Búnaðarrit - 01.01.1995, Síða 51

kvæmdaþáttum ræktunarstarfsins. Eins og undanfarin ár hélt nefndin þrjá fundi
á árinu en þeir eru m.a. tengdir því þegar framkvæma þarf val gripa af Upp-
eldisstöðinni til nota á Nautastöðinni.
A fyrsta fundi nefndarinnar á árinu þann 1. febrúar var gengið frá afkvæma-
dómum nauta Nautastöðvarinnar sem fædd voru árið 1987. Samtals voru þetta
22 naut. Þrjú þau sem bestan dóm hlutu fengu nautsfeðradóm: Daði 87003 frá
Daðastöðum í Reykjadal, Andvari 87014 frá Hríshóli í Eyjafjarðarsveit og Örn
87023 frá Efra-Asi í Hjaltadal. Auk þess þá fengu eftirtalin naut einnig dóm til
frekari nota: Sómi 87001 frá Brúnastöðum, Hraungerðishreppi, Geirdal 87004
frá Ingunnarstöðum í Geiradal, Háleistur 87008 frá Baldursheimi í Mý-
vatnssveit, Flekkur 87013 frá Stóru-Hildisey í Austur-Landeyjum, Vindur 87015
frá Hríshóli í Eyjafjarðarsveit, Hruni 87016 frá Skipholti í Hrunamannahreppi,
Leistur 87027 frá Selalæk á Rangárvöllum, Halli 87030 frá Halllanda á
Svalbarðsströnd og Bolti 87031 frá Hvanneyri í Andakílshreppi. Mikil notkun
hefur verið á sæði úr þrem fyrsttöldu nautanna frá Nautastöðinni á árinu og einn-
ig úr mörgum hinna sem fengu almennan notkunardóm. Besta nautið í árgangin-
um var dæmt Andvari 87014 og veitti ég Sigurgeiri Hreinssyni fyrir hönd félags-
búsins á Hríshóli viðurkenningu fyrir gripinn á aðalfundi FEN á vordögum.
Nefndin fékk til umsagnar á fundi sínum í júní álit nefndar, sem starfað hafði
á vegum BI, að fjalla um sæðingarstarfsemina í nautgriparækt en nefndin skilaði
tvískiptu áliti. Nautgriparæktamefnd tók að mestu undir meginatriði í áliti meiri-
hluta nefndarinnar. Því miður mun stjórn BÍ ekkert frekar hafa gert í þessum
málum. Það skipulag sem nautgripasæðingarnar starfa eftir er sett upp fyrir nær
fjórðungi aldar þegar Nautastöðin tók til starfa. Margt í umhverfi þessarar starf-
semi hefur tekið miklum breytingum á þessum tíma. Þess vegna er endurskoðun
á skipulagi þörf þó að þar eigi að sjálfsögðu ekki að flana að neinu. Eðlilegt er
að slíkar breytingar hafi að meginmarki að gera starfið sem hagkvæmast og um
leið virkast. Almenn notkun bænda á þessari starfsemi er grunnur að virku rækt-
unarstarfi og um leið þáttur í að skapa hagstætt rekstrarumhverfi fyrir starfsem-
ina. Framkvæmdin er hins vegar á höndum búnaðarsambandanna og mjög
breytilegt hvernig að henni er staðið eins og eðlilegt er vegna breytilegra aðstæð-
na. A sumum svæðum hefur samt vantað á hvatningu til þátttöku og að líta á
þetta starf sem hluta af framkvæmd ræktunarstarfsins.
Kynbótamat. Reynsla er nú komin á hið breytta kynbótamat í nautgriparækt-
inni sem tekið var upp árið 1993. Þar var byggt á vinnu Agústar Sigurðssonar en
hann vann að ýmsum þáttum við framkvæmd þess árið 1993 og á árinu 1994
vann hann tvisvar að vinnslu á matinu, fyrst í byrjun árs og í síðara skiptið í
ágúst. Þegar má fullyrða að þessi breyting hefur orðið mikið heillaspor. Með því
höfum við fengið stórauknar upplýsingar um eðliseiginleika gripa í stofninum.
Aukin áhersla er nú lögð á próteinmagn mjólkur í stað mjólkurmagns áður en
þetta er meiri breyting en mörgum kann að virðast í fljótu bragði. Mesta breyt-
49