Morgunblaðið - 27.09.1988, Blaðsíða 47

a*
47
sjálfur með starfsfólkinu til allra
þeirra verka, sem til féllu á vinnu-
stað. Skilaði hann þannig því fyrir-
tæki, sem hann starfaði hjá, marg-
földu dagsverki. Minnist ég þess frá
þessum árum, að það kom mörgum
manninum á óvart, sem átti erindi
við yfírverkstjórann, að hitta hann
ýmist fyrir með hjólbörur á fleygi-
ferð um fiskverkunarsalina, við að
tína físk upp á færiband eða við
að hausa og slægja, eða uppi á
dráttarvél við að moka salti á vagn
milli þess, sem hann gaf starfs-
fólkinu fyrirmæli og fylgdist með,
að allt færi fram eftir settum regl-
um. Matthíasi var mikil athaftiaþrá
í blóð borin og hann þurfti sífellt
að hafa eitthvað fyrir stafni. Starfs-
löngun hans og athafnaþrá varð
ekki svalað með því einu að fylgj-
ast með störfum annarra og sjá um
að allt gengi sinn eðlilega gang,
heldur varð hann sjálfur að vera
þátttakandi í því, sem hveiju sinni
var að gerast.
Matthias var stefnufastur maður
og hafði yfírleitt mjög eindregnar
og afdráttarlausar skoðanir á
mönnum og málefnum. Hann var
að eðlisfari opinskár og fylginn sér
og því lítt fyrir það að liggja á skoð-
unum sínum, ef honum fannst máli
skipta að koma þeim á framfæri.
Sást hann þá kannski ekki alltaf
fyrir og því hygg ég, að ýmsum
þeim, sem ekki þekktu betur til,
hafí á stundum fundist, að þar
færi harður maður og ósveigjanleg-
ur. Svo var þó ekki. Matthías var
að vísu ekki allra, en hann átti eigi
að síður til mikla hlýju og umburð-
arljmdi og þeim, sem hann tók,
bast hann traustum tryggðarbönd-
um. Hjálpsemi og greiðvikni var
honum í blóð borin, og hann var
þannig skapi farinn, að hann mátti
aldrei neitt aumt sjá eða heyra án
þess að leggja þar lið. Hann tók
undir sinn vemdarvæng margan
manninn, sem minna mátti sín í
lífsbaráttunni og veitti þannig ýms-
um vinnu, sem hennar áttu ekki
kost annars staðar. Með því var þó
ekki hallað á útgerðina, því Matt-
híasi var lagið að fá hvem og einn
til að skila því dagsverki, sem hon- -
um bar.
Matthías var einkar frændræk-
inn og bamgóður maður, og í hug-
um okkar systkinabama hans var
hann ákveðið sameiningartákn í
stórri íjölskyldu. Til hans lágu leið-
ir okkar allra. Er mér ekki grun-
laust um, að hann hafí, þótt með
öðmm hætti væri, borið svipaða
ábyrgðartilfínningu gagnvart böm-
um systkina sinna eins og hann bar
gagnvart systkinum sínum á ámm
áður, og ég vék að hér að framan.
Þannig er mér minnisstætt, er ég
eitt sinn snemma á námsámm
mínum í háskólanum kom í heim-
sókn til hans og Sigurveigar konu
hans á heimili þeirra. Eitthvað hefí
ég líklega borið mig illa yfír lélegri
sumarhým og lágum námslánum,
sem afgreidd væm seint og illa, því
í miðri heimsókninni bað Matthías
mig að hafa sig afsakaðan, hann
þyrfti að bregða sér frá eitt andar-
tak og sinna smáerindi, sem hann
hefði gleymt. Hann kom síðan að
vörmu spori og við tókum upp þráð-
inn í samtalinu, þar sem frá var
horfíð, án þess þó að minnst væri
á, hvert það smáerindi var, sem
hann hafði gleymt að sinna. Kvaddi
ég þau hjón stuttu síðar og ók heim.
Þegar heim var komið tók ég eftir
kassa í aftursætinu á bflnum, sem
ég kannaðist ekki við að hafa sett
þangað sjálfur og varð að vonum
nokkuð hissa. Ekki varð þó undmn
mín minni, þegar ég fór að skoða
innihaldið, því kassinn var fullur
af matvælum. Þannig var Matthías,
vildi gleðja og rétta fólki hjálpar-
hönd án þess þó að gera mikið úr
því sjálfur.
Matthías var tvíkvæntur. Fýrri
kona hans var Ragnheiður Guð-
mundsdóttir úr Hafnarfirði, en þau
slitu samvistir. Áttu þau tvö böm,
Magnús Jóhann og Ragnheiði
Bjamey. Síðari kona hans er Sigur-
veig Einarsdóttir frá Seyðisfírði og
þeirra dóttir er Kolbrún. Eiginkonu
Matthíasar, bömum hans og bama-
bömum, sem öll stóðu við hlið hans
í erfíðum veikindum þar til yfír iauk,
votta ég samúð mína.
