Goðasteinn - 01.09.2004, Page 108
Goðasteinn 2004
ina. Erfitt sýndist mér myndi vera að rækta þar. Sá gróður sem mest er áberandi er
grávíðir og fjalldrapi, mjög lágvaxinn vegna þess hvað jarðvegur er grunnur.
Fjöllin þarna eru mestmegnis úr graníti, litfögur með fádæmum. Litadýrðin er slík
að mér finnst ég helst geta lýst henni með því að segja að þau séu eins og
endalausar Landmannalaugar, þó form og áferð þeirra sé að öðru leyti allt önnur.
Fjöllin þarna eru ávöl og skriður fyrirfinnast varla.
Það er einungis í kringum Brattahlíð sem er svolítið undirlendi. Þannig að
landnám Eiríks hefur ekki verið út í bláinn á sínum tíma, fremur en nafngiftin því
fljótt á litið sýnist landið gróðursælt. En vegna þess hve gróðurtorfan er þunn er
gróskan lítil.
Frá Brattahlíð til Narssaq er gönguleið sem liggur ýmist um tjöil eða flæðar-
mál og algengt að þeir sem þá leið fara séu þrjá daga á leiðinni og allt upp í sex
daga. Eftir rúmlega tvegga tíma siglingu var stór höfði framundan sem er raunar
eyja sem gengur undir nafninu Straujárnið meðal íslendinga vegna lögunar sinnar
þegar siglt er út eftir firðinum.
Skömmu síðar er siglt fyrir lágt nes inn á voginn sem Narssaqbær liggur við.
Þetta er 1800 manna bær. Hann liggur sunnan undir ávölum fjallaklasa á nesi sem
gengur fram í voginn og mun hafa heitið Stokksnes í tíð norrænna manna.
Jarðvegur er mjög grunnur, greinilega gamlar jökulöldur sem liggja hlið við hlið
fram að voginum sem er mjög aðdjúpur. Við hann eru tvær hafnir, stór hafskipa-
höfn annarsvegar og víðáttumikil smábátaaðstaða hinsvegar. Það sem vekur
sérstaka athygli mína senr aðkomumanns er samræmi byggðar, lands og lands-
hátta. Göturnar hlykkjast holóttar fram hjá húsunum og bera þess glöggt vitni að
hafa teygst og togast eftir því sem húsum og íbúum fjölgaði, lóðir eru flestar
ógirtar og óhirtar, vaxnar náttúrlegum gróðri með göngugötum og stígum milli
gatna og húsa, eins og hverjum og einum hentar hverju sinni.
Flest minni húsin eru timburhús, mjög litskrúðug, veggir gulir, rauðir, grænir
og bláir og nánast öll með svartan pappa á þaki sem segir mér að þarna muni
veður gott. Nokkrar stórar blokkir eru þarna og held ég að þær séu flestar ef ekki
allar úr steinsteypu. Húsanúmerakerfi eru frábrugðin því sem við erum vön. þann-
ig að elsta húsið fær númer 1, en nýjasta húsið sem gæti þess vegna verið við
hliðina fengi númer einhvers staðar á öðru þúsundinu. Allt yfirbragð bæjarins er
svo tigið að ég fyllist lotningu. Eina lóðin sem myndi sóma sér vel í hvaða ís-
lenskum bæ sem væri, bæði gagnvart fjölbreytni gróðurs, vaxtar og hirðu, virkaði
á mig sem hreint stílbrot í þessu umhverfi, en er jafnframt sönnun þess að þarna
væri hægt að rækta mun fjölskrúðugri flóru.
7-800 metrum vestan eða norðvestan aðalbyggðarinnar er gamalt loðdýrabú
sem samanstendur af þremur loðdýraskemmum og þremur starfsmannahúsum.
Þetta bú fór á hausinn eins og mörg dæmi eru um á íslandi. Þetta bú er í litlu
-106-