Morgunblaðið - 06.11.1985, Blaðsíða 26
26
MORGUNELAÐiÐ.'MIDVIKUDAGUR 0. NÓVEMBER1986
Morgunblaðið/Bjarni
Logi Gunnarsson
Logi Gunnarsson:
Fær
10.000
dali
í styrk
LOGI Gunnarsson, sem lýkur
prófi í heimspeki frá Háskóla
Islands í vor, hefur hlotið
10.000 dollara styrk (rúmar 410
þúsund íslenskar krónur á nú-
gildandi verðlagi) til framhalds-
náms í Bandaríkjunum næsta
vetur.
Logi sagðist, í samtali við
blaðamann Morgunblaðsins,
sennilega sækja um sex há-
skóla vestanhafs. „Mín áform
eru í raun ekki mikið ná-
kvæmari en það að ég fer í
doktorspróf i heimspeki. Þeir
sex skólar sem ég hef í huga
eru Princeton University,
University of Pittsburgh,
University of California í
Berkeley, Cornell University,
Brown University og Univer-
sity of Michigan.
Logi sagði að 10.000 dalir
nægðu sums staðar ekki til
annars en að greiða skóla-
gjöld við þetta nám. „Fái
maður skólagjöldin hins veg-
ar felld niður fer þessi upp-
hæð langt með að borga
námskostnað," sagði Logi.
Aðalfundur Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu:
100% fjölgun 70 ára og
eldri spáð til ársins 2005
— hugmynd um stofnun iðnþróunarsjóðs hlaut góðan hljómgrunn
„OKKUR FANNST þessi spá nokk-
uð athyglisverð. Þarna komu fram
tölur sem eru miklu lægri en áður
hefur heyrst um. í vor sem leið voru
lagðar fram mun hærri tölur en skýr-
ingin á breytingunni er einfaldlega
sú að það er búið að vinna þetta
miklu betur í millitíðinni. Skýringin
er sennilega einnig sú að hvert sveit-
arfélag fyrir sig gerir ráð fyrir svo
og svo mikilli fólksfjölgun á því
svæði - en svcitarfélögin eru að bítast
um sama fólkið. Svo blandast inn í
þetta lækkandi fæðingartíðni og
margt fleira," sagði Júlíus Sólnes,
formaður Samtaka sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu, er blaðamaður
ræddi við hann eftir aðalfund sam-
takanna, sem var haldin um helgina.
Þar var lögð fram fólksfjöldaspá
eins og Júlíus sagði og annað at-
hyglisvert í henni var breyting á
aldurssamsetningu frá því sem
verið hefur. ‘Og það er þá fyrst
og fremst hve öldruðum fjölgar
mikið. í því máli stefnir í algjört
óefni. I dag eiga þessi sveitarfélög
- Reykjavík þar með talin - í al-
gjörum vandræðum með að sinna
þörfum aldraðra með hjúkrunar-
heimilum og dagvistarrými, en nú
er gert ráð fyrir því að fjöldi sjö-
tugra og eldri tvöfaldist á næstu
20 árum. Á þessum aldri eru nú
rétt tæplega 10.000 manns á svæð-
inu en spáð er að þeir verði 20.000
árið 2005. Þetta veldur okkur
miklum áhyggjum og það er sýnt
að það þarf að taka þennan mála-
flokk alveg sérstaklega fyrir á
næstu árum.“
Fólki á skólaaldri fer fækkandi
á svæðinu ‘og getur það því haft
áhrif á skólahald. Því var slegið
fram í gamni á fundinum að það
væri eins og aldurspýramídinn
væri að snúast við - hann væri að
snúast á haus,“ sagði Júlíus.
Atvinnumál voru mikið til um-
ræðu á fundinum. Stjórn samtak-
anna setti fram hugmynd um að
stofnaður yrði iðnþróunarsjóður
fyrir höfuðborgarsvæðið og sveit-
arfélögin stæðu að honum sameig-
inlega. ‘Ef af því verður yrðu sveit-
arfélögin að skuldbinda sig til að
leggja fast framlag í sjóðinn -
einhverja prósentu af útsvari ár-
lega. Júlíus sagði hugmyndina
hafa fengið góðan hljómgrunn:
„Það voru margir sem bentu á að
framundan er stórt átak í þeim
efnum að kanna allar mögulegar
leiðir til að fjölga atvinnutækifær-
um og auka fjölbreytni i atvinnu-
lífinu. Reiknað er með því að við
þurfum að útvega 17.000 ný störf
til aldamóta, fyrir þá sem koma út
á vinnumarkaðinn á þeim tíma,
og þá þarf heldur betur að taka
til höndum. Einn fundarmanna
kom fram með skemmtilega sam-
líkingu - hann sagði að ef ætti að
leysa þetta með stóriðju samsvar-
aði það því að byggja þyrfti 80 til
90 álver!“
Júlíus sagði hugmyndina þá að
yrði iðnþróunarsjóður að veruleika
yrði hlutverk hans fyrst og fremst
að leggja áhættufjármagn til
þeirra sem vilja ‘reyna eitthvað
nýtt. Þetta er kannski 1 og með
gagnrýni á bankakerfið. Það hefur
verið ansi íhaldssamt í þessum
efnum.“
Norðurárdalur:
Vegurinn liggur í hinum furðulegustu
hlykkjum með viðeigandi blindhæðum
Stafholti, 4. nóvember.
