Morgunblaðið - 24.03.1985, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. MARZ 1985
27
æsku þína.“ (1. Tim 6:12.)
Ástæða er til þess að endurtaka
þau ummæli. Þessa dagana er
æska Norðurlanda, námsfólk i
framhaldsskólum, að undirbúa
sameiginlegt átak i samvinnu
við hjálparstofnanir kirknanna,
NOD '85 (Norræn samstaða).
Framhaldsskólanemendur og
iðnnemar á íslandi og í Færeyj-
um hafa með aðstoð Hjálpar-
stofnunar kirkjunnar ákveðið
að fimmtudagurinn 28. mars
skuli vera sameiginlegur vinnu-
dagur þessara samtaka, þar
sem launin fyrir dagsverkið
eiga að fara í sameiginlegan
sjóð til stuðnings hinni frið-
samlegu réttindabaráttu
blökkumanna, sem Tutu er í
forsvari fyrir.
Hér er um lofsvert framtak
að ræða. sem vert er að vekja
athygli á Heimsmyndin þarf að
breytast. en til þess að gera
breytinguna þarf menn, sem
kallaðir eru af hugsjón og trú.
Æskan gengur hér fram fyrir
skjöldu og þá ungu hugsjóna-
menn skulum við styðja. Krist-
ur gaf okkur öllum kjörorð sitt
til þess að vilji Guðs nái fram
að ganga í heiminum hvar sem
vera skal. Það orð er í Fjallræð-
unni og hljóðar þannig: „En
leitið fyrst ríkis hans (þ.e.
Guðs) og réttlætis, þá mun allt
þetta veitast yður að auki.“
(Matt. 8:33.)
Hér höfum við, kristnir
menn, verk að vinna hvort sem
er nær eða fjær í þeirri veröld,
sem við lifum. Sá, sem leitar
vilja Guðs, er boðberi réttlætis,
sem er forsenda friðarins, sem
heimsbyggðin þarf á að halda.
Lífsreglan til að koma þeirri
heimsmynd á, sem birtir rétt-
læti Guðs, er afar einföld og
auðskilin: „Allt sem þér viljið
að aðrir menn gjöri yður, það
skulið þér og þeim gjöra."
(Matt. 7:12.)
Ratsjárstöðv-
ar nauðsynleg-
ur hlekkur í
varnarkeðjunni
— segir Kristín Krist-
jánsdóttir, sem á sæti í
hreppsnefnd Sauðanes-
hrepps
í TILEFNI af umræðum um
ratsjárstöð á Langanesi
ræddi Morgunblaðið við
Kristínu Kristjánsdóttur á
Syðri-Brekkum, sem sæti á í
hreppsnefnd Sauðanes-
hrepps. Hún var innt álits á
málinu.
„Mín afstaða er alveg skýr, ég
hef ekkert á móti því að hér
verði reist ratsjárstöð," sagði
Kristín. „Þessa skoðun mína
rökstyð ég með því, að slíkar
stöðvar eru nauðsynlegar í vörn-
um landsins. Ég get ekki séð að
slíkt skapi einhverja aukna
hættu fyrir okkur hér.“
Kristín sagðist vera ein um
þessa skoðun í hreppsnefndinni.
„Ég get bara alls enga vankanta
séð á staðsetningu ratsjárstöðv-
ar hér og á bágt með að sjá
hvernig við getum haft mikið á
móti þessu. Við erum í Atl-
antshafsbandalaginu og þessar
stöðvar eru einn hlekkurinn í
varnarkeðjunni. Ég held að það
sé ágætt að fylgjast með hlutun-
um í kringum landið,“ sagði
Kristín Kristjánsdóttir að lok-
um.
Upplýsingaiðnaður á íslandi:
Verulegum árangri hægt að
ná með samræmdu átaki
— segir Víglundur Þorsteinsson formaður Félags íslenskra iðnrekenda
„ÞAÐ er vafalaust hægt að
ná verulegum árangri á
þessu sviði og mörgum öðr-
um með samræmdu átaki og
stefnuskráin, sem lögð var
fram á þingi iðnrekenda,
markar skýrt leiðir í þeim
efnum,“ sagði Víglundur
Þorsteinsson, formaður Fé-
lags íslenskra iðnrekenda, er
Morgunblaöið innti hann
álits á hugmyndum Sverris
Hermannssonar um hagnýt-
ingu upplýsingatækninnar. í
ræðu sem Sverrir flutti á
þingi Félags íslenskra iðn-
rekenda kom m.a. fram sú
skoðun iðnaðarráðherra, að
íslendingar gætu orðið sér-
fræðingar heims á sviði hag-
nýtingar upplýsingatækninn-
ar í sjávarútvegi og við nýt-
ingu jarðvarma og enn-
fremur að stefnt yrði að því,
að 10 þúsund manns störf-
uðu í upplýsingaiðnaði um
næstu aldamót.
