Félagsbréf - 01.05.1959, Blaðsíða 33
PÉLAGSBRÉP
31
meira en lítið hrifinn af henni. Það skildist á honum að hann teldi
hana sjálfsagða til birtingar í næsta liefti tímaritsins, þó það væri að
vísu fundurinn, sem formlega skæri úr um það. Hins vegar hafði það
aldrei komið fyrir að skoðanir Krestanoffs væru vefengdar að ráði
í félaginu, liann var heili þess og lijarta og stýrði inálgagni þess, Nýrri
kynslóð, sem kom út fjórum sinnum á ári og bergmálaði heimsbylt-
inguna og listina fyrir fólkið.
En umfangsmesta verkefni næsta fundar var að gagnrýna nýja, ó-
prentaða skáldsögu, „Fiskurinn ræður“, eftir Pétur Carpenter, eða tré-
smiðinn, eins og liann var venjulega nefndur innan félagsins, vegna
þess liaim hafði valið sér þetta útlenda rithöfundamafn eftir þeirri
atvinnu sem liann stundaði áður en hann ferðaðist til Stóðgarða hinna
þýzku og gerðist skáld. Carpenter liafði gefið út eina skáldsögu, „Allt
eða ekkert“, en það var áður en liann forframaðist í útlöndum og áður
en liann gekk í flokkinn. Hann liafði skrifað liana við hefilbekkinn
sinn á kvöldin eftir vinnu og síðan gefið liana út sjálfur. Fá eintök
höfðu selzt af henni og lítið sem ekkert verið skrifað um hana, en þó
liafði höfundurinn frétt að ein borgaradóttirin úti á landi liefði vatnað
músum undir lestrinum og lék félögum lians grunur á að undir niðri
teldi liann sér það mjög til tekna, þó hann talaði annars í fyrirlitn-
mgartón um þennan veikgeðja aðdáanda sinn og þá úreltu bókmennta-
stefnu, sem „Allt eða ekkert“ tillieyrði. Carpenter leigði lierbergi í
félagi við ljóðskáldið Stanza og geymdi nokkurn liluta af upplagi bók-
arinnar undir rúminu sínu, en nú var talið mjög á það gengið, því
Stanza liafði lengi liaft það fy rir sið að leysa gesti þeirra félaga út
með gjöf til minningar um koinuna: einu eintaki af „Allt eða ekkert“,
enda sat trésmiðurinn löngum á bókasafni að ritstörfum og varð á með-
an að láta félaga Stanza það eftir að fara með húsbóndavald í heima-
húsum. Sagan „Fiskurinn ræður“ var nú fullgerð og höfundurinn hafði
lagt í
þann kostnað að láta vélrita liana í þremur eintökum og hefta
hvert eintak iim í stinna kápu, svo að vélrituð handritin litu út eins
snotrar bækur. Pétur Carpenter gat ekki dulið stolt sitt þegar hann
afhenti væntanlegum gagnrýnöndum sitt eintakið hverjum. Þeir áttu
nefnilega að verða þrír og skila hver sínu áliti í stuttri ræðu á fund-
muni lijá félaga Stephanovich. Ivan ætlaði sjálfur að verða einn gagn-
rynandinn, annar gagnrýnandi var skipaður smásagnaliöfundurinn Igor
hasuinkin, og að lokum tók Krestanoff sjálfur að sér að lesa „Fiskur-
mn ræður“ og kveða upp yfir honum dóm sinn.