ALL umfangsmiklar vegafram-
kvæmdir hafa verið hér í uppsveitum
Borgarfjaröar í sumar. Er þar fyrst
að nefna að lagt var bundið slitlag
á veginn upp frá Borgarnesi, alls 5,4
kílómetrar.
Þá er nú verið að undirbyggja
veginn frá Gljúfurá að Grábrókar-
hrauni, rúmlega 9,0 km. Er vegur-
inn allur hækkaður upp og teknar
af verstu beygjurnar. Gert er ráð
fyrir að leggja bundið slitlag á
þennan kafla næsta sumar. Enn-
fremur var lagt bundið slitlag á
1,8 km kafla í Grábrókarhrauni,
frá Hreðavatnsskála að Brekku.
í sumar var byggð ný brú á
Bjarnardalsá á Bröttubrekku, er
það 51 m löng stálbitabrú með
steyptu gólfi og kemur í stað brúar
sem byggð var árið 1930 og var
orðin mjög hrörleg. Er nú væntan-
lega lokið við að tengja hana. Þá
er verið að leggja nýjan veg frá
Búrfellsá í Heiðarsporð fyrir
framan Fornahvamm. Er þetta um
3 km kafli með viðeigandi ræsa-
gerð og á einum stað við svonefnda
Krókalæki þarf að breyta farvegi
Norðurár. Vel viðraði til þessara
framkvæmda í sumar en erfiðlega
hefur gengið í haust vegna mikilla
rigninga og vatnavaxta.
Má segja að mikið hafi áunnist
í vegagerð hér á síðustu árum. Þó
eru slæmir kaflar eftir, svo sem
um miðbik Norðurárdals, þar sem
vegurinn liggur í hinum furðuleg-
ustu hlykkjum með viðeigandi
blindhæðum, enda líður varla sú
verslunarmannahelgi að þarna
Betra vatn hjá
Siglufirði, 4. nóvembcr.
NÚ i að vera búið að leysa þau
vandamál sem lengi hafa verið hér
með kalda vatnið. Farið er að taka
vatn í greinilagnir fremst í Hóls-
dalnum.
Þar fást nú 150 sek. lítrar af
góðu vatni, en meðalnotkunin hér
er 75 sek.ltr. á dag. Að sögn Þráins
verði ekki útafkeyrslur og slys.
Undrast menn hversu seint gengur
að fá þetta lagfært, því varla er
um mjög dýra framkvæmd að
ræða. Fréttaritari.
Siglfirðingum
Sigurðssonar bæjartæknifræðings
er einnig búið að taka i notkun
1.500 tonna vatnstank í Hafnarl-
andi og skapar það aukið öryggi.
Enn vantar dælur sem tengja á
við kerfið, en það kemur ekki að
sök.
SKÁLD
í BÚRI
það sem meira er: meirihluti þeirra
skammast sín ekki fyrir það ... Ef líklegt
væri talið að fólk af þessu sauðahúsi læsi
„Pisan Cantos" ... væri ég því hlynntur að
ljóðið yrði ritskoðað ... Það breytir því þó
ekki að ég mundi veita „Pisan Cantos"
verðlaunin, áður en ég neitaði að leyfa
birtingu verksins."
FANGIÍ12ÁR
Eftir veitingu Bollingen-verðlaun-
anna tórði sjúklingurinn og fanginn Pound
í vitfirringahælinu f Washington í 13 ár,
sem var langur tími, hvað svo sem hann
hafði til saka unnið, en missti aldrei allan
þrótt. Robert Frost stjórnaði baráttu fyrir
því að hann yrði látinn laus og hann var
útskrifaður 1958 á þeirri forsendu að hann
væri haldinn ólæknandi geðveiki, en ekki
hættulegur.
