Morgunblaðið - 18.11.1993, Blaðsíða 42
42
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. NÓVEMBER 1993
Hálf þreytt frum-
kvæði, Björn minn!
eftir Ásgeir Hannes
Eiríksson
Mikil slagsíða er á þjóðfélaginu
um þessar mundir og ekki síst á
kjörseðlinum til þingkosninga. At-
kvæðaseðill okkar Reykvíkinga mar-
ar í hálfu kafi á meðan seðlar Vest-
firðinga rísa eins og Hornbjarg úr
djúpinu. Umræðan um skertan kosn-
ingarétt borgarbúa er svo sem eng-
inn nýr sannleikur hér á landi en
aldrei er góða vísa of oft kveðin.
Bjöm Bjamason þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins er á sama máli og
undirritaður og kveður við raust í
miðopnu Morgunblaðsins fyrir
skömmu. Bjöm vill auka hlut allra
kjósenda og tryggja jöfnuð í atkvæð-
isrétti. Orð Bjöms em í tíma töluð
þangað til þingmaðurinn dregur
seinheppna ályktun:
„Svo virðist sem fmmkvæði Sjálf-
stæðisflokksins í þessu mikilvæga
réttindamáli sé að verða kveikja að
nýjum umræðum um kjördæma-
málið."
Þarna á Bjöm Bjarnason við starf
réttarfars- og stjómskipunamefndar
innan Sjallans um kjördæmamálið
sem virðist hafa lokið fyrir ári með
fullmótaðri hugmynd. Nú hélt undir-
ritaður að búið væri að finna upp
hjólið fyrir nokkm og nefnd þessi
væri því að kveða oftar góða vísu
með hugmynd sinni eins og Bjöm
sjálfur í Morgunblaðinu.
Reyndar hafa ýmsir aðrir dánu-
menn kveðið dýrt um kosningarétt
í flokknum á undan bæði nefndinni
og Bimi Bjamasyni en ekki átt er-
indi sem erfíði. Jón Magnússon lög-
maður talaði oft um jafnan atkvæð-
isrétt á fundum Sjallans forðum og
fýrir daufum eyrum. Kannski er þar
fundin skýring á nýju loforði Jóns
Magnússonar um að kjósa aldrei
aftur íhaldið.
Nú síðast hafnaði landsfundur
Sjálfstæðisflokksins að breyta kosn-
ingalögum með þvi að draga víg-
tennumar úr ályktun þar að lút-
andi. Ekki er því á vísan að róa í
„þessu mikilvæga réttindamáli" í
þeim flokki í bráð. Sjálfstæðismenn
sjónvörpuðu hins vegar frá lands-
fundinum og sögðu það í fyrsta
skipti sem stjórnmálaflokkur opn-
aðist á þann hátt. Þar skreytti íhald-
ið sig með dritfjöðrum Framsóknar-
fokksins því Maddaman sjálf og
Helgi Pétursson sjónvörpuð frá
landsþingi sínu í fýrra.
„Þar var lögð til persónu-
kosning og að landið
skiptist í 22 álíka fjöl-
menn einmenningskjör-
dæmi. 21 þingmaður yrði
svo kosinn af landslista
með hlutfallskosningu.
Þingmönnum fækkaði
þannig úr 63 í 43.“
Kalda stríðið var eflaust þungt í
skauti fyrir Björn Bjarnason alþirig-
ismann og þá hefur sjálfsagt verið
naumur tími til starfa í stjórnskip-
unamefndum. En austrið er að koma
undan vetri og því sakar ekki að
eftir Sverri
Garðarsson
Á nýafstöðnum landsfundi Sjálf-
stæðisflokksins var samþykkt álykt-
un um menningarmál, þar sem m.a.
er mörkuð stefna í málefnum ljós-
vakamiðla og kveðið á um höf-
uðmarkmið Ríkisútvarpsins. Þessi
ályktun hefur verið túlkuð svo, að í
henni sé gengið út frá því að önnur
rás Ríkisútvarpsins verði lögð niður.
Það er rangt. Hefði sú stefna verið
mörkuð á landsfundinum -að leggja
niður aðra hljóðvarpsrás Ríkisút-
varpsins, hefði það verið sagt skýr-
um orðum. Það stendur hins vegar
hvergi í samþykkt fundarins.