Þorgeir Örlygsson
ooor ro flKTA.TíTVTTTOROV
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. SEPTEMBER 1988
Minning:
Jóhanna Guðfínna
Guðmundsdóttir
Fædd 24. júní 1900
Dáin 16. september 1988
í dag kveðjum við Jóhönnu Guð-
mundsdóttur, sem lengi var hús-
freyja á Hringbraut 98 í Reykjavík.
Hún var aldamótabam, fædd í
Reykjavík 24. júní árið 1900.
Foreldrar hennar vom Guðmund-
ur Beigþórsson, ættaður úr Garðin-
um og Stefanía Gísladóttir, ættuð
úr Amessýslu. Jóhanna var þriðja
bam fjögurra alsystkina en móðir
hennar dó þegar hún var aðeins
fjögurra ára gömul. Faðir hennar
kvæntist aftur Sigríði Gísladóttur.
Eignuðust þau. saman 7 böm og
komust 5 þeirra til fullorðinsára.
Ur föðurhúsum fór Jóhanna
strax eftir fermingu og réðist þá
til Arent Claessen, stórkaupmanns,
og Helgu konu hans. Hjá þeim var
hún samfellt í 12 ár. Heimili Claes-
sen-hjónanna var annálað myndar-
heimili og dvöl Jóhönnu þar var
henni sem húsmæðraskóli.
Árið 1927 giftist hún eftirlifandi
manni sínum, Kjartani Péturssyni,
vélstjóra. Byijuðu þau búskap að
Frakkastíg 12 en byggðu síðan
húsið við Hringbrautina. Þar
bjuggu þau í 47 ár þar til þau fluttu
í nágrenni dóttur sinnar í Hraunbæ
84. Þau eignuðust 2 dætur, Stef-
aníu sem Iengst af hefur búið með
foreldmm sínum og Eddu. Hún er
gift Birgi Ágústssyni og eiga þau
4 böm.
Kynni fjölskyldu okkar við Jó-
hönnu hófust þegar hún dvaldi með
dætumar hjá Steinunni ömmu okk-
ar á Spóastöðum sumrin 1933 og
’34. Upp frá því var heimili þeirra
Kjartans okkar heimili í Reykjavík,
hvort sem var til lengri eða skemmri
tíma.
„Jóhanna á Hringbrautinni." Það
var mikilfengleg persóna í hugum
okkar sveitabamanna sem nutum
umhyggju hennar og leiðsagnar
þegar til höfuðborgarinnar var
komið, út í hinn stóra heim. Hún
var einstaklega fundvís á hvers við
þurftum með og hvað yrði okkur
eftirminnilegt frá heimsókninni.
Margs er að minnast. Mikið þótti
okkur þetta flott heimili, með
ísskáp, stífbónuðum gólfum og
skápum fullum af silfri og kristal.
Matborðið ævinlega dúkað og serv-
íetta með silfurhring við hvem disk.
Ef halda átti veislu þótti sjálfsagt
að hafa Jóhönnu með í ráðum. Og
þegar við opnum uppskriftabæk-
umar okkar þá em það Jóhönnu-
kökur og ýmis konar réttir sem enn
í dag eru notaðir þegar mikið stend-
ur til.
Eflaust hefur það oft komið sér
vel hvað hún var stjómsöm og úr-
ræðagóð, því að lengi var Kjartan
til sjós, bæði á físki- og farskipum,
sigldi hann m.a. öll stríðsárin. Kom
þá í hlut Jóhönnu að sjá um heimil-
ishaldið.
„Hringbrautarheimilið“ var mið-
stöð ættmenna þeirra beggja. Þar
áttu allir athvarf. Við munum Pét-
ur, föður Kjartans og Gísla, bróður
Jóhönnu sem báðir voru heimilis-
fastir hjá þeim um tíma, og það
vora ýmsir fleiri.
Jóhanna var kát og skemmtileg,
enda sóttist fólk eftir návist hennar
og vina og kunningjahópurinn var
stór. Það voru hátíðarstundir hjá
okkur krökkunum þegar þau hjónin
komu austur, hann með veiðistöng-
ina, hún með beijadósir og brúsa.
Ekki dró það úr gleði okkar að oft
fengu systradætumar að fylgja með
í sveitina.
Jóhanna átti við erfíðan sjúkdóm
að stríða sem leiddi til þess að hún
varð að dvelja á Öldranardeild
Landspítalans nú síðustu árin og
þar lést hún 16. september síðastlið-
inn. Nú þegar hún er horfin héðan
er okkur systkinunum og Ingi-
björgu móður okkar efst í huga
þakklæti fyrir að hafa átt þess kost
að kynnast þessari góðu konu.
Við sendum manni hennar, dætr-
um og fjölskyldunni allri samúðar-
kveðjur.
Systkinin frá Spóastöðum.
í dag er til moldar borin Jóhanna
Guðfínna Guðmundsdóttir, móður-
systir mín, og langar mig til að
minnast hennar. Hér verður ekki
rakin ætt hennar eða æviferill en
þessi orð era skráð til að þakka
trygglyndið og hjálpsemina sem Jóa
og Kjartan, maður hennar, sýndu
okkur í fjölskyldunni.