„Ég vil hins vegar ekki leggja
mat á það, hvort þarna séu
starfsmöguleikar fyrir 10 þús-
und manns þótt talan sé ágæt
sem markmið/ sagði Víglundur
ennfremur. „Ég er ekki í nokkr-
um vafa um, að ef við setjum
okkur þau markmið að stórefla
iðnaðinn, og þar með talinn upp-
lýsingaiðnaðinn, og gerum
nauðsynlegar ráðstafanir til að
bæta framleiðsluskilyrði iðnað-
arins í landinu er þetta hægt.
En þá verðum við líka að fara að
drífa okkur í að framkvæma
nauðsynlegar breytingar í að-
búnaðarmálunum, því ekki ger-
ist þetta af sjálfu sér.
Svona hlutir gerast ekki nema
með samhæfingu á öllum svið-
um, sem snerta þessi mál, alveg
frá skólakerfinu, í gegnum
fyrirtækin, breytingar á aðbún-
aðarmálum af hálfu stjórnvalda
og stórátak í markaðsmálum
Möguleikarnir fyrir hendi
en það vantar fjármagnið
— segir Erlendur Einarsson forstjóri SÍS
um hagnýtingu upplýsingatækninnar
„ÉG TEL að möguleikarnir
séu fyrir hendi, en það vant-
ar fjármagn og ennfremur
þarf að laga menntakerfið að
þeirri tækniþróun, sem nú á
sér stað og fyrirsjáanleg er í
næstu framtíð,“ sagði Er-
lendur Einarsson, forstjóri
Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga, er hann var
spurður álits á hugmyndum
Sverris Hermannssonar, iðn-
aðarráðherra, um möguleika
íslendinga á sviði hag-
nýtingar upplýsingartækn-
innar.
Erlendur Einarsson sagði að
starfsemi dótturfyrirtækis
Sambandsins, Marel, sem fram-
leiðir tölvuútbúnað fyrir fyrir-
tæki í sjávarútvegi, hefði gefið
góða raun. Fyrirtækið væri nú
farið að hasla sér völl erlendis
og hefði selt talsvert af slíkum
búnaði í Noregi og Kanada. Hér
væri um að ræða bæði hugbúnað
og sjálf tækin og færðust um-
svifin sífellt í vöxt. „Ég tel, með
hliðsjón af þessu, að það séu
verulegir möguleikar fyrir
okkur að flytja út bæði hugbún-
að og tæknibúnað á þessu sviði,"
sagði Erlendur.
„Hins vegar verð ég að segja
eins og er, að mér finnst vanta
tilfinnanlega möguleika á að
fjármagna svona og ég er ekki
sammála Sverri, að bankar og
fleiri máttarstólpar atvinnu-
lífsins séu aflögufærir með fé,
eins og ástatt er nú. Bankakerf-
ið er til dæmis, eins og stendur,
mjög illa búið til að fjármagna
nýja uppbyggingu í atviunuveg-
unum, enda hafa þeir ekki einu
sinni getað sinnt þeirri atvinnu-
starfsemi sem fyrir er nægilega
vel. Ég held að þetta sé eitt
mesta vandamálið, sem við blas-
ir, þegar við horfum fram til
nýrrar atvinnuuppbyggingar.
En það liggur í augum uppi að
við verðum að byggja upp
tækniþekkingu og tækniiðnað
fyrir framtíðina. Því miður hef-
ur skólakerfið ekki verið undir-
Víglundur Þorsteinsson
erlendis. Þá þarf að samhæfa
rannsóknarstarfsemi og vöru-
þróunarstarfsemi í fyrirtækj-
um, tæknistofnunum, Háskólan-
um og Tækniskólanum. Það þarf
með öðrum orðum gífurlegt
samræmt átak, alla leiðina upp í
gegn og síðan yfir í erlenda
markaðsstarfsemi, en þetta er
hægt,“ sagði Víglundur Þor-
steinsson.
Erlendur Einarsson
búið til að mennta menn með
hliðsjón af þessari framtíðarsýn
og þar erum við langt á eftir
öðrum. Það verður því að leggja
áherslu á að mennta fólk í þess-
ari nýju tækni, sem nú gengur
yfir,“ sagði Erlendur Einarsson.
