Læknaneminn - 01.04.2016, Blaðsíða 20

Ri
trý
nt
e
fn
i
20
Heimildir
1. Brouwer MC, Thwaites GE, Tunkel AR,
van de Beek D. Dilemmas in the diagnosis
of acute community-acquired bacterial
meningitis. Lancet 2012;380:1684-92.
2. Kim KS. Acute bacterial meningitis in
infants and children. Lancet Infect Dis
2010;10:32-42.
3. van de Beek D, Brouwer MC, Thwaites
GE, Tunkel AR. Advances in treatment
of bacterial meningitis. Lancet
2012;380:1693-702.
4. Sigurdardottir B, Bjornsson OM, Jonsdottir
KE, Erlendsdottir H, Gudmundsson S. Acute
bacterial meningitis in adults. A 20-year
overview. Arch Intern Med 1997;157:425-30.
5. Snaebjarnardottir K, Erlendsdottir H,
Reynisson IK, et al. Bacterial meningitis in
children in Iceland, 1975-2010: a nationwide
epidemiological study. Scand J Infect Dis
2013;45:819-24.
6. Thordardottir A, Erlendsdottir H,
Sigurdardottir B, et al. Bacterial meningitis in
adults in Iceland, 1995-2010. Scand J Infect
Dis 2014;46:354-60.
7. Castelblanco RL, Lee M, Hasbun R.
Epidemiology of bacterial meningitis in
the USA from 1997 to 2010: a population-
based observational study. Lancet Infect Dis
2014;14:813-9.

8. van de Beek D, de Gans J, Spanjaard L,
Weisfelt M, Reitsma JB, Vermeulen M.
Clinical features and prognostic factors in
adults with bacterial meningitis. N Engl J
Med 2004;351:1849-59.
9. du Cheyron D, Lesage A, Le Page O,
Flais F, Leclercq R, Charbonneau P.
Corticosteroids as adjunctive treatment
in Austrian’s syndrome (pneumococcal
endocarditis, meningitis, and pneumonia):
report of two cases and review of the
literature. J Clin Pathol 2003;56:879-81.
10. van de Beek D, de Gans J, Tunkel AR,
Wijdicks EF. Community-acquired
bacterial meningitis in adults. N Engl
J Med 2006;354:44-53.
11. Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF,
et al. Practice guidelines for the diagnosis
and management of skin and soft tissue
infections: 2014 update by the infectious
diseases society of America. Clin Infect Dis
2014;59:147-59.
12. Anaya DA, Dellinger EP. Necrotizing soft-
tissue infection: diagnosis and management.
Clin Infect Dis 2007;44:705-10.
13. Hakkarainen TW, Kopari NM, Pham TN,
Evans HL. Necrotizing soft tissue infections:
review and current concepts in treatment,
systems of care, and out comes. Curr Probl
Surg 2014;51:344-62.

14. Stevens DL, Bryant AE. The role of
clostridial toxins in the pathogenesis of gas
gangrene. Clin Infect Dis 2002;35:S93-s100.
15. Adams EM, Gudmundsson S, Yocum DE,
Haselby RC, Craig WA, Sundstrom WR.
Streptococcal myositis. Arch Intern Med
1985;145:1020-3.
16. Olafsdottir LB, Erlendsdottir H, Melo-
Cristino J, et al. Invasive infections due to
Streptococcus pyogenes: seasonal variation of
severity and clinical characteristics, Iceland,
1975 to 2012. Euro Surveill 2014;19:5-14.
17. Nasser W, Beres SB, Olsen RJ, et al.
Evolutionary pathway to increased virulence
and epidemic group A Streptococcus disease
derived from 3,615 genome sequences. Proc
Natl Acad Sci U S A 2014;111:E1768-76.
18. Stevens DL. The flesh-eating bacterium:
what’s next? J Infect Dis 1999;179 Suppl
2:S366-74.
19. Stevens DL, Maier KA, Mitten JE. Effect of
antibiotics on toxin production and viability
of Clostridium perfringens. Antimicrob
Agents Chemother 1987;31:213-8.
talið að clindamycín geti bælt toxínmyndun
en clinda mycín hamlar prótín myndun með
því að trufla virkni ríbósóma13. Svipuð hug-
mynd er að baki not kunar clinda mycíns
í gas drepi14,19. Í báðum til vikum er pensillín
haft með til að dekka mark tækan minnihluta
streptó kokka og clostri diumbaktería sem eru
ónæm fyrir clindamycíni11.
Hvaða afleiðingar hefur drepmyndandi
fellsbólga?
Drepmyndandi fellsbólga er lífshættulegur
sjúkdómur sem hefur í för með sér háa dánar-
tíðni, 16-24%, sem getur allt að því tvöfaldast
ef sjúklingar fá einkenni blóðeitrunar11,13.
Útlimamissir og vefjatap hjá þeim sem lifa
slíkar sýkingar af undirstrika þörfina á því að
vera vakandi fyrir mögu leikanum til að hægt
sé að grípa fyrr inn í13.
Lykilatriði að þekkja
Heilahimnubólga af völdum baktería og
drep myndandi fellsbólga hafa í för með sér
háa dánar tíðni og oft sitja eftirlifendur eftir
með varanlegan skaða10,13. Mikilvægt er að
greina báðar þær sýkingar snemma og er
grunur nauð synleg forsenda greiningar. Því
er mikil vægt að íhuga greininguna við eftir-
farandi aðstæður:
Heilahimnubólga: Nær allir sjúklingar með
heilahimnubólgu af völdum baktería hafa
tvö af eftirfarandi einkennum: hita, hnakka-
stífleika, höfuðverk og breytt meðvitundar-
ástand. Þar að auki eiga húðblæðingar og
ljósfælni alltaf að vekja grun8.
Drepmyndandi fellsbólga: Óhóflegur sárs-
auki miðað við útlit sýkingar eða ef bjúg ur
og eymsli ná umfram roða í húð. Jafnframt
getur hersli í húðsýkingu verið merki um
undirliggjandi drep en marr, blöðru myndun
og litar breytingar sjást seinna í sjúk dóms-
ferlinu11. Mikil vægt er að hafa drep myndandi
fells bólgu í huga ef sjúklingur með húð-
sýkingu veikist mjög skyndilega eða versnar
hratt þrátt fyrir meðferð11,13.
Mikilvægt er að sem minnst töf verði á með-
ferð, sýklalyfjum eða aðgerð, ef það er grunur
um sýkingu1,13. Sérstaklega ber að hafa í huga
að töf á framkvæmd mænustungu réttlætir
aldrei töf á viðeigandi sýklalyfjagjöf1.
ÞÚ RÆÐUR FERÐINNI
• 1/3 í séreign, meiri sveigjanleiki
• Val um sex ávöxtunarleiðir
• Sjóðfélagar stýra sínum
lífeyrismálum á sjóðfélagavef
• Besti lífeyrissjóður í Evrópu
í löndum með færri en milljón íbúa
samkvæmt fagtímaritinu IPE
Almenni lífeyrissjóðurinn
þú átt gott skilið