Morgunblaðið - 20.03.1997, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 20. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Flugleiðir og ferðaþjónustan tíl umræðu á aðalfundi Sambands veitinga- og gistihúsa
Flugleiðir slíta sam-
starfi við Ferðamálaráð
Morgunblaðið/Kristinn
FUNDUR Sambands veitinga- og gistihúsa var haldinn á Grand Hóteli Reykjavík í gær.
Eru Flugleiðir að eign-
ast ferðaþjónustuna?
var yfirskrift dagskrár-
liðar á fundi sem Sam-
band veitinga- og gisti-
húsa gekkst fyrir í gær.
Þar var m.a. ijallað um
samskipti Flugleiða og
Ferðamálaráðs og for-
stjóri Samvinnuferða-
Landsýnar setti fram
harða gagnrýni á starf-
semi Flugleiða.
FLUGLEIÐIR hafa ákveðið að
segja upp samstarfssamningi sínum
við Ferðamálaráð. Segja Flugleiða-
menn að samstarfið sé baggi á
starfsemi félagsins. Þetta kom fram
á fundi sem Samband veitinga- og
gistihúsa stóð fyrir í gær. Á fund-
inum gagnrýndi Helgi Jóhannsson,
forstjóri Samvinnuferða-Landsýn-
ar, Flugleiðir harðlega og sagði
hann að félagið hefði sterk tök á
innlendum ferðaþjónustumarkaði
og opinberum aðilum.
Steinn Logi Björnsson, fram-
kvæmdastjóri sölusviðs Flugleiða,
sagði fjarri sanni að Flugleiðir væru
að eignast ferðaþjónustuna. Hann
spurði á móti hveijir aðrir fjársterk-
ir aðilar væru tilbúnir að fjárfesta
í ferðaþjónustunni. Flugleiðir
myndu fagna því ef aðrir tækju
þátt í því.
Helgi sagði að til marks um ítök
Flugleiða í ferðaþjónustunni mætti
nefna að í fimm manna stjórn Fé-
lags íslenskra ferðaskrifstofa væru
fjórir stjórnarmenn frá Flugleiðum
eða fyrirtækjum í meirihlutaeigu
Flugleiða.
Flugleiðir eru ekki
góðgerðarsamtök
Hann sagði að áður hefði það
verið yfirlýst stefna Flugleiða að
sem flestir aðilar væru innan ferða-
þjónustunnar en nú keypti félagið
þá sem stæðu sig best. Mat Helgi
það svo að félagið hefði varið 500
milljónum króna til þess að kaupa
innlendar ferðaskrifstofur.
„Ég held því fram að Flugleiðir
hafi keypt Ferðaskrif-
stofu Islands á miklu
yfirverði. Hvað hefðu
þeir getað gert fyrir
þann iðnað sem fyrir er
í landinu með 500 millj-
ónum kr.? Þeir hefðu getað stutt
við bakið á mörgum hótelum og
stutt staði sem eru að byggja upp
sína ferðaþjónustu með þessum
peningum. Það er rétt hjá Flugleið-
um að það þarf að bæta gistiaðstöð-
una víða úti á landi. En með þann
einlæga vilja Flugleiða að leiðar-
ljósi, að vilja efla hér ferðaþjón-
ustuna, hefðu þeir getað nýtt þess-
ar 500 milljónir kr. til þess að styðja
við alla sem streða við að halda
hótelunum opnum allt árið,“ sagði
Helgi.
Steinn Logi Björnsson sagði að
Flugleiðir væru ekki góðgerðarfyr-
irtæki. Félagið fylgdi skynsamlegri
stefnu þar sem tekið væri tillit til
stærðar þess, legu landsins og tæki-
færa.
„Okkar hagsmunir hljóta að vera
þeir sömu og ferðaþjónustunnar í
heild. Við skoðum markaðinn og
stöðuna og sjáum tækifæri eins og
önnur fýrirtæki sem reyna að hagn-
ast,“ sagði Steinn Logi.
Helgi sagði að Flugleiðir nýttu
stærð sína og umsvif til þess að
setja erlendum aðilum sem selji
hingað ferðir afarkosti. Hann
kvaðst hafa staðfestingu á því að
erlendir aðilar fengju góð fargjöld
gegn því að nota í staðinn sem
mest af þeirri þjónustu sem fyrir-
tæki s_em tengjast Flugleiðum
bjóða. Á síðasta ári hefðu þessir
aðilar getað hafnað slíkum boðum
með þeim rökum að þeir væru með
því að draga úr þeim tilboðum sem
þeir gætu fengið og möguleikamir
yrðu færri. Þessi rök væru ekki
lengur gild.
„Með kaupum Flugleiða á fyrir-
tækjum í ferðaþjónustu getur félag-
ið selt erlendum aðilum flug, bíla-
leiguþjónustu, gistiþjónustu^ hring-
ferðir með Ferðaskrifstofu Islands,
hvataferðir með Úrval-Útsýn og
safaríferðir með Safaríferðum. Það
hefur enginn erlendur ferðaheild-
sali í dag þá afsökun sem dugar
til þess að segja að þeir vildu síður
skipta eingöngu við Flugleiðir og
þeirra fyrirtæki," sagði Helgi.