Það sem kemur hér til álita í álykt-
un flokksins er eftirfarandi kafli:
„Starfsemi ríkisútvarpsins verði end-
urskoðuð með það að markmiði að
það gegni fyrst og fremst menning-
arhlutverki, komi fram sem sam-
nefnari þjóðarinnar og efli innlenda
dagskrárgerð. Það verður best gert
með markvissri og vel skipulagðri
sjónvarpsdagskrá og hljóðvarpsdag-
skrá á einni rás, sem höfðar til breiðs
hlustendahóps.“ Landsfundurinn
ætlar ríkisútvarpinu að gegna því
mikilvæga hlutverki að móta dag-
geta þess að veturinn 1990 lagði
undirritaður fram frumvarp á Alþingi
um breytingar á kosningum til Alþing-
is og fleira. Bjöm Bjamason var þá
blaðamaður á Mogganum og er hon-
um góðfúslega bent á góða frétt um
málið í blaðinu 29. janúar 1991.
Héma verður stiklað á stóm úr
frumvarpinu til gagns og gamans
fyrir aðra lesendur Morgunblaðsins:
Þar var lögð til persónukosning og
að landið skiptist í 22 álíka fjölmenn
einmenningskjördæmi. 21 þingmað-
ur yrði svo kosinn af landslista með
hlutfallskosningu. Þingmönnum
fækkaði þannig úr 63 í 43. í fmm-
varpinu var líka reiknað með að
Alþingi starfi í einni málstofu eins
og nú hefur verið hrint í fram-
kvæmd.
„Sú ályktun, sem lands-
fundurinn samþykkti í
menningarmálum, ber
með sér að Ríkisútvarp-
ið nýtur mikils trausts
meðal sjálfstæðisfólks,
sem ætlast einnig til
mikils af stofnuninni.“
skrá, sem höfðar til sem flestra
landsmanna, færir þjóðina saman í
stað þess að sundra henni í skil-
greinda markhópa. Menningarhlut-
verk ríkisútvarpsins á ekki að bera
keim af þröngum hagsmunum, held-
ur almennum. Þessu hlutvérki telur
landsfundur Sjálfstæðisflokksins að
hljóðvarp ríkisútvarpsins þjóni best
á einni rás. Landsfundarályktun
Sjálfstæðisflokksins kallar því á end-
urskoðun dagskrárstefnu ríkis-
útvarpsins með það fyrir augum að
menningardagskrá Ríkisútvarpsins
höfði til breiðari hóps hlustenda. Til
þess að svo megi verða kann að
vera nauðsynlegt að auka svigrúm
Ríkisútvarpsins til að stýra sínum
málum, bæði hvað varðar dagskrá
og hlutverk þeirra rása sem það
Ásgeir Hannes Eiríksson
Að auki var lagt til að þingið sam-
þykki allar reglugerðir áður en þær
taka gildi. Oft afsalar Alþingi sér
mikilvægum hluta lagasetninga til
ráðherra með því að fela þeim að
hefur til umráða. Verði sú leið farin
að senda út menningardagskrá sem
höfðar til breiðari hóps hlustenda
en rás 1 gerir nú, má hugsa sér að
hlutverk rásar 2 yrði endurskoðað.
Á svæðisstöðvum Ríkisútvarpsins
fer fram fréttaöflun og dagskrár-
gerð, sem hefur styrkt ríkisfjölmiðil-
inn í því hlutverki sínu að vera mið-
ill allra landsmanna. Landsfundará-
lyktun Sjálfstæðisflokksins, sem
leggur áherslu á eflingu dagskrár-
gerðar og hlutverk Ríkisútvarpsins
sem samnefnara þjóðarinnar, er
stuðningur við þessa starfsemi en
jafnframt áminning um að efni þess-
ara stöðva eigi erindi til allrar þjóð-
arinnar.
