Mímir - 01.11.1986, Blaðsíða 37

kafinn við stjórn háskólans, en í skiptum sínum
við stúdenta almennt var Alexander hreinn og
beinn, enda hygg ég að hann hafi verið val-
menni. Jón Aðalsteinn var einn af þeim fáu sem
tóku málfræði sem aðalfag. Hann fékk sér auka-
tíma hjá Birni Guðfinnssyni, en honum fannst
lítið til um kunnáttu Jóns þegar hann kom fyrst
til hans; sagði meðal annars að það væri aldeilis
voðalegt, að maður kominn að prófi þekkti ekki
greinarmun á germönsku e1 og e2. En svo lauk
að Jón varð lærður mjög í málfræði. Vísindi
hans nýttust þó ekki sem skyldi á prófi, því að í
skriflegri málfræði um vorið setti Alexander
stúdentum fyrir að skrifa um bók Hreins Bene-
diktssonar, Early Icelandic Script, en það var
tæpum tveimur áratugum áður en bók Hreins
kom út, og menn stóðu sig illa. Það var ekki hýr
svipurinn á Jóni mínum Aðalsteini þegar hann
kom úr því prófi.
Bókmenntasögu kenndu þeir Einar Ólafur
Sveinsson og Steingrímur J. Þorsteinsson. Tímar
hjá þeim voru vel sóttir, og menn hömuðust við
að skrifa eftir þeim. Það gekk þokkalega hjá
Steingrími, enda las hann hátt og skýrt, en Einar
mun ekki hafa ætlast til þess að stúdentar
skrifuðu eftir sér og mótaði ekki stíl sinn með
tilliti til þess, enda tókst það engum, nema
Jónasi Kristjánssyni, svo að verulegt gagn væri
að. Uppskriftir Steingríms voru síðan vélritaðar
og gengu kaupum og sölum, en margir stálu
þeim hvar sem þeir gátu. Ég lánaði mitt eintak,
heilt og gott, Þórhalli Guttormssyni og hef ekki
séð það síðan. Uppskriftir á fyrirlestrum Einars
voru raritet, líklega allar komnar frá Jónasi.
Þorkell Jóhannesson og Jón Jóhannesson
kenndu sögu. Þorkell studdist að mestu við
bækur Páls Eggerts Ólasonar, en Jón.Jóhann-
esson las fyrir. Hann var afburða skýr kennari,
stuttorður og gagnorður, og var stöku sinnum
með prýðisgóðar æfingar.
Öðrum þræði var Mímir, félag norrænunema,
stofnað til höfuðs þessum fríða hópi prófessora.
Menn voru þreyttir á uppskriftum og héldu því
fram að prentlist hefði verið fundin upp fyrir
mörgum öldum og vildu fá fyrirlestra háskóla-
kennara prentaða, eða að minnsta kosti fjöl-
ritaða. Til að koma því máli á rekspöl voru kosn-
ar nefndir, sem voru sendar til að hengja bjöll-
una á köttinn, en árangur varð alls enginn.
Einnig höfðu ýmsir áhuga á að náminu yrði skipt
í áfanga, en sú hugmynd fékk ekki byr nema hjá
Birni Guðfinnssyni og doktor Alexander, og
ekki komst hún í framkvæmd fyrr en á geirfugla-
öld. Á minni tíð voru íslensk fræði þrískipt og
þríein og lokapróf tekið í öllum greinum í einu,
nokkrir dagar á milli skriflegra prófa, en
munnleg próf tekin í striklotu. Það reyndi á
taugar sumra manna. Jón Jósep hætti að sofa,
svo að vinir hans fengu áhyggjur og keyptu
handa honum svefntöflur. Fyrir skriflegt próf í
bókmenntasögu var Jón Jósep háttaður ofan í
rúm að kvöldi dags og látinn gleypa svefnpillur,
en þegar vitjað var um hann að morgni hafði
hann ekki sofið blund; hafði þó étið allar
svefntöflurnar og hálfa rekkjuvoðina að auki.
Hann fór samt í prófið, og fékk það verkefni að
skrifa um rímur, og kom út úr prófi ánægður
með árangurinn og var glaður, þangað til hann
kom ofan í rniðjan stiga í anddyri háskólans; þá
mundi hann eftir því að hann hafði alltaf skrifað
rímur með ypsiloni. Sjálfur man ég ekki eftir að
ég hafi öðru sinni verið verr farinn á taugum en
þegar ég var í munnlega prófinu. Málfræðiprófið
var tiltölulega hættulítið; Alexander talaði mest
sjálfur, en ef maður jánkaði á réttum stöðum og
gat skotið inn orði hér og hvar í ræðu prófess-
orsins var maður nokkum veginn öruggur með
fyrstu einkunn. En ég fór illa út úr söguprófinu
hjá Jóni Jóhannessyni; hann tók mig upp í
Gissuri biskupi Einarssyni, en ég byrjaði á því að
halda smá fyrirlestur um Odd Einarsson, þangað
til Jón stöðvaði mig og sagði: „Ja, eiginlega var
það nú Gissur Einarsson sem við ætluðum að
tala um, Ólafur.“ Um þann mann vissi ég ekki
neitt.
Að sjálfsögðu hafði félagið einnig önnur
verkefni en að stríða við prófessores. Stundum
voru haldnir fundir; mig minnir að flestir þeirra
hafi verið haldnir í Aðalstræti 12; drukkum við
þar kaffi, og nokkur andlegheit munu hafa verið
á flestum fundum, t.d. man ég eftir að Jónas
Kristjánsson las sögur sem hann hafði þýtt
sjálfur, og skáldmæltir menn munu hafa lesið
kvæði eftir sjálfa sig. Þeirra var Jónatan Skagan
fremstur. Ég veit ekki hvort mér er óhætt að
segja frá því, að á fundum Mímis var stundum
farið í leiki, og voru þar á meðal leikin bókaheiti.
Á einum slíkum fundi lék Þórður Jónsson heiti á
fræðiriti sem dr. Alexander vitnaði stundum til
og mig minnir hann nefndi Wörterbuch der
37