Morgunblaðið - 06.11.1985, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. NÓVEMBER1985
37
Svavar Gestsson kosinn formaður útgáfustjórnar Þjóðyiljans á fundi í gær:
„Svavar hefur trodid sér í
formannssætið og bolað burtu
frambærilegustu konu flokksins
u
segir Hilmar Ingólfsson, varamaður í útgáfustjórn, en Svavar
ákvað að varamenn fengju ekki að greiða atkvæði í formannskjöri
SVAVAR Gestsson, formaður Alþýðubandalagsins, var á fundi útgáfustjórnar
Þjóðviljans í gær endurkjörinn formaður stjórnarinnar, með 7 atkvæðum,
en Kristín Ólafsdóttir hlaut 4 atkvæði. Þegar útgáfustjórnin var kjörin á
framhaldsaðalfundi útgáfufélagsins þann 10. október sl. hlaut Kristín flest
atkvæði. Þess hefur nú verið beðið síðan stjórnin var kjörin að Svavar
Gestsson boðaði fund í stjórninni, þar sem hún skipti með sér verkum.
Segja heimildamenn Morgunblaðsins að formaður hafi ákveðið að drífa í
því að halda fundinn í gær, tveimur dögum fyrir landsfund Alþýðubandalags-
ins, til þess að styrkja stöðu sína fyrir landsfundinn.
Svavar úrskurðaði eftir nokkrar
umræður á fundinum í gær, að
varamenn í stjórninni hefðu ekki
atkvæðisrétt í formannskjörinu,
en þeir voru 4 mættir á fundinn.
Fyrir því er hefð í gegnum árin
hjá útgáfustjórn Þjóðviljans að
varamenn taki fullan þátt í stjórn
arstörfum. Skúli Thoroddsen lýsti
því yfir á fundinum í gær að hann
drægi í efa lögmæti þess að Arn-
mundur Backmann, sem mættur
var á fundinn sem fulltrúi Mið-
garðs, þess félags sem á Þjóðvilja-
húsið, hefði atkvæðisrétt í for-
mannskjörinu, fyrst formaðurinn
úrskurðaði að varamenn fengju
ekki að greiða atkvæði. í sama
streng tók ólafur Ragnar Gríms-
son. Fyrir lá að a.m.k. þrír þeirra
studdu Svavar voru: Adda Bára
Sigfúsdóttir, Arnmundur Back-
mann, Kjartan ólafsson, Helgi
Guðmundsson, Úlfar Þormóðsson
og Svavar Gestsson. Þau sem
studdu Kristínu voru: Skúli Thor-
oddsen, Ólafur Ragnar Grímsson,
Valþór Hlöðversson og Kristín
Ólafsdóttir. Áður en gengið var til
atkvæða höfðu varamennirnir
Hilmar Ingólfsson, Mörður Árna-
son og Ásmundur Ásmundsson
lýst yfir stuðningi við Kristínu.
Morgunblaðið ræddi við nokkra
stjórnarmenn og varamenn í út-
gáfustjórn Þjóðviljansí gær, tH
þess að leita álits á því sem gerðist
á þessum fundi. Svavar Gestsson,
formaður útgáfustjórnarinnar,
í pólitík. Þetta fólk telur að nauð-
synlegt sé að styrkur formanns
Alþýðubandalagsins nú verði auð-
sær og öllum ljós. Kjör formanns-
ins til formennsku í útgáfustjórn
Þjóðviljans er liður í slíkri baráttu.
Ég lít hinsvegar ekki þannig á það
að Svavar Gestsson væri ekki
kjörinn formaður útgáfustjórnar-
innar þýddi það að hann væri
veikur formaður. Ég tel því að hér
sé fyrst og fremst um mismunandi
sýn fólks í Alþýðubandalaginu að
ræða um það hvernig eigi að vinna
í pólitík."
