Edda - 01.06.1958, Page 76

Jakob Jónsson,
sóknarprestur:
r
Þegar Nf ja-Island var
sjálfstætt ríki
I.
Það var 21. október 1875, að furðuleg sigl-
ing nálgaðist land að vestanverðu við Winni-
pegvatnið í Kanada. Lítill gufubátur dró níu
ilatbotna, kassalagaða „prámma“ norður eftir
Rauðánni, síðan með landi fram eftir vatninu,
allt þangað sem nú er nefnt Gimli. A bátun-
um voru fyrstu landnemarnir, sem setlust að
í Nýja-íslandi, íslenzkt fólk á ýmsum aldri,
bæði konur, karlmenn og börn. Þetta fólk h.afði
áður setzt að austur í Ontariofylki, en hafði
ákveðið að færa sig um set, eftir að nokkrir
menn höfðu rannsakað landkosti meðfram
vatninu og mælt með því, að hópurinn flytti
þangað. I þessari fyrstu ferð er talið, að hafi
verið eitthvað á fjórða hundrað manns.
Það er erfitt fyrir þá, sem aldrei hafa reynt
neitt slíkt, að gera sér í hugarlund aðkomuna
að Gimli. Klukkan hálf fimm á síðasta sumar-
dag er tekið land. Kvöldið er að nálgast, og
það er hvergi húsaskjól. Menn hafa sennilega
Jakob Jónsson.
hreiðrað urn sig í dóli sínu og farangri, eftir
því sem unnt var. Fæðið var af skornum
skammti, og all-margir metm hafa lagzt til
svefns bæði svangir og kaldir þessa fyrstu nótt
í Nýja-íslattdi. En héðan af varð ekki aftur
snúið. I trú á framtíðina og í trausti til guðs
var tekið til starfa næstu daga. Fólkið bjó sig
undir veturinn, byggði sér lítil bús úr bjálkum
og reyndi eftir megni að temja sér vinnubrögð-
in við fiskveiðar á íslögðu vatninu. Um vetur
inn lá við alvarlegum bjargarskorti, og fékk
þó nýlendan töluverðan styrk frá Kanada-
stjórn. Engar skepnur höfðu menn nema einn
hund. Hafði hvolpurinn verið gefinn einum
innflytjandanum í Winnipeg á norðurleiðinni.
Ekki er það tilgangur minn að fara að ræða
hér ýtarlega ástand nýlendunnar né segja sögu
hennar. Sú saga er þó að mörgu merkileg og
sýnir vel, hve ódrepandi hinn íslenzki kynþátt-
ur var. Hér hef ég aðeins í hyggju að segja
íiokkuð frá einu atriði í sambandi við þessa
74
E D D A