Morgunblaðið - 20.03.1997, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 20. MARZ 1997 25
ERLENT
Reuter
Ruplað og rænt
NOKKUR ólga er í stjórnmálunum á Papúa Nýju segi af sér. t gær var efnt til mótmælagöngu í
Gíneu og hafa andstæðingar stjórnarinnar krafist Port Moresby og notaði þá nokkur hluti göngu-
þess, að Julius Chan, forsætisráðherra landsins, manna tækifærið til að ræna í verslunum.
Seinkun EMU útheimtir
breytingu á Maastricht
MAASTRICHT-sáttmálinn veitir
ekkert svigrúm til að fresta gildis-
töku Efnahags- og myntbandalags
Evrópu (EMU) frekar en orðið er,
að sögn embættismanna, sem
Morgunblaðið ræddi við i Brussel.
Viðmælendur blaðsins segja að vilji
menn seinka gildistöku EMU, til
dæmis vegna efnahagsvandans i
Þýzkalandi, verði að breyta sátt-
málanum, en slíkt sé nánast útilok-
að vegna þess tíma og fyrirhafnar,
sem það hefði í för með sér, burt-
séð frá pólitískum afleiðingum.
Fylgismenn frestunar á gildis-
töku EMU hafa vitnað í grein 109j
í Maastricht-sáttmálanum, en þar
segir að hafi dagsetning gildistöku
EMU ekki verið ákveðin fyrir árslok
1997, skuli myntbandalagið ganga
í gildi 1. janúar 1999. Viðmælendur
Morgunblaðsins segja að það hafi
aldrei verið ætlunin að hægt yrði
að lesa út úr þessari grein að gildi-
stakan gæti orðið síðar en 1999,
heldur hafi hún þvert á móti átt
að gefa kost á að flýta gildistöku
EMU.
Hafa ekki lesið sáttmálann
„Seinkun gildistöku er ófram-
kvæmanleg. Hún hefði í för með
sér að taka yrði samninginn upp
að nýju og síðan yrðu fimmtán þjóð-
þing að staðfesta breytinguna.
Þetta gæti seinkað EMU um tíu
ár,“ segir hátt settur embættismað-
ur framkvæmdastjórnar Evrópu-
EMBÆTTISMENN ESB eru
ekki í vafa um að nýja Evr-
ópumyntin, evró, taki við af
gjaldmiðlum aðildarríkja
EMU 1. janúar 1999.
EVROPA^
sambandsins. „Umræður í Þýzka-
landi um að seinka gildistöku EMU
fara eingöngu fram á meðal þeirra,
sem hafa ekki lesið Maastricht-sátt-
málann.“
Það viðhorf er ríkjandi á meðal
sérfræðinga í peningamálum að
þýzka stjórnin muni reyna sitt ýtr-
asta til að standa við skilyrði Maas-
tricht-sáttmálans um fjárlagahalla
og opinberar skuldir hvað sem það
kostar, jafnvel með „bókhalds-
brögðum", en Þjóðveijar hafa gagn-
rýnt slíkatalnaleiki hjá öðrum aðild-
arríkjum Evrópusambandsins.
Svigrúm til pólitískrar
túlkunar
Sérfræðingar benda jafnframt á
að Maastricht-sáttmálinn gefi
nokkurt svigrúm til pólitískrar túlk-
unar á því, hvort markmiðunum
hafí verið náð — fjárlagahalli upp
á 3% af landsframleiðslu og skulda-*
hlutfall upp á 60% séu ekki heilag-
ar tölur. Það nægi til dæmis að ríki
„nálgist" markmiðið um 3% fjár-
lagahalla „umtalsvert og samfellt“,
eða þá að halli umfram 3% sé að-
eins „tímabundin undantekning."
„Kostnaðurinn af sameiningu
Þýzkalands er tímabundin undan-
tekning," segir einn þeirra embætt-
ismanna, sem við var rætt.
EMU sem „tóm skel“?
Að sögn Eeuters-fréttastofunnar
hafa hugmyndaríkir lögfræðingar
varpað því fram að takist nægilega
mörgum aðildarríkjum ekki að upp-
fylla skilyrðin í Maastricht sé hægt
að hleypa EMU af stokkunum sem
„tómri skel“ — þ.e. að myntbanda-
lagið taki gildi samkvæmt samn-
ingnum en hafi engin aðildarríki.
Upplýsingaherferð ESB um sjávarafurðir
Áherzla á „óvirðulegri“ tegundir
EVRÓPUSAMBANDIÐ hóf í
fyrradag upplýsingaherferð um
sjávarafurðir og verndun fiski-
stofnanna. Emma Bonino, sem fer
með sjávarútvegsmál í fram-
kvæmdastjórn sambandsins, sett-
ist undir stýri á stórum sýningar-
vagni, sem mun aka á milli borga
Evrópu næstu mánuði og dreifa
kynningarefni og sýnishornum af
hinum ýmsu sjávarréttum til al-
mennings.
Meginmarkmiðið með herferð-
inni er að upplýsa neytendur í
ESB, einkum ungt fólk, um nær-
ingargildi sjávarafurða og jafn-
framt um gildi þess að varðveita
auðlindir sjávar. Sérstök áherzla
verður lögð á „óvirðulegri" fisk-
tegundir, sem hafa verið minna
eftirsóttar en aðrar og eru því
ekki í sömu útrýmingarhættu.
Framkvæmdastjórnin telur að t.d.
síld, sardínur, makrill, brynstirtla
og brislingur séu „heilnæmar og
fljótlegt að borða þær, í samræmi
við nútimalegan lífsstíl." Þar að
auki séu þessar tegundir á prýði-
legu verði.
Sjávarútvegsstefnan útskýrð
Á meðal annarra markmiða
herferðarinnar er að kenna neyt-
endum að þekkja gæðafisk í fisk-
borðinu og að útskýra hina sam-
eiginlegu sjávarútvegsstefnu ESB
fyrir þeim.
Sýningarvagn framkvæmda-
sljórnarinnar mun aka um öll ríki
ESB. Ferðin hefst um miðjan apríl
í Brussel í tengslum við hina al-
þjóðlegu sjávarútvegssýningu og
henni lýkur í Köln í október, en
þá er alþjóðleg matvælasýning
haldin í borginni.
Aðrir þættir i herferð fram-
kvæmdasijórnarinnar eru t.d. sam-
keppni á meðal gagnfræðaskóla-
barna um gerð kvikmyndar um
auðlegð og heilbrigði sjávarins,
uppski-iftakeppni á meðal beztu
sjávarréttakokka Evrópu, pall-
borðsumræður um mikilvægi fisks
í vörnum gegpi hjarta- og æðasjúk-
dómum og kynning á sjávarafurð-
um í 400 stórmörkuðum á svæðum,
þar sem fiskneyzla er minnst.
Fagnaðu með Litnum!
afmælisalsláttur
HTGÆA Bostik Mn***
Utupiim
er sérverslun með málningarvörur þar sem
þú nýtur persónulegrar þjónustu fagfólks,
sem hugsar aöeins um þarfir þínar.
Prufudns
á 100 kr. léttir leitina að rétta litnum!
...rétti liturinn, rétta verðié, rétia fólkið
Síðumúla 15, sími 553 3070
o