Aldrei að vita
hvað leynist hér
— segir Jónas Kristjánsson, sem leitar ís-
lenskra handrita í söfnum Páfagarðs
JÓNAS Kristjánsson forstöðumaður Stofnunar Árna
Magnússonar dvelur nú í Rómaborg sem gistiprófessor í
boði háskólans þar. Jafnframt hefur Jónas fengid heimild
Páfagarðs fyrir að leita íslenskra handrita i söfnum Vati-
kansins. Mun Jónas dvelja í Rómaborg næstu tvo mánuð-
ina við fyrrgreind fræðistörf.
„Það er aldrei að vita hvað
kann að leynast í þessum miklu
söfnum Vatikansins og mér
fannst því rétt að nota tækifærið
þar sem ég er hingað kominn,"
sagði Jónas, er Morgunblaðið
hafði sambandi við hann í Róm.
„Sem gistiprófessor flyt ég fyrir-
lestra um íslensku handritin og
sýni myndir og segi frá forn-
bókmenntunum og sögu íslands.
Ég mun einnig fara hér eitthvað
um til fleiri háskóla og einnig
mun ég sækja fund um samband
norrænna og suðrænna bók-
mennta, sem verður haldinn í
borginni Macerata í byrjun maí.
Það er áhugi hér eins og víðar á
okkar fornsögum," sagði Jónas
ennfremur.
Jónas kvaðst einnig myndu
nota tímann til rannsókna í
Vatikansöfnunum og hafði
reyndar verið í sðfnunum þá um
morguninn. Aðspurður um það,
hvort hann hefði orðið einhvers
vísari sagði Jónas: „Nei, þetta
tekur nú sinn tíma og maður má
ekki gera ráð fyrir of miklum
árangri. En það er vitað að
hingað hafa borist bréf frá þeim
tíma er Islendingar voru kaþ-
ólskir. Þetta voru aðallega bréf
sem rituð voru til erkibiskupsins
í Niðarósi, og það hafa fundist
allmörg slík bréf hér, sem varða
ísland.
Hér voru Norðurlandabúar á
siðustu öld og langt fram á þessa
öld, sem fóru í gegnum þessi söfn
og það sem þeir fundu hefur ver-
ið gefið út. Það er hins vegar
mikið verk að fara í gegnum
þessi gríðarlegu skjala- og bréfa-
Jónas Kristjánsson forstöðumaður
Stofnunar Árna Magnússonar.
söfn þótt nú séu komnar full-
komnari skrár en áður voru. En
þó að ég verði svolítið við þetta
núna verður það aldrei nema
byrjunin. Það er vonandi að ég,
eða einhverjir aðrir íslendingar
gætu verið hér til lengri tíma.“
Jónas var spurður hvort ein-
hver von eða grunur leyndist um
tilvist einhvers verðmæts hand-
rits í Vatikansöfnunum. „Ég lét
yfirbókavörðinn hafa eins konar
óskalista í morgun, um íslensk
handrit sem kynnu að leynast
hér. Það hefur ekki fundist hér
nema eitt handrit, sem vitað er
um og það er ekki merkilegt.
En varðandi einhver einstök
handrit, sem ég geri mér vonir
með að finna, þá nefndi ég það
hvort væri hugsanlegt að hér
væri handrit af einhverjum
fornum sögum, sem vitað var að
voru skrifaðar á latínu um nor-
ræna dýrlinga, en hafa glatast
að mestu leyti. Það er vitað til
dæmis, að það voru skrifaðar
sögur um Þorlák helga og Jón
helga. Það er einnig vitað að
skrifaðar voru tvær sögur á lat-
ínu um ólaf Tryggvason, sem
munkar á Þingeyrum skrifuðu.
Einnig spurði ég hvort væri
hugsanlegt að hér væru ein-
hverjar prentaðar bækur frá
tímum Jóna Arasonar, síðasta
kaþólska biskupsins. Jón flutti
fyrstu prensmiðju til íslands, en
það er engin prentuð bók til frá
hans tíma.
Það er óhætt að segja að lík-
urnar á að finna þetta eru ekki
miklar, en það er alltaf vissara
að leita, enda aldrei að vita hvað
kann að leynast hér. Það er ekk-
ert ólíklegt að hér séu einhver
bréf, sem farið hafa á milli páfa
og erkibiskupsins í Niðarósi, og
jafnvel biskupa á íslandi og
ábóta. Það væri því mjög æski-
legt að hafa hér mann til lang-
frama til að leita að þessu, en
söfnin eru gríðarlega stór og það
er meira en stundarverk að fara
í gegnum þau,“ sagði Jónas
Kristjánsson.