Morgunblaðið - 27.09.1988, Blaðsíða 58

v'58
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. SEPTEMBER 1988
STJORNARMYNDUNARVIÐRÆÐURNAR:
^Einsdæmi að koma með
viðbótarflokk svo seint
- segir Ólafur Ragnar Grímsson formaður Alþýðubandalagsins
ÓLAFUR Ragnar Grímsson formaður Alþýðubandalagsins sagði á
blaðamannafundi á sunnudagskvöld að Stcingrimur Hermannsson
hefði ýmist verið að mynda vinstri stjórn, eða stjóm með Borgara-
flokknum, eða einhsvers konar stjórn með stuðningi einhverskonar
þingmanna og ekki hefði verið hægt að vita frá klukkutíma tU
klukkutíma hvers konar stjórn var verið að ræða við hann um.
Meðal annars vegna þessa teldi þingflokkur Alþýðubandalagsins að
orðið hefði trúnaðarbrestur í stjórnarmyndunarviðræðunum, og
hann treysti því ekki að eðliegur samstarfsgrundvöllur gæti verið
innan ríkisstjórnar með Framsóknarflokki og Alþýðuflokki.
, Morgunblaðið/Bjami
Olafur Ragnar Grímsson formaður Alþýðubandalagsins á frétta-
mannafundi á sunnudagskvöld.
Ólafur Ragnar Grímsson formað-
ur Alþýðubandalagsins boðaði til
blaðamannafundar um klukkan 18
á sunnudag og sagði ástæðuna vera
þá að hann teldi óhjákvæmilegt að
birta fjölmiðlum ályktun þingflokks
Alþýðubandalagsins eftir að
Steingrímur Hermannsson formað-
ur Framsóknarfiokksins hefði fyrr
um daginn fjallað um stöðu Al-
þýðubandalagsins í útvarpsvið-
tölum. í ályktuninni, sem birt er í
heild í Morgunblaðinu í dag, lýsir
-j^Alþýðubandalagið yfir undrun sinni
yfír því að aðfaranótt sunnudag
hefðu hafist formlegar stjómar-
myndunarviðræður milli Steingríms
Hermannssonar og Borgaraflokks-
ins og er því lýst yfir að þetta sýndi
brest á trúnaði.
Ólafur sagði síðan, í tilefni af
útreikningum Steingríms Her-
mannssonar um þingstyrkleika
mögulegrar ríkisstjómar, að það
hefði alltaf legið fyrir af hálfu Geirs
Gunnarssonar þingmanns Alþýðu-
j^bandalags að þótt hann væri
andvígur stjórarmynduninni innan
flokksins þá myndi hann lúta meiri-
hlutavilja flokksins. Því hefði flokk-
urinn haft fullt fylgi 7 þingmanna
og þetta hefði alltaf legið ljóst fyr-
ir. Ólafur sagðist hafa gert
Steingrími grein fyrir stöðunni inn-
an Alþýðubandalagsins, þar á með-
al afstöðu Skúla Alexanderssonar
sem hefði hins vegar verið með
þeim hætti að þótt hann væri ekki
reiðubúinn að areiða atkvæði gegn
vantrausti á vaþntanlega ríkisstjóm
Steingríms Mermannssonar, þá
myndi hann greiða atkvæði með
Qárlögum og stjómarfrumvörpum í
þinginu.
Olafur sagðist telja það mjög
‘'óheppilegt að Steingrímur Her-
mannsson hefði á síðustu sólar-
hringum þessara viðræðna verið
samtímis í viðræðum um tvær teg-
undir af ríkisstjómum. Annars veg-
ar þá vinstri sinnuðu félagshyggju-
stjóm sem alþýðubandalagsmenn
hefðu talið sig vera að mynda. Hins
vegar einhvers konar bræðing með
Borgaraflokknum.
Ólafur sagði að Steingrímur færi
með rangt mál þegar hann segðist
hafa tilkynnt sér að hann yrði að
ræða formlega við Borgaraflokkinn.
