Skírnir - 01.01.1911, Blaðsíða 28

28
Sægróður íslands.
lítið. Litir sólarljóssins eru ekki jafngóðir öllura jurta-
teg'undum. Grænar jurtir vinna t. a. m. kolsýruna bezt
í rauðu ljósi, en rauðar jurtir í grænu eða bláleitu ljósi.
Grænu og bláleitu geislarnir ganga dýpst í hafið, og rauðu
þörungarnir ganga dýpst af þörungum hafsins. Litur djúp-
jurtanna er því hinn haganlegasti til þess að hagnýta ljósið
í djúpinu. Rauðir þörungar eru með mjög margs konar
litblæ og er álitið að litblærinn fari eftir dýpinu. sem
jurtin vex í. Hinn mismunandi litblær stendur að öllum
líkindum í sambandi við afbrigðilega ljósliti. Þetta verð-
ur alt skiljanlegra þegar þess er gætt, að sólarljósið er
samsett af mesta aragrúa af millilitum, auk aðal-litanna,
sem allir hafa tekið eftir í regnboganum. Ljósið hefir þá mjög
mikil áhrif á sæjurtirnar. Eftir eðli ljóssins raða sæjurtirnar
sér í belti umhverfis strendur landanna. Efst er grænt belti;
í þvi vaxa grænir þörungar. Neðan við græna beltið kemur
brúnt eða móleitt belti. í því vaxa brúnir þörungar, t. a. m.
þang og þarategundir. Þetta belti er víðast hvar mjög breitt
hér við land. Neðst eða dýpst er rauðabeltið; í þvi vaxa
rauðir þörungar. Belti þetta er og allbreitt hér og teygir
sig langt upp eftir sjóhlíðunum innan um »þaraskógana«.
Auk þeirra áhrifa, sem ljósið eftir litareðli sínu hefir
á sæjurtirnar, ber og að geta um áhrif ljósmagnsins eða
styrkleika ljóssins. Sumar tegundir í fjörunni þola fult
dagsljós, en aðrar raða sér í skuggasælar glufur og gjót-
ur og fellur auðsjáanlega bezt að búa við daufa birtu.
Auk þess eru skiftar skoðanir um það, hvort litblær ýmsra
tegunda er háður lit eða styrkleik Ijóssins. En það efni
er mjög flókið og skal því ekki orðlengja um það hér.
Veðrdttan. Sæjurtir eru ekki eins háðar veðráttunni
eins og landjurtir. Utlit sægróðursins er því svipað vet-
ur, sumar, vor og liaust, og gróðurinn ávalt mikill og
blómlegur. Djúpgróðurinn, eða sá gróður, sem ávalt er i
kafi, verður fyrir minstum hitabreytingum. Að því er
snertir missiraskifti er munurinn á birtu þýðingarmestur
í djúpinu. Haust og vetur er birtan lítil, og þó undar.
legt virðist, er sá tími »blómgunar«tími margra tegunda