Kjartan ólafsson studdi Svavar
í formannskjörinu í útgáfustjórn
í gær. Hann sagði í samtali við
blaðamann Morgunblaðsins: „Ég
hef engan áhuga fyrir því að fara
að úttala mig um þessi mál í
Morgunblaðinu. Ég ber fullt traust
til Svavars sem formanns í þessu
félagi og get staðfest það að ég
hef stutt hann til formanns í út-
gáfufélaginu, bæði nú og áður. Það
hefur ekkert breyst í þeim efnum
hjá mér. Ég get tekið það fram
að ég tel Kristínu prýðilega starf-
er að berjast fyrir. Þjóðviljinn á
auðvitað að túlka vinstri sjónar-
mið, en það er reginmunur á því
hvort blaðið er þannig, eða hvört
það er bara sjálfsagður hlutur að
í formannssæti útgáfustjórnarinn-
ar sitji formaður Alþýðubanda-
lagsins. Það er bara ekki í takt við
tímann, að sá háttur sé hafður á
ídag.
Við sem studdum Kristínu telj-
um hana eina frambærilegustu
konu Alþýðubandalagsins. Hún er
með starfsömustu konum í flokkn-
um, og nýtur trausts og virðingar
langt út fyrir okkar raðir. Ég lít
á hana sem varaformannsefni
flokksins, en það er nú einu sinni
þannig í Alþýðubandalaginu, að
það má helst ekki stinga upp á
neinu slíku, því allir eiga helst að
vera sjálfkjörnir, annars er það
bara túlkað sem rógur og illmælgi.
Það að hafa skoðun í Alþýðu-
bandalaginu sem er andstæð
flokksforystunni, það þýðir að þú
ert með róg og illmælgi og að grafa
undan forystunni.
Svavar Gestsson hefur því að
mínu mati troðið sér í formanns-
sætið í útgáfustjórninni, og bolað
burtu frambærilegustu konu
flokksins. Með þvl að láta af for-
Hilmar Ingólfsxon: Ólnfur Kagnar (irímn- Arnmundur Karkmann: Mörður Árnaaon: Kjarlan Ólafsson: „Ég Helgi Guðmundsson: Skúli Thoroddsen: Úlfar Þormóósson: Full-
.Svavar er mjðg vel Benti á aðeðlilegt væri trúi prentsmiðju Þjóð-
haefur til að tryggja að minning afa hans, viljans og studdi Svav-
aukna valddreifingu.“ Skúla Thoroddsen, ar.
stofnanda Þjóðviljans
fyrir einni ðld, vœri
heiðruð með því að
gera konu að formanni
í útgáfustjórninni.
„Formaðurinn gengur son: „Hefði verið meira Skúli Thoroddsen dró 1 Studdi Kristfnu vegna ber fullt traust til
ekki til landsfundar í starfsanda sannra efa lagalegt réttmæti þess „að ég hef alltaf Svavars, sem for-
meö útrétta sátta- sósíalista að varamenn þess að Arnmundur verið þeirrar skoðunar manns í þessu félagi."
hðnd.“ fengju einnig nú að hefði atkvæðisrétt í að þaö fari engum vel
taka þátt í vali á for- formannskjörinu, fyrst að bera þessar kápur
ystu stjórnarinnar.“ formaðurinn ákvað að báðar á öxlum sér.“
varamenn hefðu hann
ekki.
Svavar Gestsson, for- KrisU'n Olafsdóttir:
maður Alþýðubanda- .Bauð mig fram sem
lagsins og formaður málsvara lýðræðis og
útgáfustjórnar Þjóð- aukins sjálfstæöis
viljans. Neitaði að blaðsins."
ræða við Morgunblaðið
um formannskjðrið I
útgáfustjórn.
myndu styðja Kristínu í formanns-
kjörinu, ef þeir fengju að greiða
atkvæði, þannig að staðan var sú
að Kristín átti 7 atkvæði vís og
Svavar 7, en ekki þótti ljóst hvern
Guðni Jóhannsson, fjórði vara-
maðurinn, myndi styðja. Hann
hafði þó lýst því yfir fyrir fundinn
að hann myndi styðja Kristínu ef
hún byði sig fram. Állt bendir því
til þess að Kristín Ólafsdóttir hefði
fengið 8 atkvæði á fundinum í
gær, en Svavar Gestsson 7, ef
varamenn hefðu fengið að greiða
atkvæði.
