Skírnir - 01.01.1911, Blaðsíða 75

Ritfregnir.
75
ing bókarinnar hefir stuðst við rit þau, er bezt þykja í þessari
fræðigrein á útlendum málum, að veita tryggingu fyrir því, að vel
bafi tekist með samning bókarinnar.
Auðvitað má altaf eitthvað að öllu finna, og svo er um bók
þessa. Mér finst höfundurinn fara u m o f fljótt yfir sögu í sum-
um atriðum. Hann gjörir sér auðsjáanlega far um að vera sem
stuttorðastur og gagnorðastur; en af öllu má of mikið gjöra og
slíkt er ekki ávalt hægt svo vel fari. Það eru einmitt sum atriði
i hljómfræðinni, sem nauðsynlegt er að skýra svo að enginn mis-
skilningur geti átt sór stað hjá nemandanum, en í stöku stað brest-
ur á að svo sé. Skal eg sem dæmi nefna að á bls. 34 stendur:
Samstígar fimmundir mega ekki koma fyrir á
milli tveggja radda.
Yið þetta hefi eg fyrst og fremst að athuga það, að þetta er
ekki nákvæmlega orðað, því það eru samstígar fimmundir milli
tveggja s ö m u radda, sem ekki eru leyfilegar, en samstígar fimm-
undir (og áttundir) sem ekki eru í sömu röddum eru fullkomlega
leyfilegar. En svo hefi eg ennfremur það að athuga, að
vegna þess að höfundurinn á næstu bls. dregur úr þessu og gefur
í skyn, að samstígar fimmundir geti komið fyrir og séu fullkom-
lega leyfilegar þegar sú seinni er minkuð, þá finst mór nauðsyn-
legt að tekið hefði verið fram, að þegar fyrri fimmundin
«r minkuð, þá eru þær alls óleyfilegar. —
Á bls. 36 segir: »Ef seinna tónbil tveggja samstígra radda
er áttund eða fimmund, en það fyrra ekki, kalla menn þær áttundir
og fimmundir 1 e y n d a r . «
Eg held að allir verði að játa, að það þarf skarpan skilning
til að skilja þetta rétt og jafnvel þótt dæmið á eftir sýni eina
slíka leynda áttund og fimmund, þá hefði ekki verið vanþörf á að
skýra þetta nánar. —
Þá er heldur ekki laust við, að háttv. höf. sleppi að geta um
sumt, sem þó frá mínu sjónarmiði hefði mátt minnast á. T. d. er
hvergi minst á það, sem á dönsku er kallað »Örekvinter«, og þótt
í bókinni sé sýnd og gjört grein fyrir raddsetningaraðferð þeirri,
sem kölluð er »Generalbas«, þá er hún þó hvergi nefnd á nafn, og
hefði það þó átt við.
Að fara nánar út í einstök atriði hér, leyfir hvorki tími nó
rúm, enda má um þetta segja, að sínum augum lítur hver á silfrið,
og má lengi þrátta um það, hvað rótt hefði verið að taka fram og
hverju að sleppa, í bók eins og þessari. —