Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 48

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 48
46 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 2. tbl. 100. árg. 2024 Líkaminn varð aftur eins og ég þekkti hann Fyrsta meginþemað nefnist Líkaminn varð aftur eins og ég þekkti hann og eru greind fjögur undirþemu: Liða- og vöðvaverkir hurfu, Hvíldist loksins á næturnar, Dásamlegt að stunda kynlíf aftur og Hafði loksins orku í lífið. Fyrsta undirþemað Liða- og vöðvaverkir hurfu lýsir þeirri breytingu sem þátttakendur upplifðu að hafa endurheimt sinn líkama. Þátttakendur héldu að þeir væru komnir með gigt og áttu erfitt með standa upp úr stól eða sófa. Hanna lýsti líkamlegri líðan fyrir töku hormóna: „Ég var með rosalega liðaverki og stirðleika. Einkenni sem ég hafði aldrei verið með. En eftir inntöku hormóna þá hættu þessi einkenni.“ Annað undirþema ber yfirskriftina Hvíldist loksins á næturnar. Flestir þátttakendur áttu það sameiginlegt að leita sér aðstoðar hjá heimilislækni eða kvensjúkdómalækni vegna svefnvandamála. Þær áttu það sameiginlegt að vakna upp á nóttunni eða vöknuðu of snemma og gátu ekki sofnað aftur. Eftir hormónatöku þá breyttist svefninn til hins betra hjá þeim öllum. Ingunn sagði: „Það var bara strax þvílíkur munur. Þegar ég var búin að taka þetta í tvo daga þá fór bara svefninn að skána um leið.“ Þriðja undirþema nefnist Dásamlegt að stunda kynlíf aftur. Í viðtölum kom fram hjá næstum öllum þátttakendum að þær upplifðu skerta kynlöngun fyrir töku hormóna. Þátttakendur töluðu um tíðar þvagfærasýkingar, sveppasýkingar, þurrk og sprungur í leggöngum fyrir töku hormóna. Helga lýsti vel hvernig kynlífslöngun hjá henni var fyrir töku hormóna: „Svo bara engin kynlöngun. Hefði verið til í að gera margt annað heldur en að stunda kynlíf. Bara fara út og grafa skurð.“ Aðrar ræddu um að skortur á kynlöngun leiddi til að makinn tók því sem höfnun sem leiddi til samviskubits konunnar. Þátttakendur töluðu um mikilvægi þess að hafa opna umræðu um breytingaskeið og kynlíf í sambandinu því það leiði til aukins skilnings maka. En eftir töku hormóna þegar vandamál tengt kynfærum var ekki lengur til staðar og þeim fór að líða betur líkamlega og andlega þá jókst kynlöngun. Hanna sagði: „Ég fór að fá meiri kynhvöt þegar ég byrjaði á estrógelinu.“ Mér fannst ég verða aftur ég sjálf: Reynsla kvenna af notkun hormónauppbótarmeðferðar á breytingaskeiði Mynd 2. Heildargreiningarlíkan. Lífið endurskoðað Hugað að heilsunni Vanda valið hvað ég set orkuna í Aukið þor að prófa nýja hluti Liða- og vöðvaverkir hurfu Hvílist loksins á næturnar Hafði loksins orku í lífið Dásamlegt að stunda kynlíf aur Meiri innri ró Aukin nenna Heilaþokan fór Aukið sjálfsöryggi Fagfólkið seint að grípa inní Margir mánuðir sem fara til spillis Þarf að auka fræðslu Þekking heilbrigðisstarfsmanna Að viðurkenna vanda skjólstæðings Endurheimti ánægjuna af því að vera í tengslum við fólkið mitt Endurheimti tengslanetið Eirsjá að tímanum sem ég missti Virk hlustun og samskipti Þetta þroskar mann Líkaminn varð aur eins og ég þekkti hann Það kveiknaði aur á mér Félagslegu tengslin byggð upp Mér fannst ég verða aur ég sjálf Tafla 1. Tólf meginþrep rannsóknarferils Vancouver- skólans í fyrirbærafræði Þrep í rannsóknar- ferlinu Lýsing á þrepum Það sem gert var í þessari rannsókn Þrep 1 Val á samræðufélögum Þátttakendur valdir sem hafa dæmigerða og ódæmigerða