Sjálfstæðisflokkurinn er breið
fylking fólks, sem hefur skiptar
skoðanir á flestum hlutum, en sam-
einast um grundvallaratriði. Afstað-
an til ríkisútvarpsins er þar ekki
undantekning. I menningarmála-
nefnd landsfundarins var tekist á
um mjög andstæð sjónarmið í mörg-
um málefnum. Ljóst er að sumir
sjálfstæðismenn líta svo á að ríkis-
ijölmiðillinn standi ekki undir nafni
og sé tímaskekkja. Fram kom á
landsfundinum tillaga um að selja
Ríkisútvarpið. Þeirri tillögu var
hafnað af yfírgnæfandi meirihluta
Sjálfstæðisflokkurinn o g
„samnefnari þjóðarinnar“
semja reglugerðir um útfærslu lag-
anna. Eins fylgdi sögunni að forseti
Alþingis taki mál á dagskrá í þeirri
röð sem þau berast honum og stjórn-
arfrumvörp hafi ekki lengur forgang
á frumvörp þingmanna. Að lokum
var lagt til að leyfa kosningar í fang-
elsum, á sjúkrahúsum, dvalarheimil-
um aldraðra og öðrum stofnunum
til að auðvelda öllum kjósendum að
nota kosningaréttinn sinn.
Vel má vera að réttarfars- og
stjómlaganefnd Sjálfstæðisflokksins
hafí þrátt fyrir allt fundið upp hjólið
á sínum tíma eins og flokksmenn
fundu nú upp beint sjónvarp frá
landsfundinum. Það kæmi engum á
óvart með hliðsjón af verklagi
flokksins á þessari öld.
Hitt er svo annað mál: Stjómlaga-
nefndin fann ekki upp breytt kosn-
ingalög frekar en Björn Bjamason.
Þá Lilju hafa aðrir kveðið fyrir lögnu.
Hafi Sjallin einhvem tíma átt fmm-
kvæði í kjördæmamálum er það
framkvæði orðið hálf þreytulegt í
dag. Landsfundurinn staðfestir þau
þreytumerki.
Höfundur er varaborgarfuUtrúi
og fyrrum þingmaður
Reyk víkinga.
Sverrir Garðarsson
fundarmanna. Endurspeglar sú af-
staða flokksins þá staðreynd að í
augum landsmanna, ekki síst þeirra
sem búa utan höfuðborgarsvæðisins,
er Ríkisútvarpið þeirra stofnun,
þjónar raunveralegum hagsmunum
fólks um allt land og eflir samkennd
þess. Sú ályktun, sem landsfundur-
inn samþykkti í menningarmálum,
ber með sér að Ríkisútvarpið nýtur
mikils trausts meðal sjálfstæðis-
fólks, sem ætlast einnig til mikils
af stofnuninni.
Höfundur er fyrrverandi
formaður Félags íslenskra
hljómlistarmanna.
Opið bréf til fréttastjóra Stöðvar 2
Sverrir Hreiðarson, útvarpssljóri
FM 957, hefur óskað eftir birtingu
á eftirfarandi opnu bréfi f.h. Ut-
varpsmiðlunar hf. til fréttastjóra
Stöðvar 2:
yÁgæti fréttastjóri.
I kvöldfréttum Stöðvar 2 hinn 10.
nóvember sl. íjallaði Hallur Hallsson
um gjaldþrotabeiðni vegna útvarps-
stöðvarinnar FM 957. Strax í inn-
gangi fréttarinnar kom í ljós að
fréttamaðurinn hafði ekki kynnt sér
málið sem skyldi. Viðkomandi frétta-
maður kom ekki á framfæri leiðrétt-
ingum þeim er undirritaður óskaði
eftir í samtali við hann um kl. 19.50
sama kvöld. Þar af leiðandi sé ég
mér ekki annað fært en að skýra frá
þeijn með nokkram línum.
í inngangi fréttarinnar sagði:
„ ... samtökin gerðu árangurslaust
fjámám í útvarpsstöðinni fyrir helgi
en þá kom i ljós að nýtt félag hafði
tekið yfir reksturinn.“
Útvarpsmiðlun hf. er rekstraraðili
FM 957 og hefur verið frá 1. nóvem-
ber 1992. Nýtt félag hefur ekki verið
og verður ekki stofnað um reksturinn.
Og strax í upphafi „fréttarinnar"
segir Hallur Hallsson „ ... og sendir
út þrátt fyrir að innheimtumenn
hafí bankað uppá oftar en einu sinni
og krafist gjaldþrots, ný félög hafa
jafnan verið stofnuð.“
Hvaða félög era það? Síðastliðin
fjögur ár hafa tveir aðilar annast
rekstur stöðvarinnar. Fyrst Ferskur
miðill hf. í rúm þrjú ár (1. október
1989 - 1. nóvember 1992) og nú
Útvarpsmiðlun hf. (frá 1. nóvember
1992).
