Búnaðarrit - 01.01.1995, Qupperneq 155

Venjubundið viðhald fór fram á um eitt hundað landgræðslugirðingum sem
eru alls 1100 km á lengd um land allt, af þeim eru nú 24 rafgirðingar sem reynast
vel sé þess gætt að vanda uppsetningu og frágang þeirra. Landgræðslugirðing í
Kötlum í Skútustaðhreppi var lengd um 3 km og ný girðing við Kráká og um-
hverfi Hrútatorfa var girt, samtals 18,2 km. Þeistareykjagirðing var endurnýjuð að
hluta, þ.e. 5 km, og hafist var handa við nýja girðingu á Hólasandi.
Vegna fjárskorts var afar lítið unnið að fyrirhleðslum nema við Markarfljót.
Fjárveitingar eru víðs fjarri þörf aðgerða á þessu sviði og vegna skulda á
nokkrum eldri verkefnum verður nær ekkert unnið við fyrirhleðslur á þessu ári.
I starfsskýrslu Stefáns H. Sigfússonar er gerð nánari grein fyrir landgræðslu-
fluginu sem því miður heldur áfram að dragast saman jafnt og þétt eins og
fjárveitingar til landgræðslu.
Merkur áfangi náðist í landgræðslustarfinu á Haukadalsheiði þegar yfirborð
sandvatns var hækkað og víðáttumiklir sandflákar fóru undir vatn. Þeir hafa
verið uppspretta sandfoks á liðnum árum.
Bændur grœða landið. Tímamót urðu í uppgræðslustarfinu á sl. ári þegar
stjórn Áburðarverksmiðjunnar ákvað að minnast 40 ára afmælis verksmiðjunnar
og 50 ára afmælis lýðveldisins með því að gefa bændum sólarhringsframleiðslu,
eða 250 tonn, til uppgræðslu. Landsvirkjun gaf raforku til framleiðslunnar og
Eimskip annaðist flutning áburðarins á sjó endurgjaldslaust. Landgræðslan hafði
umsjón með verkefninu í samvinnu við héraðsráðunauta og lagði auk þess til fræ
þar sem þess þurfti.
Vegna mikils áhuga um allt land varð úr að 250 bændur, sem ekki höfðu áður
átt kost á samstarfi um uppgræðslu, fengu hver um sig eitt tonn af tilbúnum
áburði til að græða mela, rofabörð, flagmóa og annað land í tötrum. Bændur
önnuðust dreifingu áburðarins en flestir þeirra unnu auk þess meira uppgræðslu-
starf bæði með lífrænum og tilbúnum áburði.
Alls tóku um 370 bændur þátt í samstarfi við Landgræðsluna að uppgræðslu
heimalanda árið 1994 og þeir eru að græða um 3000 hektara af illa förnu landi.
Brýnt er að tryggja áframhald þessa verkefnis og gefa þarf enn fleiri bændum
kost á mótframlögum, því áhugi á uppgræðslu er mikill um land allt. Hér er um
að ræða afar hagkvæma og árangursríka leið til að endurheimta landkosti.
Bændur taka nú að sér fjölmörg landgræðsluverkefni fyrir landgræðsluna auk
þeirra uppgræðslustarfa er þeir sinna í samvinnu við stofnunina eða einir sér.
Þessi verkefni felast einkum í áburðardreifingu og sáningu innan landgræðslu-
girðinga og fá þeir greidda ákveðna uphæð fyrir hvert tonn sem dreift er. Þetta
fyrirkomulag er hagstætt fyrir Landgræðsluna og skapar atvinnu og tekjur fyrir
heimamenn.
Víða sjá bændur einnig um girðingarframkvæmdir Landgræðslunnar og
viðhald á girðingum og skapar það mörg störf. Kostnaður vegna Landgræðslu-
starfa bænda nam alls nær 25 milljónum króna.
153