Læknaneminn - 01.04.2016, Síða 138

Fr
óð
le
ik
ur
Ra
nn
só
kn
ar
ve
rk
ef
ni
3
. á
rs
n
em
a
138
also aimed at reducing the occurrence of factors that
increase the likelihood of developing BOS, such as
CMV infection and acute infection.
Methods and material: Information from 10
Icelandic patients and 20 Swedish patients was
collected at the National Hospital of Iceland and
at Sahlgrenska University Hospital in Sweden. The
information collected included four years of follow up
and the values before the transplant for lung function
and plasma clearance. Additional information
collected included the number of patients with BOS,
occupation, different types of lungs received, CMV
status, survival, how many received a CMV treatment,
and how many CMV treatments were prescribed.
Results: Looking at the follow up of lung function
and kidney function, the patients seem to be stable
and do well. There is a major increase in lung function
values after the surgery, but after that the patients have
relative constant lung function values, on average.
In comparing the patient groups for lung function,
there was one major difference—Sweden was doing
much better. Iceland had a higher rate of survival than
Sweden, but Iceland had higher levels of BOS.
Conclusion: Both patient groups seem to be
benefitting from the transplant, since both groups
have an average increase in the lung function values
FEV1 and FVC and on average do not have a clinical
manifestation of kidney disease according to the
plasma clearance levels. The main difference between
Iceland and Sweden was the difference in lung
function values, this seems to have occurred because
Sweden‘s COPD patients received bigger lungs than
Iceland‘s COPD patients; however, the difference
in reference values also plays a part. The sample
population evaluated for this study was very small,
so any difference in the two patient groups requires
further research.
Age and gender differences during
long-term warfarin anticoagulation
monitored with Fiix-prothrombin
time or prothrombin time in
patients with atrial fibrillation.
Hulda María Jensdóttir2, Brynja R.
Guðmundsdóttir2, Páll Torfi Önundarson1,2
1 Landspitali Department of Laboratory
Hematology, 2The faculty of medicine,
University of Iceland,
Introduction: The prothrombin time (PT, PT­INR)
during monitoring of warfarin measures its influence
on the activity of coagulation factors (F) II, VII and
X. Rapid fluctuations occur in the PT­INR due to
FVII´s short half­life but these fluctuations have
little effect on the antithrombotic activity of warfarin
which is mainly induced by FII and possibly FX.
The new Fiix­PT measures only the activity of the
longer half­life FII and FX. The Fiix­trial showed that
monitoring with the Fiix­PT lead to less variability
of anticoagulation than monitoring with the PT. The
objective of this study was to compare if stability of
anticoagulation monitored by Quick­PT and Fiix­PT
was affected differently by age and gender.
Methods and materials: This study is a part of the
prospective, randomized controlled and double­
blinded Fiix­trial. Patients were randomized to dosing
based on Fiix­PT (Fiix­INR) monitoring (the active
Fiix arm) and PT (PT­INR) monitoring (control PT
arm). The participants were outpatients over 18 years
old with INR 2­3 as a therapeutic range. The current
subgroup study analyzed anticoagulation indicators
in 815 atrial fibrillation (AF) patients on long­term
warfarin therapy. The main outcome parameters were
time in therapeutic range (TTR), INR variance growth
rate (VGR), number of dose adjustments, frequency
of INR monitoring, fraction of tests in defined target
INR range and number of dose adjustments.
Results: Patients in the Fiix­PT arm had 65.5% of
tests in target range compared to 62.9% in the PT
arm (p = 0.0019) and they had proportionally fewer
tests with INR < 2 (18.9% vs. 20.9%, respectively,
p = 0.0061). There were fewer dose changes per
monitoring test in the Fiix­PT arm than in the PT
arm (0.26 vs. 0.28, p = 0.0428). Males in the Fiix­PT
group and PT group had 0.26 vs. 0.27 median dose
changes per monitoring test (p = 0.2707). Females
in the Fiix­PT group and PT group had 0.27 and
0.32 dose changes per monitoring test (p = 0.0292)
Females in the Fiix­PT group had 64% of tests in
target range and 20% with INR < 2 and females in the
PT arm had 59% within target range and 24% with
INR < 2 (p = 0.0001 and p = 0.0002, respectively).