Fyrst fréttamaðurinn sá ekki
sóma sinn í að tala við forsvarsmann
Útvarpsmiðlunar vegna þessa máls
gat hann að minnsta kosti haft rétt
eftir heimildarmanni sínum, Hró-
bjarti Jónatanssyni hrl., sem segir í
samtali við Hall: „ ... það var upp-
lýst síðasta föstudag við fjárnáms-
aðgerð hjá þessu félagi (Útvarps-
miðlun) að enn einu sinni hefðu allar
eigur stöðvarinnar skipt um eigend-
ur og nú til félags sem að mun heita
Höndull hf.“
Þetta er það rétta í málinu. Að-
eins einu sinni áður hafa allar eigur
stöðvarinnar skipt um eigendur. Og
það er líka hið rétta í málinu að eig-
andi þeirra nú er Höndull hf., sem
er algjörlega óviðkomandi Útvarp-
smiðlun hf. eða fyrrverandi eigend-
um stöðvarinnar. Höndull hf. keypti
tæki og búnað félagsins 29. septem-
ber á þessu ári. Höndull hf. er ekki
rekstraraðili stöðvarinnar heldur
eingöngu eigandi tækja þeirra er
Útvarpsmiðlun hf. hefur haft á leigu.
Eins og ykkur á Stöð 2 ætti að
vera fullkunnugt er ekki hægt að
framselja leyfi til útvarpsreksturs
og slíkt leyfi er ekki gefið út fyrr
en umsækjandi hefur samið við sam-
tök rétthafa þ.e. STEF og SFH.
Það er því einstök fáviska að halda
þvi fram fyrir alþjóð að Höndull hf.
hafi tekið við rekstri FM 957 í skjóli
myrkurs og að Útvarpsmiðlun hf.
hafi verið að koma undan eignum.
Að ofangreindu má ljóst vera að
viðkomandi fréttamaður hefur brotið
í bága við 3. gr. siðareglna blaða-
manna. Þá hefur hann vanvirt þann
fjölmiðil sem hann starfar við með
óvönduðum vinnubrögðum sem rýra
álit almennings á annars ágætri
fréttastofu íslenska útvarpsfélags-
ins.
Af hveiju voru eignir
stöðvarinnar seldar ef ekki var
verið að komaþeim undan?
Útvarpsmiðlun-tókst ekki að afla
fyrirgreiðslu í bönkum þar sem fé-
lagið á ekki og hefur ekki aðgang
að fasteignatryggingu.
Þar af leiðandi þurfti Útvarps-
miðlun hf. að selja allt lausafé sitt
þ.e. tæki og búnað svo koma mætti
skuldum í skil.
Að lokum er rétt að taka fram
að þegar Útvarpsmiðlun keypti FM
957 af Ferskum miðli hf. tók félagið
m.a. við skuldum Fersks miðils hf.
við SFH. Samkomulag var gert um
frágang þeirra skulda hinn 9. júní
1993. I því samkomulagi var einnig
gert ráð fyrir SFH gjöldum næstu
tveggja ára. Vanskil Útvarpsmiðlun-
ar hf. skv. samkomulagi þessu era
í dag um kr. 850.000.
Formaður SFH, Jón Ólafsson,
skipaði lögmanni félagsins hinsveg-
ar svo fyrir fimmtudaginn 4. nóv-
ember að Útvarpsmiðlun hf. stæði
ekki lengur til boða að koma sam-
komulaginu í skil og að félaginu
skyldi gert að greiða allar gjaldfalln-
ar skuldir sínar sem og skuldir
Fersks miðils.
Daginn eftir fór því fjárnámsað-
gerðin fram og er þar einnig krafist
fjárnáms fyrir gjöldum næstu átján
mánaða!
Og nú spyr ég fréttastjórann: Er
það ekki fréttnæmt að gera eigi
Útvarpsmiðlun gjaldþrota fyrir gjöld
sem ekki hefur verið stofnað til og
falla á næstu átján mánuðum? og
er það ekki fréttnæmt að kröfuhaf-
inn hafni því að samkomulaginu
verði komið í skil?
POAM
PIPU-
EINANCRUN
kk í sjálflímandi rúllum,
plötum og hólkum.
Þ. ÞORGRÍMSSON & C0
ÁRMÚLA 29 - REYKJAVÍK - SÍMI 38640