Mímir - 01.11.1986, Blaðsíða 13
flókið og í því er myndmál og kraftur einsog í
fólkinu sem lifir því.
— Þú talar um skilningslausa eiginmenn og
konuna og eldavélina en nú fjallar fyrsta bókin
þín, Tíu myndir úr lífi þínu, bara um fyrstu
persónu konur?
Já, já og svo hef ég sjálf skrifað um þessi mál.
Og mig langaði til þess. Það er nauðsynlegt að
bókmenntir gangi í gegnum allskyns árur, útúr
þeim fæst ákveðinn gróði. Hins vegar tel ég að
það sé óæskilegt að ,,svona raunsæi" komi aftur.
Af því að þetta er ekki raunsæi. Og svo neita ég
því að þótt fyrri bókin mín fjalli um konur, and-
streymi þeirra, blekkingu og gleði að hún sé
skýrsla. En ég er nú líka svo þver. Annars sé ég
ekki að það sé nein fast ákveðin stefna ráðandi
núna en það er nú sennilega bara vegna þess að
ég er í núinu sjálf og þegar maður er sjálfur í
núinu verður maður svo fjandi jákvæður og sér
svo vítt.
— Og það er þá ekki vont að f jalla um konur?
Nei guð minn góður það er ekki vont og það
sem mig langaði til að gera var að flétta saman
draumi og svo því sem er. Láta fléttuna vera
sýnilega og sýna hvernig draumurinn og veru-
leikinn togast á. Nú, af hverju konur? Þetta var
ákveðin hugmynd að hafa þarna tíu ólíkar
konur. Þessar ákveðnu konur hentuðu mér, þær
sögðu það sem mig langaði að segja og gerðu
fléttuna sýnilega. Þær hjálpuðu mér við að sýna
að raunveruleikinn er ekki aðeins ytra borð
heldur líka innra líf. Þær kenndu mér að raunsæi
er allt, líka það sem ekki er og það sem getur
hvergi gerst nema innra með manneskjunni.
— Þessi bók sem og seinni bókin þín, Eldur
og regn, fjalla öðrum þræði um frelsið. Frelsi
manneskjunnar og höft. Hvað er frelsi í þínum
huga, hvaða merkingu leggur þú í þetta hugtak?
Ég hugsa að ég væri ekki að velta því svona
mikið fyrir mér ef ég vissi það sjálf. Ég held að
ekki nokkur manneskja sé algjörlega frjáls, það
eru alltaf einhverjar hömlur. Það ættu allir að
keppa að frelsi en frelsi er ekki að takmarka
frelsi annarra. Maður veit kannski frekar hvað
er ekki frelsi. Einsog maður veit miklu frekar
hvað er ekki hamingja, hvað er ekki ást.
— Og svo tengist frelsið draumnum . . .
Já, draumurinn er aldrei langt undan, hann er
hluti af manneskjunni. Draumurinn er eitthvað
annað en veruleikinn og því miður ganga
draumarnir eitthvað svo voðalega illa upp. En
maður á sér draum og það eiga sér allir drauma
sem snúast sennilega flestir um frelsi og ham-
ingju. Draumarnir eru síðan misjafnir eftir því
hvern dreymir en mig dreymir svona fyrir hönd
þessa fólks sem ég er að skrifa um.
— Nú hefur Eldur og regn fengið það orð á
sig að vera heldur strembin og í gagnrýni um
bókina má lesa að ofnotkun tákna hindri leiðina
að skilningi sagnanna.
Mér finnst það náttúrulega vont ef fólki finnst
bókin strembin og nenni þar af leiðandi ekki að
lesa hana. En það finnst þetta ekki öllum. Það
eina sem maður getur gert er að vera heiðarlegur
sjálfur og gera það sem manni býr í brjósti
hverju sinni og vera trúr sannfæringunni. Ég er
ekki sammála því að í þessum texta sé of mikið af
táknum en ég er kannski sísta manneskjan til að
dæma um það. En, segðu mér hvað er tákn? Það
hefur enginn gefið út neina tilskipun um það
hvað sé raunverulegt tákn. Og þó að fugl fljúgi
einhvers staðar yfir ofni í sögu eða bók þá táknar
það kannski ekkert sérstakt. Það er ekki til nein
ákveðin lína í táknum sem maður trúir á og
kannski er þess vegna ekki eitt einasta tákn í
þessari bók. Af hverju þurfa menn alltaf að lesa
13