Skírnir - 01.01.1911, Blaðsíða 31
Sægróður íslands.
31
Jurtirnar þurfa að haldast fastar og velja sér því gróðrar-
stað þar sem botninn er fastur og öruggur t. a. m. á klettum
eða hraunbotni. Sandbotn er venjulegast auðn, einkum í
mjög grunnum sjó. Blautar leirur eða leðjubotn er góður
fyrir marhálm, en þörungar vaxa þar ekki. Eðli botns-
ins er þannig talsvert þýðingarmikið fyrir sæjurtir, en þó er
jarðvegur á landi meira verður fyrir landjurtir, eins og
drepið var á fyr. Sæjurtum hér við land má skifta í tvo
aðalflokka eftir botnlaginu. Annar flokkurinn er mar-
hálmsengin, hinn þörungagróðurinn.
I. Marhálmsengin.
Marhálmurinn er blómjurt og telst til nykruættarinn-
ar. Blöðin eru löng, bandlaga og ljósgræn á lit. Stöng-
ullinn skríður í leðjunni og gróðurinn er ákaflega þéttur.
Blómskeið tegundarinnar er um mitt sumar og á aldin-
skeiði hefir hún fundist í ágúst, september og október við
suðvesturströnd landsins. Jarðvegurinn er venjulega blaut-
ur leir, sem hvílir á sandi eða hörðum leirlögum. Stund-
um er marhálmurinn í allþéttum leir, en þar virðist hon-
um ekki líða vel. Marhálmsvogar eru algengir á Breiðafirði
og Faxaflóa. Þessi grænu neðansjávarengi eru oft afar-
stór. Um fjöruna má sjá þessa grænu »engja«rein sem
samanhangandi grænt band fram með ströndunum á afar-
löngum svæðum. Marhálmurinn vex venjulegast neðan
við lægsta fjörumark og verður því mjög sjaldan, — helzt
um stórstrauma, — alveg þurr, enda þolir hann þurk mjög
illa. Blöðin mara venjulegast í sjónum um fjöruna, og
svo er gróðurinn þéttur, að marhálmsvogarnir sýnast al-
grænir um fjöru þó að sjórinn nái til hnés er um þá er
gengið.
Þurkaður marhálmur er oft notaður til að troða hon-
um í dýnur o. þ. h., en mér er óhætt að segja að hann
sé mjög sjaldan notaður til skepnufóðurs. Hann er þó
allgott fóður. Marhálmur er grænn og lifandi á öllum
árstímum. Hann gæti því komið að góðu liði á marhálms-
jörðunum, þegar harðindi eru og skortur er á fóðri.