A laugardag hefði komið bréf frá
Borgaraflokknum sem alþýðu-
bandalagsmenn hefðu hlegið góð-
Iátlega að, vegna þess að þar var
það sett sem skilyrði að Albert
Guðmundsson yrði utanríkisráð-
herra. „Ég varð hins vegar fljótlega
var við að Steingrímur tók bréfið
alvarlegar en ég, og benti honum
þá á það að þessi flokkar, sem
væru að mynda vinstri stjóm,
kæmu sér fyrst saman um sameig-
inlega stefnu og Alþýðubandalagið
væri ekki reiðubúið í stjóm með
Borgaraflokknum þótt það væri
reiðubúið til þess að eiga samstarf
við einstaka þingmenn Borgara-
flokksins sem hefðu stutt þessa
ríkisstjóm," sagði Ólafur Ragnar.
Hann sagðist hafa bent
Steingrími á að Alþýðuflokkurinn
hefði allan tímann mótmælt því að
Borgaraflokkurinn yrði einhvers-
konar aðili að vinstri- og félags-
hyggjustjórn enda hefði Albert
Guðmundsson lýst því yfir í Morg-
unblaðinu að ef Borgaraflokkurinn
yrði í stjóm þá yrði hún ekki vinstri
stjóm. „Þannig að þessi ummæli
Steingríms Hermannssonar eru
Þingflokkur Alþýðubanda-
lagsins samþykkti einróma eftir-
farandi ályktun frá formanni
Alþýðubandalagsins um hádegis-
bil á sunnudag:
Þingflokkur Alþýðubandaiagsins
lýsir yfir undrun sinni á þeim vinnu-
brögðum sem viðhöfð hafa verið og
ekki rétt en kannski hefur hann
verið í þessum viðræðum við Borg-
araflokkinn til að skapa sér sterk-
ari stöðu til þess að fiska hina frægu
huldumenn sem áttu að birtast þeg-
ar þessi stjóm kæmi á laggimar,"
sagði Ólafur Ragnar. Hann bætti
við að skýringin á þessari atburða-
rás væri hugsanlega sú að Borgara-
flokkurinn hefði verið að flosna upp
og Steingrímur hefði verið að fiska
í gmggugu vatni eða þá að hann
hefði verið í þessu stjómarmyndun-
artafli að reyna að skapa sér tvo
möguleika samtímis.
Ólafur Ragnar sagði að fyrri
samþykkt þingflokks Alþýðubanda-
lagsins, þar sem fallist var á samn-
ingsrétt 15. febrúar, hefði verið
dregin til baka vegna þess að ekki
hefði verið ljóst hvers konar ríkis-
stjóm Steingrímur Hermannsson
var að mynda. Því hefði verið erfítt
fyrir Alþýðubandalagið að sam-
þykkja tillögu um að ganga í vinstri
stjóm ef maðurinn með stjómar-
myndunarumboðið kæmi síðan og
segði: Nú á þessi litli Sjálfstæðis-
flokkur að vera með.
Spurður um hvort málefna-
ágreiningur væri milli Borgara-
flokksins og þeirrar stjómar sem
verið var að mynda, sagði Ólafur
að Alþýðubandalagið hefði ekki
rætt nema einu sinni við Borgara-
flokkinn, og það hefði gerst áður
en Steingrímur Hermannsson fékk
stjómarmyndunarumboðið. Það
hefði komið fram að nokkur ágrein-
ingsefni væru á milli fiokkanna og
auk þess hefði Albert Guðmundsson
komið hafa óvænt í ljós á lokastigi
stjómarmyndunartilraunar
Steingríms Hermannssonar. Eftir
mikla vinnu sem lögð hefur verið í
gerð stjómarsáttmála milli væntan-
legra samstarfsaðila, Framsóknar-
flokks, Alþýðubandalags Alþýðu-
flokks og Samtaka um jafnrétti og
félagshyggju, kom fram í fjölmiðl-
farið um Alþýðubandalagið og sig
sem formann þess ýmsum orðið sem
gæfu ekki til kynna góðan sam-
starfsgrundvöll. Hann sagði síðan
að það hefði aldrei gerst áður í
íslenskum stjómmálum að þrír
flokkar hefðu unnið dögum og nótt-
um saman að gerð málefnasamn-
ings félagshyggju og vinstri stjóm-
ar, og sama daginn og ríkisstjómin
átti að komast á laggimar hefði
stjómarmyndunarumboðshafinn
komið með viðbótarflokk og sagt
um í morgun að síðustu nótt hefur
formaður Framsóknarfloiksins átt
formlegar viðræður um inngöngu
Borgaraflokksins í þessa ríkisstjóm
án vitundar og þvert gegn yfírlýst-
um vilja þingflokks Alþýðubanda-
lagsins.
