Morgunblaðið - 24.03.1985, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. MARZ 1985
5
Larissa Tarkovsky:
„Hver móðir getur skil
ið hvernig mér líður“
Efnt til undirskriftasöfnunar íslenskra mæðra til
stuðnings málstað Tarkofsky-hjónanna
„Það er ofvaxið minum skilningi
hvers vegna stjórnvöld í Sovétríkj-
unum velja þessa leið, að láta barn
kveljast, til þess að hefna sín á
okkur hjónunum," sagði Larissa
Tarkovsky á fundi, sem haldinn var
með fréttamönnum á heimili leikar-
anna Brynju Benediktsdóttur og Erl-
ings Gíslasonar. En þar býr Larissa
Tarkovsky meðan á íslandsdvöl
hennar stendur.
Tilefni fundarins var, að nokkr-
ar íslenskar konur hafa hleypt af
stokkunum undirskriftasöfnun til
þess að styðja viðleitni Tar-
kovsky-hjónanna til þess að fá til
sín ungan son sinn og aldraða
móður Larissu, sem stjórnvöld
neita um brottfararleyfi frá Sov-
étríkjunum.
Ætlunin er að einungis mæður
riti nöfn sín á undirskriftalistana.
Þeir eru stílaðir á Gorbatsjof,
æðsta mann Sovétríkjanna, og er
á þeim látin í ljós einlæg ósk um
að hann beiti sér fyrir mannúð-
legri lausn þessa máls.
Undirskriftasöfnunin mun
standa til loka næstu viku. Hún
hófst formlega í gær og þá þegar
höfðu safnast á fjórða hundrað
nöfn á listana, sem munu m.a.
liggja frammi í „Kvennahúsinu",
Hótel Vík við Hallærisplanið, og í
húsnæði Kvennafylkingar Alþýðu-
bandalagsins, Hverfisgötu 105.
„Það er lögfest í stjórnarskrá
Sovétríkjanna að börn eigi að vera
með foreldrum sínum. Við hjónin
erum sovéskir rikisborgarar og
stjórnin lítur á okkur sem slíka,
en á hinn bóginn eru tekin af
okkur þau réttindi, sem því
fylgja," sagði Larissa Tarkovsky á
fundinum.
Hún sagðist þó vera bjartsýn á
að þetta mál myndi leysast og
sannfærð um, að lítil þjóð á borð
við Islendinga gæti jafnvel fengið
meiru áorkað en stóru þjóðirnar.
Með þá von í brjósti hefði hún
komið til Islands og því væri hún
hér enn.
„Stærð landsins skiptir ekki
höfuðmáli heldur hugarfarið. Auk
þess er ég heilluð bæði af fegurð
landsins og fólkinu. Þetta er eini
staðurinn, sem ég hef komið til
utan Rússlands, sem mér hefur
fundist ég eiga heima á. Ég hef
verið umvafin ástúð hér og er af-
skaplega þakklát," sagði Larissa
og óskaði eftir að fá að láta í ljós
sérstakt þakklæti til gestgjafa
sinna, Brynju og Erlings.
Aðspurð hvaða leiðir hún teldi
árangursríkastar til að ná syni
sínum og móður frá Sovétríkjun-
um, sagði Larissa að það væri orð-
ið ljóst að diplómatískar leiðir
dygðu skammt. En nú hafa Frakk-
land, England og Ítalía, auk ís-
lands stofnað Tarkovsky-nefndir
og kvaðst Larissa binda miklar
vonir við það að þær fengju ein-
hverju áorkað, meðal annars með
því að leggja málið fyrir hin ýmsu
þing, sem haldin eru til stuðnings
mannréttindum víðs vegar um
lönd.
„Það er svo óbærilegt að missa
föðurland sitt, vini, starfsaðstöðu
og fjölskyldu, að við ætluðum
aldrei að yfirgefa Sovétríkin,“
sagði Larissa Tarkovsky. „Við fór-
um samt að lokum af því að við
gátum ekkert annað gert. Við vor-
um ekki andófsfólk í Sovétríkjun-
um. Andrei er fyrst og fremst
listamaður, sem reynir að halda
kvikmyndum sínum á eins háu
stigi og hægt er. Þó að myndir
hans fengjust aðeins sýndar í litl-
um kvikmyndahúsum og aldrei á
kvikmyndahátíðum í Sovétríkjun-
um var áhugi almennings svo mik-
ill, að það varð að loka nær-
liggjandi götum þegar myndir
hans voru frumsýndar. Þegar
Spegillinn var frumsýnd man ég
t.d. að það tók okkur tvær klukku-
stundir að komast inn í kvik-
myndahúsið fyrir mannfjöldan-
um.
