álag og bjargráð. Þá kom í ljós að þeim sem
leið ekki vel í vinnunni sögðust upplifa sig svo einar sem kveikti
áhugann enn frekar og hvort við upplifum öll þessa tilfinningu að
vera einmana.“
Hvernig var ferlið þegar þú skrifaðir bókina Einmana? „Ég byrjaði á
fræðilega hlutanum og bauð svo fólki að hafa samband við mig ef
það vildi deila reynslu sinni af einmanaleika. Það voru mjög margir
sem sendu mér inn sína sögu og ég fékk einnig símtöl frá fólki sem
vildi deila sinni reynslu. Ég tók líka viðtöl við einstaklinga og vann
úr þeim. Ég hef mikinn áhuga á vellíðan og að varpa ljósi á það
hvernig fólk fer að því að líða vel og upplifa hamingju þrátt fyrir
mótlæti.“
Upplifði spennufall þegar bókin kom út
Aðalbjörg segir aðspurð að samskiptaboðorðin séu horfa, heilsa,
hlusta, hljóma, hrósa og hjálpa. „Það að hjálpa þýðir ekki að við
séum með plástur í vasanum heldur að við gegnum því hlutverki,
hvert og eitt okkar, að geta séð til þess að við njótum öll sem bestu
lífsgæða og það finnst mér vera rauði þráðurinn í öllu sem ég hef
verið að gera. Bókin Einmana byggir á fræðilegri vinnu, sem er
grunnurinn í bókinni, en ég vil samt höfða til almennings; að allir
geti lesið hana og haft gagn af. Það er kúnst að höfða til allra og
flétta þetta fræðilega saman við þetta mannlega. Að fara úr því að
vera doktorsnemi þar sem ég þarf að hafa heimildir fyrir öllu, í það
að leyfa mér að segja mínar skoðanir, þetta var lærdómsríkt. Ég er
stolt af þessari bók og það var mikið spennufall þegar hún kom út.
Mér finnst ég njóta mikilla forréttinda að hafa fengið tækifæri til að
vinna við klíníska hjúkrun eins og ég geri í dag og líka að við skrifa,
kenna og halda fyrirlestra. Þetta eru oft margir hattar og erfitt en í
lok dags finnst mér ég vera lánsöm.“
Nýtti heimsfaraldurinn til að tala við stjórnendur
í auga stormsins
Nú ertu í doktorsnámi við Háskóla Íslands, geturðu sagt okkur
aðeins frá því? „Ég er í doktorsnámi í stjórnun við viðskipta-
fræðideild Háskóla Íslands. Þegar ég var búin með meistaranámið
í HA hvatti leiðbeinandinn minn, Sigrún Gunnarsdóttir, mig til að
halda áfram. Upphaflega ætlaði ég að halda áfram með þetta
efni, tala við fleiri millistjórnendur í fleiri geirum og halda áfram
með fyrirbærafræðilegu aðferðina en svo kom covid, þegar ég var
nýbyrjuð í náminu. Ég ákvað þá að nýta tækifærið og taka viðtöl
við stjórnendur í auga stormsins og leiðbeinendur mínir, þær
Sigrún og Erla Sólveig Kristjánsdóttir, samþykktu það. Það varð
úr að ég tók viðtöl við skólameistara í framhaldsskólum og æðstu
stjórnendur heilbrigðisstofnana á Íslandi í fyrstu bylgju af covid.
Þetta voru alls 43 viðtöl og ég er að skoða upplifun þeirra sem ég
ræddi við af þessum aðstæðum, áskorunum, álagi og hvað þau
gerðu til að komast í gegnum þetta.
Ég hef áhuga á að skoða hvernig fólki getur liðið vel og átt gott líf
þrátt fyrir svakalegt mótlæti. Hvað er það sem gerir það að verkum
að fólk nær að eiga gott líf og vera hamingjusamt? Þetta er það
sem ég er að skoða í doktorsnáminu. Þannig að þetta tengist allt.
Í bókinni Einmana tala ég um að upplifa tilgang þrátt fyrir að vera
einmana. Það er má segja rauði þráðurinn í því sem ég er að gera
og er ástæða þess að ég held alltaf áfram.“
Fleiri bækur og húsbílaferðir í framtíðinni
Aðspurð um hvar Aðalbjörg ætli að vera eftir fimm til tíu ár segist
hún sjá fyrir sér að hún verði búin að skrifa aðra bók: „Jafnvel upp
úr doktorsverkefninu sem væri einnig fyrir almenning. Mig langar
líka til að skrifa skáldsögu. Svo keypti ég húsbíl í fyrra sem mér
finnst gaman að keyra og hafa Díönu með. Kannski verð ég bara
að keyra um og skrifa bækur, kannski líka að kenna, mér finnst
það mjög skemmtilegt. Ég kenni alltaf einn áfanga í fjarnámi í FÁ,
mér finnst svo gefandi að hjálpa fólki að koma auga á hvað það í
raun veit mikið og að hjálpa því við að koma þekkingunni sinni frá
sér og nýta hana. Ég er samt ekkert endilega alltaf besti kennarinn
fyrir mig sjálfa. Stundum getur verið erfitt að vera í svona mörgum
hlutverkum og undir miklu álagi á tímabilum. En ég á góða að,
góða fjölskyldu, góðan mann og yndisleg börn sem eru mér allt.
Stundum held ég að maður sé betri í því að segja öðrum til en að
fara eftir hlutunum sjálfur. Það sem ég þarf kannski að gera meira
af er bara að njóta og draga andann.
Bókakynning í Sölku á nýjustu bók Aðalbjargar.