The median TTR in females in the Fiix­PT group
was 80.3% compared to 75.3% in females in the PT
group (p = 0.0401) but the median TTR in males was
80.7% vs. 80.3% (n.s.). Females in the PT group had
higher median daily warfarin dose than females in
the Fiix­PT group, 4.2 mg vs. 3.4 mg (p = 0.0029).
Both the Fiix­PT and the PT­INR variability (VGR)
were significantly higher in females than in males.
There was a significant difference between the TTR
(median) in the Fiix­PT and PT groups in 66­80 years
old individuals and in 66­74 years old individuals
in dose changes per test and VGR. The daily dose
decreased with increasing age in both groups.
Conclusion: The Fiix­PT test improved the stability
of warfarin mainly in females. Females on warfarin
monitored with the Fiix­INR had significantly higher
TTR and their dose­adjustment need was reduced.
Anticoagulation variability (VGR) was higher in
females than in males in both groups.
Fósturlát á Kvennadeild Landspítala
2005-2014
Inga Stefanía Geirsdóttir1, Jens A.
Guðmundsson1,2, Auður Smith2 og Katrín
Kristjánsdóttir2
1Háskóli Íslands, 2Kvennadeild Landspítalans
Inngangur: Fósturlát er talið eiga sér stað í allt að 15 ­
20% greindra þungana. Fósturlát er því ein algengasta
ástæða fyrir komu á bráðamóttöku Kvennadeildar.
Síðustu ár hefur verið tekin í notkun lyfjameðferð við
fósturlát, þar sem prostaglandin (misoprostol) er notað
til að flýta tæmingu legs og komast hjá aðgerð. Fram
til þessa voru fósturlát meðhöndluð með tæmingu á
innihaldi legs í svæfingu. Markmið rannsóknarinnar
var annars vegar að sjá hvernig meðferð fósturláta
hefur breyst á 10 ára tímabili og finna hver var árangur
meðferða við fósturlátum eftir að aukin notkun
lyfjameðferðar eða eftirlits án meðferðar var tekin í
gagnið og hins vegar að finna hugsanlega áhrifaþætti á
árangur lyfjameðferðar.
Efniviður og aðferðir: Leitað var í gagnagrunni
Landspítala (LSH) að öllum skráðum fósturlátum
á 10 ára tímabilinu 2005­2014. Árin 2005 og 2014
voru skoðuð sérstaklega með tilliti til eftirfarandi
breyta: aldur við greiningu, fyrri fæðingar, fyrri
fósturlát, fyrri fóstureyðingar, meðgöngulengd,
meðferðarúrræði, tegund fósturláts, greining
fylgikvilla og fjöldi endurkoma. Upplýsingar voru
fengnar úr sjúkraskrám í Sögukerfi LSH. Logistísk
aðhvarfsgreining var notuð til að kanna samband
milli breyta og skoða hugsanlega áhrifaþætti á árangur
lyfjameðferðar. Aðgerð (í lyfjameðferðarhópi) og
endurtekin aðgerð (í aðgerðarhópi) var skilgreint sem
misheppnuð meðferð.
Niðurstöður: Af þeim 220 konum sem fengu
lyfjameðferð sem upphafsmeðferð árin 2005 og
2014 var meðferðin árangursrík hjá 148 (67,3%).
33 (15%) konur fengu endurtekna lyfjameðferð
en 72 kona (32,7%) fór einnig í aðgerð. 447 konur
fóru í aðgerð sem upphafsmeðferð, en hún var
árangursrík hjá 435 (97,5%). 11 fóru í endurtekna
aðgerð (2,5%). Árangur lyfjameðferðar var 47,4%
árið 2005 (n=38) og 71,4% árið 2014 (n=182)
á meðan árangur aðgerða var svipaður fyrir bæði
árin. Það voru marktækt fleiri með >1 endurkomu í
lyfjahópnum miðað við konurnar sem fóru í aðgerð
(p­gildi <0,0001) og þær sem fengu enga meðferð
(p­gildi <0,0001). Það voru einnig marktækt fleiri
fylgikvillar í lyfjahópnum miðað við aðgerðarhópinn
(p­gildi 0,0005) en ekki munur á tíðni fylgikvilla í
lyfja­ og biðmeðferðarhópnum (p­gildi 0,7317).
Aldur, meðgöngusaga og meðgöngulengd höfði ekki
marktæk áhrif á árangur lyfjameðferðar.