Það liðu alltaf mörg ár milli
þess að Andrei gat gert kvikmynd-
ir og þær voru aldrei fjölfaldaðar í
nægilegu upplagi, svo að við áttum
mjög erfitt með að ná endum sam-
an fjárhagslega," sagði Larissa,
sem hefur starfað með manni sín-
um sem aðstoðarleikstjóri. „En
síðan voru myndir hans seldar úr
landi fyrir gífurlega háar fjár-
upphæðir, sem við sáum aldrei, og
sagt að það væri hann sem krefð-
ist svona mikilla peninga. Þetta
fannst mér siðlaust," sagði Lar-
issa. Hún bætti því við, að þrátt
fyrir alla þessa erfiðleika mætti
Varaforseti FIDE:
Einvígi Margeirs
fari fram í ísrael
VARAFORSETI FIDE, alþjóða-
skáksambandisns, Finninn Eero
Ilelme, sendi í gær skáksambandi
íslands skeyti, þar sem hann til-
kynnir þá ákvörðun sína að einvígi
Margeirs Péturssonar og íraelska
skákmannsins Shvidler fari fram í
ísrael á næstu dögum. Helme
rökstyður þessa ákvörðun sína
þannig að hann hafi fyrir svæða-
mótið í ísrael lofað ísraelsmönnum
því, að ef þarlendur skákmaður
kæmist í úrslit fengi hann að tefla á
heimavelli.
Þetta segist Helme í skeytinu
hafa tilkynnt öllum viðkomandi
skáksamböndum bréflega. Þá
kemur einnig fram að Helme sjái
ekkert athugavert við það að
ísraelsmenn taki engan þátt i
ferðakostnaði til Israels, en bend-
ir á að Israelsmennirnir muni
greiða uppihald.
„Ég hef ekkert á móti því að
tefla í Israel, svo framarlega sem
viðeigandi öryggisráðstafanir eru
gerðar með tilliti til ástandsins á
þessum slóðum,“ sagði Margeir
Pétursson í samtali við Mbl. „Sið-
ast þegar ég tefldi í ísrael, árið
1976, varð ekki þverfótað fyrir ör-
yggisvörðum með vélbyssur. Hins
vegar er forsaga þessa máls með
eindæmum og bréf sem ísraels-
menn sendu, bendir til þess að
þeir hyggist tryggja sínum manni
betri aðstöðu. Ég átti að koma
með fárra daga fyrirvara til ísra-
el, ekkert minnst á aðstoðarmann
og engar tryggingar settar fyrir
aðbúnaði eða öryggi keppenda,“
sagði Margeir ennfremur.
per
Isrí
mjög hlýtt til ísraels eftir heim-
sókn mína þangað sem unglingur,
en eftir þessi viðskipti fer ég að
skilja óvinsældir þeirra á al-
þj óðavett vangi.“
þó segja, að Andrei Tarkovsky
væri eini kvikmyndagerðarmaður-
inn sem nú væri uppi í Sovétríkj-
unum, sem hefði tekist að gera
þær kvikmyndir sem hann vildi
sjálfur gera.
Meðal þeirra kvenna, sem að
undirskriftasöfnuninni standa og
hægt er að nálgast listana hjá, eru
þær Hallveig Thorlacius, Lauga-
læk 38, s. 83695; Kristín Á. Ólafs-
dóttir, Seljavegi 29, s. 22853; Vil-
borg Harðardóttir, Laugavegi 46
b., s. 20482, og Ingibjörg Har-
aldsdóttir, Barónsstíg 63, s. 20798.
„Þetta framtak er okkur hjón-
unum mikill styrkur,“ sagði Lar-
issa Tarkovsky að lokum. „Það
getur líka hver móðir litið í eigin
barm og gert sér í hugarlund
hvernig mér líður að fá ekki að
hafa barnið mitt hjá mér og þessa
þögn verður að rjúfa.“
LarLssa Tarkowsky og Hallveig Thorlacius á blaðamannafundinum á lostu-
dag.

ViÖ í Bl&mum og ávöxtum er-
um vel undir allar stórar
stundir búin. í dag bjóöum
viö 10% afslátt af öllum
pottaplöntum — bara í til-
efni dagsins.
Ævintýralefft úrval
af pottaplöntum.
Helgartilboö
Túlipanar
10 stk. kr. 195.
10 stk. kr. 295 stérir.
5 stk. kr. 95.
★ Rósastilkar. Vorum að fá yfir 3 tegundir af rósa-
stilkum upplögðum í garðhúsin.
★ Munið vorlaukana — þeir koma á morgun.
Allir vita að blómaúrvalið er hvergi meira en hjá
okkur.
Verið ávallt velkomin.
Látið blómin tala.
“BLOM&WEXITR
Hafnarstræti 3.

VIÐ MIKLATORG