reynslu af fyrirbærinu Tekin voru viðtöl við 12 konur sem uppfylla skilyrði fyrir þátttöku. Konurnar voru valdar með tilgangsaúrtaki Þrep 2 Undirbúningur hugans (áður en umræður hefjast) Rannsakandi ígrundar fyrirframgefnar hug- myndir og leggur þær meðvitaðar til hliðar Rannsakandinn leitast við að ígrunda fyrir- framgefnar hugmyndir og leggur þær til hliðar Þrep 3 Þátttaka í samræðum (gagnasöfnun) Tekin eru eitt til tvö viðtöl við hvern þátt- takanda þar til mettun er komin á gögnin Tekið var eitt viðtal við 12 þátttakendur Þrep 4 Skerpt vitund varðandi hugmyndir og hugtök Gagnasöfnun og gagnagreining er unnin samhliða Gagnasöfnun og gagnagreining var unnin samhliða. Hugmyndum var komið í orð. Hlustað, lesið og ígrundað Þrep 5 Þemagreining Viðtöl lesin endurtekið yfir og lykilsetningar fundnar og greindar merkingar þeirra. Greint niður í meginþemu og undirþemu Viðtöl voru lesin nokkrum sinnum yfir og stöðugt ígrundað hver rauði þráðurinn var í viðtali hvers og eins. Greint var í meginþemu og undirþemu Þrep 6 Smíða greiningarlíkan fyrir hvern þátttakanda Heildarmynd af reynslu einstaklings er skoðuð. Dregin eru fram meginþemu af sögu hvers einstaklings og útbúið greiningarlíkan þar sem aðalatriðin eru sett fram Rannsóknargögn um hvern þátttakanda voru ígrunduð og smíðað eins- taklings greiningarlíkan úr öllum þemum (megin- og undirþemum varðan- di þann þátttakanda Þrep 7 Staðfesting á hverju greiningarlíkani Hvert greiningarlíkan er ákveðin túlkun rann- sakandans. Þátttakandi er fenginn til að staðfesta greiningarlíkanið Rætt var við 11 þátttak- endur og staðfesting fengin frá þeim varðandi þeirra greiningarlíkan. Samræður og sameigin- leg ígrundun Þrep 8 Heildargreiningarlíkan var smíðað úr öllum greiningarlíkönunum (fyrir hvern þátttak- anda) Rannsakandi leitast til að átta sig á heildar- myndinni á fyrirbærinu. Reynir að átta sig á hver er sameiginleg reynsla og hver er frábrugðin. Sett er upp heildagrein- ingarlíkan fyrir alla þátttakendur Rannsakandi reyndi að átta sig á heildar- myndinni af fyrirbærinu sjálfu (meginniðurstöður rannsóknarinnar). Öll einstaklingsgrein- ingarlíkön voru borin saman og smíðað eitt greiningarlíkan Þrep 9 Heildargreiningar- líkanið borið saman við rannsóknargögnin (staðfesting 2) Rituðu viðtölin og heildargreiningarlíkanið er borið saman af rann- sakanda Viðtölin lesin aftur og borin saman við heildar- greiningarlíkanið Þrep 10 Að velja rannsókninni heiti sem lýsir niður- stöðum í örstuttu máli Sett er fram niðurstaða um fyrirbærið af rann- sakanda í mjög stuttu máli sem verður yfir- þema rannsóknarinnar Niðurstaða rannsóknarinnar í fyrir- bærafræði var: Mér fannst ég verða aftur ég sjálf Þrep 11 Staðfesting á heildar- greiningarlíkani og yfirþema með ein- hverjum þátttakendum (staðfesting 3) Þar sem heildargrein- ingarlíkan byggir á túlkun rannsakandans. Staðfesting er fengin af þessari túlkun hjá þátttakendum Heildargreiningarlíkanið var kynnt 11 þátttaken- dum og kannað hvort þeir séu samþykkir því Þrep 12 Niðurstöður rann- sóknarinnar skrifaðar niður þannig að raddir þátttakenda heyrist Niðurstöður rannsóknar skrifaðar upp. Beinar tilvitnanir eru í orð allra þátttakenda úr viðtölu- num til að rödd þeirra fái að heyrast Niðurstöður skrifaðar upp með hjálp heildar- greiningarlíkansins, vitnað í þátttakendur jafnóðum svo rödd þeirra heyrist
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.