Það er erfítt að koma orðum að
tilfínningum sínum þegar svona góð
frænka fellur frá. í huga mínum
ríkir söknuður og minningarnar
hrannast upp. Margar ógleyman-
legar stundir áttum við með þeim
á Hringbraut 98, en þar bjuggu þau
lengst af.
Samgangur var mikill á milli Jóu
og systkina hennar og ekki síst
milli þeirra mömmu. Því era mínar
æskuminningar tengdar þessari
góðu fjölskyldu. Á heimili þeirra
vora allir velkomnir og oft gest-
kvæmt. Það var eiginlega ófrávíkj-
anlegur siður að líta aðeins við hjá
Jóu ef maður skrapp í bæinn.
Hún var ákaflega myndarleg
húsmóðir og allt sem hún bakaði
og eldaði var eiginlega betra en hjá
öðrum. Þótt við yngri konumar
fengjum svo góðu uppskriftimar
hennar var eins og það yrði aldrei
eins gott hjá okkur. Hún var ómiss-
andi hjálparhella við allar veislur í
fjölskyldunni. Þar sem eitthvað
þurfti að hjálpa til var Jóa alltaf
mætt og þá mátti bóka að allt fór
vel.
Á aðfangadagskvöld var alltaf
fjölmenni á Hringbrautinni en þar
héldu þær systumar, Jóa, Magga
og Dæja, einnig faðir, bróðir og
mágkona Kjartans og fjölskyldur
þeirra jólin hátíðleg um árabil. Það
Btommtofa
Fridfmm
Suðuriandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öll kvöld
tll kl. 22,- einnig um helgar.
Skreytingar við öll tilefni.
Gjafavörur.

Legsteinar
HARGAR GBRÐIR
MmomlGranít
Steinefnaverksmiðjan
Helluhrauni 14, sími 54034,
222 Hafnarfjörður
var ógleymanlegt þegar Kjartan
dansaði með okkur stelpurnar í
kringum jólatréð meðan systumar
þvoðu upp. Ef hann sá okkur svo
mikið sem gjóa augunum í áttina
að pakkahrúgunni undir trénu var
hann vís til þess að láta okkur
ganga enn fleiri hringi. Þetta vár
sannkallað fjölskylduhús þar sem
allir hittust á hátíðum og tyllidög-
um. Yngri kynslóðin rambaði beint
inn í stofu í áttina að skattholinu
en þar stóð gyllta boxið hennar Jóu
með einhveiju sem gladdi litla
munna.
Ef fullorðna fólkið þurfti að fara
úr bænum eða utan var sjálfsagt
að biðja Jóu og Kjartan fyrir börn-
in og það var sannkölluð upplifun
að fá að vera þar.
Ég var ekki há í loftinu þegar
ég réði mig i „vist“ til Jóu og
gekkst ég mjög upp í starfanum.
Sjálfsagt vora fyrstu verkin mín
ekki merkileg en Jóu tókst að láta
mig finna að ég væri til einhvers
gagns, a.m.k. varð ég seinna svo
frökk að fara fram á kauphækkun
og var það auðvitað samþykkt. Hún
átti líka til að segja mér að koma
í sparikápunni næsta dag og það
boðaði ávallt einhvetja skemmtiferð
í bæinn, kannski heimsókn til ein-
hverrar vinkonu hennar eða frænku
eða innlit á kaffíhús.
Er nokkur furða þótt Jóa sé í
mínum huga besta frænka í heimi?
Ég var víst orðin ansi heimarík á
Hringbrautinni, þegar systir mín
kom úr sveitinni á haustin. Ég
„átti“ Jóu og Kjartan.
Þegar ég seinna dvaldist erlendis
um jól fékk ég stærðar pakka frá
þeim, og þegar ég opnaði hann
blasti m.a. við stórt kökubox fullt
af gómsætu kökunum hennar Jóu.
Á því stóð með fallegu rithöndinni
hans Kjartans: „Gleðileg jól í dós.“
Svona vora þau alltaf með hugann
við að gleðja aðra. Þegar erfíðleikar
steðjuðu að hjá einhveijum í fjöl-
skyldunni vora þau Jóa og Kjartan
boðin og búin til að rétta hjálpar-
hönd. Þegar pabbi féll frá og
mamma stóð ein uppi með okkur
systumar fundum við það sannar-
lega hve gott er að eiga góða að,
þá lögðust allir á eitt við að styðja
okkur og þá ekki síst Jóa og Kjart-
an. Fyrir það allt verður seint full-
þakkað.
Elsku Kjartan minn, Lillen og
Edda. Ykkur era hér sendar inni-
legustu samúðarkveðjur og hjart-
ans þakklæti fyrir órofa tryggð í
gegnum árin.
Stebba frænka.
UUPFÉL íl
KOSTUR FYRIR ÞIG
40 X 200 KB- 2-590"
00X70 KB.870-