Ályktanir: Árangur lyfjameðferðar við fósturlátum
með misoprostol reyndist vera rúm 67%. Þetta er
heldur lakari árangur en erlendar rannsóknir gefa til
kynna (70­80%). Hugsanlega hefur verið um lægri
þröskuld að ræða fyrir því að senda konur í aðgerð
á LSH.
Tengsl næringar og umhverfisþátta
við myndun ofnæmissjúkdóma
Jóhanna Andrésdóttir1, Michael
Clausen1,2, Davíð Gíslason3, Sigurveig Þ.
Sigurðardóttir4
1Læknadeild Háskóla Íslands, 2Barnaspítali
Hringsins, Landspítala, 3Lyflækningadeild
Landspítala, 4Rannsóknarstofa í ónæmisfræði,
Landspítala
Inngangur: Algengi ofnæmissjúkdóma, svo sem
exems, astma og ofnæmiskvefs, hefur aukist síðastliðna
áratugi og er talið að í dag þjáist 30­40% fólks af einum
eða fleiri ofnæmissjúkdómum. Grunur er um að
aukningin stafi af breytingum á umhverfisþáttum sem
stuðli að myndun sjúkdómanna og hafa því fjölmargar
rannsóknir verið gerðar á mögulegum áhrifaþáttum
ofnæmissjúkdóma, en þó er enn ýmislegt óljóst í þeim
efnum. Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka
tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun
ofnæmissjúkdóma hjá íslenskum börnum.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturskyggn
og byggir á gagnagrunni fæðuofnæmisrannsóknar
(EuroPrevall) sem var framkvæmd árin 2008­
2009. Rannsóknarúrtakið samanstóð af 493
grunnskólabörnum í Reykjavík, á aldrinum 7­10
ára, sem höfðu svarað ítarlegum spurningalista ásamt
foreldrum sínum. Þar af voru 176 börn sem höfðu
svarað játandi þegar spurt var um óþægindi af völdum
fæðu, en 317 börn fengin sem viðmið, af þeim sem
höfðu svarað sömu spurningu neitandi. Spurt var
um ýmsa heilsufarsþætti, þ.á.m. meðgöngu barnsins,
heilsufar, næringu og heimilishagi, auk þess sem spurt
var um ofnæmissjúkdóma og –einkenni, bæði hjá
barninu og fjölskyldu þess.
Niðurstöður: Börn sem áttu móður eldri en 30 ára
við fæðingu voru ólíklegri til að hafa nokkurn tímann
haft ofnæmiskvef (p<0,05), börn sem höfðu fengið
brjóstamjólk í 7­9 mánuði voru ólíklegri til að hafa
haft kláðaútbrot í a.m.k. sex mánuði (p<0,05), og
börn sem áttu tvö eða fleiri eldri systkini voru ólíklegri
til að hafa haft astma nokkurn tímann (p<0,01) eða
kláðaútbrot sl. 12 mánuði (p<0,05). Hins vegar
hafði meðgöngulengd undir 37 vikum fylgni við
astma sl. 12 mánuði (p<0,05), fæðingarlengd undir
48 cm hafði fylgni við astma sl. 12 mánuði, þrátt
fyrir að leiðrétt væri fyrir meðgöngulengd (p<0,05),
og fæðingarþyngd yfir 4.000 grömmum hafði fylgni
við ofnæmiskvef (p<0,05). Þurrmjólk hafði fylgni við
astma (p<0,01), og ofnæmisvæn (e. hypoallergenic)
þurrmjólk hafði fylgni við bæði einkenni
ofnæmiskvefs nokkurn tímann (p<0,05) og einkenni
ofnæmiskvefs sl. 12 mánuði (p<0,01). Fylgni var milli
fastrar fæðu fyrir 6 mánaða aldur og ofnæmiskvefs
(p<0,05), sem og milli upphafs daggæslu við 0­5
mánaða aldur og kláðaútbrota (p<0,01). Að lokum
hafði sýklalyfjanotkun fyrir tveggja ára aldur fylgni
við bæði astma sl. 12 mánuði (p<0,05), kláðaútbrot
sl. 12 mánuði (p<0,05) og ofnæmiskvef sl. 12 mánuði
(p<0,05), auk þess sem alvarlegar öndunarfærasýkingar