Sú tillaga um málefnagrundvöll
nýrrar ríkisstjómar sem formenn
Framsóknarflokks, Alþýðuflokks
og Alþýðubandalags gengu frá í
gær ásamt Stefáni Valgeirssyni var
um málefnagrundvöll vinstri stjóm-
ar. Innganga Borgaraflokksins
hefði því breytt eðli þessa sam-
starfs.
Auk þessa virðist nú heldur ekki
Ijóst hvort allir viðræðuflokkamir
að einnig ætti að ræða við hann.
Aðspurður um ágreining í mið-
stjóm Alþýðubandalagsins varðandi
afstöðu til stjómarþátttöku sagði
Ólafur það rétt að mismunandi
skoðanir hefðu verið innan flokks-
ins. „Hjá okkur sem vomm í þessum
viðræðum toguðust á allan tímann
annars vegar tilraunir okkar til að
koma á fullum samningsrétti og
hins vegar hvað við ættum að fóma
miklu af því til að koma á vinstri
sinnaðri stjóm í landinu sem hér
em reiðubúnir að samþykkja það
ákvæði í málefnasamningnum sem
hindra byggingu nýs álvers.
Þetta tvennt vekur miklar efa-
semdir um að nauðsynlegt trúnað-
artraust sé fyrir hendi milli flokk-
anna til að ný ríkisstjóm geti náð
árangri.
Þar við bætist að fyrir tveimur
dögum síðan töldu forystumenn
Alþýðubandalagsins að þeir hefðu
gert samkomulag við forystumenn
Framsóknarflokks og Alþýðuflokks
um ákvæði stjómarsáttmálans er
snertu samningsrétt og kjarasamn-
inga. Það samkomulag hélt hins
vegar ekki og mjög erfíð staða var
í allan gærdag í viðræðum flokk-
anna vegna þessarar atburðarásar.
Eigi ríkisstjóm Framsóknar-
flokks, Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags að vera byggð á traust-
um grunni og ná árangri í verkum
sínum er nauðsynlegt að trúnaður
ríki milli samstarfsaðila.
Þingflokkur Alþýðubandalagsins
telur því óhjákvæmilegt að fá úr
því skorið í ljósi allra þessara at-
burða hvort væntanlegir samstarfs-
aðilar í nýrri ríkisstjóm vilji sýna
vilja sinn til samstarfs í verki með
því að koma nú til móts við þær
tillögur um samningsrétt og kjör
sem Alþýðubandalagið hefur sett
fram í viðræðunum.
Stjórnunarfélag íslands
Ánanaustum 15 Sími: 6210 66
A EGAÐ TAKA ÞATTIVORUSYNINGU
HÉRÁ LANDI/ERLENDIS?
HVERNIG NÆST MESTUR
ÁRANGUR?
Námskeið ætlað þeim starfsmönn-
um sem hafa umsjón með kynningu
á framleiðsluvörum og markaðs-
setningu þeirra.
EFNISATRIÐI: • Helstu þættir
vörukynningar • Undirbúningur þátttöku á vörusýningu
• Undirbúningur kynningarherferða • Störfá
sýningarsvæði •- Úrvinnsla gagna að sýningu lokinni.
LEIÐBEINANDI: SigurðurÁgústJensson frá Útflutningsráði íslands.
TÍMIOG STAÐUR:
6. okt. kl. 8.30-17.30 íÁnanaustum 15.
Ályktun Alþýðubandalagsins um stj órnarmyndunarviðræðurnar:
Efasemdir um að nauðsynlegt
trúnaðartraust sé fyrir hendi