Félagsbréf - 01.05.1959, Blaðsíða 29

FELAGSBREF
27
ast einn fyrir rétti sínum á vorum
(lögum. Það veit ég, að margir
hafa fundið í mínu heimalandi.
Hér er urn að ræða síaukið ok
samfélagsins gagnvart einstakling-
unum. í okkar vestrænu þjóðfé-
lögum er réttur mannsins til að
vera frábrugðinn viðurkenndur
opinberlega og í aðalatriðum, en
í raunveruleikanum er þessum
rétti stundum ógnað, og það kem-
ur fyrir, að liann sé skertur.
í leikriti mínu, „Dómaranum“,
f jalla ég um eitt slíkt atvik.
Ég held, að skáldin finni þetta
ok samfélagsins öðrum fremur, og
hlutverk þeirra er að ganga til
baráttu fyrir rétti mannsins til að
vera frábrugðinn öðrum, rétti til
að vera öðruvísi, rétti til að vera
hann sjálfur.
Sú liollusta, sem okkur er skylt
að svna þjóðfélaginu, verður að
bafa sín ákveðnu takmörk. Ég við-
urkenni, að það er erfitt að draga
lJar skvr mörk. En við eigum ekki
að þurfa að lúta hinu almenna svo
mjög, að það skerði líf okkar sem
einstaklinga. Við erum ekki skyld-
ugir til að taka þátt í sköpun
stórra og voldugra ríkja, þar sem
ekkert tillit er tekið til hamingju
og vellíðunar þegnanna. Takmark
viðleitni okkar á að vera annað
—■ að láta ríkisbáknið ekki troða
sér um of inn á okkur. Og við
skulum ekki ímynda okkur, að
frelsi okkar sé borgið í eitt skipti
fyrir öll, að það sé eign okkar fyr-
ir fullt og allt. Það þarf að end-
urheimta á degi bverjum. Við leit-
umst við að varðveita það með
bókstaflega hverju, sem við get-
um.
Og í þessari viðleitni okkar felst
eitt allslierjar sjónarmið — sjón-
armið, sem á við allar frjálsar
manneskjur á jörðinni:
Líf livers manns er takmark í
sjálfu sér.
Sveinn Ásgeirsson
íslenzkaSi.