Helgi vék einnig að pakkaferðum
til íslands og kvörtunum yfir of
háum kostnaði við bílaleigur og
hótelgistingu. Hann sagði að það
væri mikil freisting fyrir
stórt fyrirtæki eins og
Flugleiðir að hagræða
fargjöldum til þess að
geta lækkað þennan
kostnað.
„Flugleiðir eru í þeirri stöðu að
geta haft fargjaldið á háu verði og
gistinguna á lágu verði og þar með
myndast mismunun sem önnur fyr-
irtæki á þessum markaði geta ekki
keppt við,“ sagði Helgi.
Helgi sagði að sitt fyrirtæki hefði
boðið þremur erlendum aðilum ferð-
ir til Islands fyrir 150 manns um
páskana á lægstu fargjöldum sem
hér hefðu sést. Svörin erlendis frá
hefðu verið á þá lund að hér væri
vissulega mjög vel boðið. Helgi
sagði að tilboðinu hefði þó verið
hafnað því erlendu aðilarnir vildu
ekki missa tækifæri sem þeir hefðu
til þess að fá góð fargjöld allt árið
með Flugleiðum. Samningur þeirra
við Flugleiðir gengi út á það að
þeir keyptu ekki þjónustu af öðrum
aðilum.
Steinn Logi svaraði því til að til
væru dæmi um að erlendum ferða-
heildsölum væru sett skilyrði um
heildarviðskipti. Þessir aðilar væru
í staðinn tilbúnir að fjárfesta í ferð-
um utan háannatíma.
Samstarfið við
Ferðamálaráð baggi
Helgi segir að allir sem hugi að
íslandsferðum fái afhentan ferða-
þjónustubækling frá Flugleiðum
þar sem taldar eru upp þær þjón-
ustueiningar sem félagið bjóði.
„Þeir sem eru ekki vel að sér um
íslenskar aðstæður geta auðveldlega
dregið þá ályktun að í bæklingnum
séu helstu aðilar á íslenskum ferða-
markaði nefndir á nafn. Þama era
hins vegar eingöngu hótel, ferða-
skrifstofur og bílaleigur í eigu Flug-
leiða. Enginn fer inn í þennan bækl-
ing nema þeir sem era í meirihluta-
eigu Flugleiða," sagði Helgi.
Steinn Logi mótmælti því að
Flugleiðir gætu hugsanlega nýtt sér
stærð sína á markaðnum jafnvel
án þess að sérstakur vilji væri til
þess innan félagsins. Hann sagði
að slík röksemdafærsla leiddi til
þeirrar niðurstöðu að félagið mætti
ekki vera stórt. „Niðurstaðan yrði
sú að Flugleiðir mættu ekki vera
stórt fyrirtæki og það verði að búta
það niður í smærri einingar. Halda
menn virkilega að það myndi
styrkja samkeppniskraft íslenskrar
ferðaþjónustu á erlend-
um markaði?“ sagði
Stein Logi.
Helgi vék einnig að
samskiptum Flugleiða og
Ferðamálaráðs. í sam-
starfssamningi þessara aðila hefði
verið kveðið á um að Flugleiðir
skyldu vera óháður aðili og fulltrú-
ar Ferðamálaráðs á ýmsum stöðum.
Hann sagði að ferðaskrifstofa í
eigu Flugleiða hefði engu að síður
sent út tilboð til erlendra ferðaheild-
sala og gefið upp heimilisfang sitt,
Flugleiða og Ferðamálaráðs.
Hann rakti annað dæmi um
tengsl Flugleiða og Ferðamálaráðs.
S&L hefði í mörg ár byggt upp
ferðamannamarkað í írlandi og var-
ið til _þess miklum fjármunum og
tíma. I fyrra hefðu 1.000 ferðamenn
komið þaðan til íslands og útlit
væri fyrir að þeir yrðu 3.000 á
þessu ári. S&L ætlaði að taka þátt
í ferðamálasýningu á írlandi til
þess að auka enn íslandskynning-
una. Helgi sagði að þegar átti að
skrá fyrirtækið á sýninguna hefði
komið í ljós að Ferðamálaráð og
Flugleiðir væru þar skráðir. S&L
leitaði til þeirra um að fá að vera
með þeim á bás á sýningunni. Flug-
leiðir samþykktu það ekki.
„Við spurðum hvort Ferðamála-
ráð væri ekki málsvari allra í ferða-
þjónustunni á íslandi? Þegar farið
var að kanna málið kom í ljós að
Ferðamálaráð vissi ekki að það
væri skráð á sýninguna. Loks feng-
um við það svar að við fengjum að
vera með í básnum. En ef við yrðum
reknir af honum yrðum við að fara.
Ef við færum ekki fengjum við
reikning fyrir okkar hluta kostnað-
arins,“ sagði Helgi.
Steinn Logi svaraði þessu ekki
en sagði að samstarfið við Ferða-
málaráð væri baggi á Flugleiðum.