Hann var látinn í umsjá enskrar eigin-
konu sinnar, Dorothy Shakespear, sem
hann hafði gengið að eiga 1914 (hann var
hreykinn af nafni hennar og meintum
skyldleika hennar við skáldjöfurinn). Þau
sneru aftur til Italíu. Hún lézt 1973; sonur
Pound á efri árum.
þeirra, Omar Shakespear Pound, fæddist
í París 1926.
Síðustu æviárin dvaldist Pound í Feneyj-
um hjá bandaríska fiðluleikaranum Olgu
Rudge, sem átti húsið þar sem hann og
kona hans bjuggu í Santa Ambrogio eftir
að Þjóðverjar ráku þau úr íbúð þeirra í
Rapollo. Hún bjó þá á efri hæðinni.
Olga var uppalin í Evrópu og Pound
hafði kynnzt henni í París, áður en hann
fluttist til Rapollo. óskilgetin dóttir þeirra,
Mary (f.1925), nú de Rachewiltz prinsessa,
ólst upp hjá bændafjöskyldu í Tyrol.
LAUK VIÐ CANTOS
Pound tókst að ljúka við ljóðabálkinn
„Cantos" og ganga endanlega frá handrit-
inu. Þetta verk er í nokkrum bindum og
kvæðin eru 120 talsins (Pisa-ljðin eru
nr.74 —84). Cantos, sem er tyrfið verk, er
sniðið eftir Dante og Pound byrjaði á
verkinu nokkrum árum áður en hann flutt-
ist til Ítalíu. Það inniheldur mannkynssögu
og í því eru margar tilvísanir, m. a. tíl
lífsreynslu höfundar og hagfræðikenninga
hans. Dæmi úr goðafræði (t.d. ferð ódys-
seifs til heljar) notar hann til að sýna
hnignun vorra tíma.
I verkinu er m.a. vitnað í kínverska sögu,
dagbækur John Adams forseta og fjár-
málastefnu Bandaríkjamanna á fyrstu ár-
unum eftir að þeir hlutu sjálfstæði, en í
því eru ótal gullkorn. í ljóðunum frá fjórða
áratugnun ber talsvert á hrifningu af fas-
isma og rætnu Gyðingahatri.
LIFÐIÍÞÖGN
Pound skrifaði tiltölulega lftið eftir að
heilsu hans fór að hraka 1959 og lifði í nær
algerri þögn síðustu æviárin. Hann veitti
blaðamönnum viðtöl, en sagði ekkert: svar-
aði í mesta lagi með einsatkvæðisorðum.
Því var oft haldið fram að með þögninni
væri hann að bæta fyrir óbilgirni og rangs-
leitni fyrr á árum, en hann baðst aldrei
afsökunar á nokkru, var alltaf jafnharður
í horn að taka og ef til vill brjálaður.
Verjendur hans héldu því fram að hann
hefði ekki verið andlega ábyrgur fyrir
samvinnu sinni við óvininn, en það var
aðeins að nokkru leyti rétt. Sorgleg og
hörmuleg endalok ferils hans áttu sér djúp-
ar rætur í útlegð, einsemd og vonbrigðum
og hann var þar að auki einkennilega laus
við samúð eins og mörg Ijóða hans bera
vott um. Sagt er að Eliot hafi lýst honum
bezt þegar hann skrifaði: „Viti Pounds er
handa öðru fólki".
En hvort sem mönnum líkar betur eða
verr var Pound ein af hetjum þessarar
aldar. Höfundur síðustu ævisögu hans
segir að nú í dag, rúmum áratug eftir dauða
hans, sé aðeins hægt að andmæla „skrípa-
látum“ hans.
Á síðustu mánuðunum fyrir aldaraf-
mælið hefur hann verið heiðraður með
skáldaþingum í Feneyjum, Mílanó, Zúrich,
Cambridge og Orono, Maine, í Bandaríkj-
unum og með tónleikum í Róm og Napoli.
Olga Rudge er orðin níræð og gætir enn
hússins í Feneyjum, þar sem hún og Pound
dvöldust síðustu æviár hans. Hún einbeitir
sér að því að afmá það óorð, sem hann fékk
á sig fyrir Gyðingahatur, og vinnur að því
að skrá í skjalasafn hans vitnisburði nokk-
urra beztu vina hans, sem voru Gyðingar.
Um leið hefur hún undirbúið látlausa
minningarathöfn í Cini-stofnuninni í sama
hverfi, þar sem fræg brjóstmynd Gaudier-
Brzeska af skáldinu stendur.
GH tók saman.
Adallega samkvcmt greinuni eftir höfunda
tveggja síduHtu æviftagna Pounda, Alan Levy og
Humphrey Carpenter.