„Þegar við heyrðum þær ásakan-
ir í gegnum Samkeppnisstofnun að
við værum farnir að misnota það
samstarf bragðumst við strax við
og höfum ákveðið að segja upp
samstarfinu við Ferðamálaráð. Það
er okkur ekki í hag. Hveijir hafa
bolmagn til þess að vera með mark-
aðsstarfsemi erlendis? Það era fyrst
og fremst Flugleiðir," sagði Steinn
Logi.
Helgi vék einnig að flugafgreiðsl-
unni á Keflavíkurflugvelli sem hann
sagði Flugleiðir stjórna. Hann sagði
að hingað flygi kanadískt flugfélag
margar ferðir í hverri viku og mörg
hundruð manns færu hér
í gegn en kæmu ekki inn
í landið.
„Kanadamennirnir
segjast hafa gert ítrek-
aðar fyrirspurnir til
Flugleiða um þetta mál. Afgreiðslu-
gjöldin séu hins vegar svo há að
þeir geti ekki hleypt fólkinu inn,“
sagði Helgi.
Steinn Logi svaraði þessu þannig
til að ekki væri tvíhliða loftferða-
samningur við Kanadamenn en
Flugleiðir hefðu mikinn áhuga á því
að hann yrði gerður. Flugið til
Halifax væri samkvæmt undan-
þágu frá loftferðasamningi. Ef loft-
ferðasamningi yrði komið á gætu
kanadísk flugfélög flogið til ís-
lands, tekið þar farþega en fyrir
því sé ekki leyfi í dag. Kanadísk
flugfélög mættu fljúga með farþega
hingað til lands en ekki fljúga með
þá á brott aftur. Eitt þjónustugjald
væri fyrir flug með svokölluðu
tæknistoppi, þar sem farþegar fara
ekki frá borði, og annað fyrir flug
þar sem farþegarnir fara í gegnum
vegabréfaskoðun og innskráningu.
Myndir af
afbrota-
mönnum í
tölvukerfi
UNNIÐ er að gerð tölvukerfis
lögreglu þar sem verða ítar-
legar upplýsingar um alla
grunaða og dæmda afbrota-
menn, þar á meðal myndir af
þeim. Öll lögregluembætti
landsins verða tengd skránni.
Einnig er verið er að ganga
frá því að 18 af 28 lögreglu-
embættum hafi aðgang að
málaskrá í tölvumiðstöð lög-
reglunnar þar sem eru upplýs-
ingar um öll lögreglumál.
Þetta kom fram í svari Þor-
steins Pálssonar dómsmála-
ráðherra við fyrirspurn Magn-
úsar Aðalbjarnarsonar vara-
þingmanns á Alþingi í gær.
Hjálmar Jónsson, Sjálf-
stæðisflokki, sagði að taka
ætti til athugunar að birta
myndir af fíkniefnasölum op-
inberlega. „Ég gef ekki mikið
fyrir mannréttindi í þessu
sambandi. Dópsalar eru að
eyðileggja mannréttindi,
framtíð, líf og lífshamingju
ungs fólks.“
Lík horfinna manna
Legstaður
verði kirkju-
garður
LAGT hefur verið fram fram-
varp um að legstaður manna
sem horfið hafa teljist hluti
af lögmætum kirkjugarði.
Flutningsmenn eru fjórir þing-
menn Alþýðubandalags og
Sjálfstæðisflokks.
í greinargerð segir að sam-
kvæmt lögum teljist lík týndra
vera utan kirkjugarðs og þar
með ekki í vígðum reit. Flutn-
ingsmenn segja að það muni
verða aðstandendum hinna
látnu ákveðin huggun harmi
gegn ef þeir viti af því að lík-
in hvíli í vígðum reit þótt
ófundin séu og unnt verði að
koma upp minnismerki um
hinn látna innan kirkjugarðs.
Gert er ráð fyrir að lík sem
finnast á landi verði ávallt
færð til greftranar innan
kirkjugarðs. Ef lík finnist á
hafsbotni fari eftir aðstæðum,
en legstaður teljist áfram
vígður reitur þótt staðurinn
finnist.
Skólamál
Dreifbýlis-
styrkir verði
hækkaðir
ÍSÓLFUR Gylfi Pálmason,
þingmaður Framsóknar-
flokks, segir nauðsynlegt að
dreifbýlisstyrkir til nemenda
sem þurfa að sækja nám langt
frá Iögheimili verði auknir.
Erfiðleikar nemenda við að
sækja nám hafi valdið aldursr-
öskun og búferlaflutningum
frá sumum svæðum. Þetta
kom fram í fyrirspurn á Al-
þingi í gær.
Bjöm Bjamason mennta-
málaráðherra sagði að á ára-
bilinu 1988-1997 hafi verið
varið um 900 milljónum í þess-
um tilgangi. Fjárveitingin hef-
ur hækkað jafnt og þétt frá
1990 og er 136 milljónir í ár.
Hjálmar Jónsson, Sjálf-
stæðisflokki, mælti með því
að fjárveiting ríkisins til mál-
efnisins yrði hækkuð í 200
milljónir.
Kaupa þá
sem standa
sig best
Flugleiðir ekki
góðgerðar-
fyrirtæki