Ákveðinn hópur innan Alþýðu-
bandalagsins hefur undanfarnar
vikur reynt að leita leiða til þess
að fá Svavar til þess að láta af
formennsku í útgáfustjóminni og
afhenda Kristínu þann valdapóst
en án árangurs. Hilmar Ingólfsson
og Ásmundur Ásmundsson, sem
báðir eru varamenn í útgáfu-
stjórninni, fóru á fund Svavars
Gestssonar og báðu hann um að
stinga upp á því á fundinum í
gær, að Kristín yrði kjörin formað-
ur. Þessu neitaði Svavar, og sagði
að það yrði túlkað sem hann hefði
þurft að láta í minni pokann fyrir
óánægjuhópnum í Alþýðubanda-
laginu. Slíkt þyldi hans staða ekki,
í ljósi þess að átakalandsfundur
væri að líkindum framundan, þar
sem hann þyrfti að mæta til leiks,
eins sterkur og kostur væri.
Á fundinum í gær fór mikill
hluti fundartímans í að ræða stöðu
varamanna og það hvort þeir ættu
að greiða atkvæði í formannskjör-
inu. Eftir að formaðurinn hafði
úrskurðað að varamenn skyldu
ekki greiða atkvæði, gekk einn
varamannanna, Hilmar Infgólfs-
son, af fundi. Þátt í atkvæða-
greiðslunni tóku svo 11 menn — 9
aðalmenn og fulltrúar Prent-
smiðju Þjóðviljans og Miðgarðs,
beir Úlfar Þormóðsson og Arn-
mundur 3ackmann. Þau sem
vildi ekki ræða þessi mál við blaða-
mann Morgunblaðsins.
Bauð mig fram sem mál-
svara lýðræðis og aukins
sjálfstæðis blaðsins
Kristín Ólafsdóttir sagði um
ástæður þess að hún bauð sig fram
tij formanns í útgáfustjórninni:
„Ástæðan er ósköp einfaldlega sú,
að ég tel að sú umræða sem hefur
verið í gangi innan Alþýðubanda-
lagsins, sem Þjóðviljinn er sannar-
lega ekki hluti af, en nátengdur,
hafi mjög snúist um áhersluna á
valddreifingu, aukið lýðræði og
aukna starfsskiptingu fólks. Auk
þess hefur umræðan talsvert snú-
ist um sjálfstæði blaðsins gagn-
vart flokknum, einkum á fram-
haldsaðalfundi Þjóðviljans. Þetta
ber að skilja þannig, að ákveðinn
hópur vill að Þjóðviljinn sé vett-
vangur fyrir vinstra fólk í landinu
og nái víðar en inn í raðir Al-
þýðubandalagsins. í ljósi þessarar
umræðu um aukið lýðræði og sjálf-
stæði blaðsins þá ákvað ég að bjóða
mig fram, sem málsvara þessara
atriða. Auk þess hafði það áhrif
að oft er kvartað yfir því að konur
séu ekki tilbúnar til þess að taka
að sér ábyrgðarstörf, þær treysti
sér ekki til þess, þegar til á að
taka, og þetta vildi ég einnig af-
sanna og leggja þannig áherslu á
það sem við í þessari hreyfingu
teljum mjög brýnt — það er að
segja jafnrétti kynjanna. Þetta
voru ástæðurnar fyrir því að ég
bauð mig fram, en ekki það, að ég
teldi Svavar Gestsson ekki valda
þessu verkefni. Ég reikna með því
að þessar hafi einnig verið ástæður
þeirra sem kusu mig. Það er þó
ekki þar með sagt, að þeir sem
kusu Svavar en ekki mig, séu þess-
um skoðunum ósammála, þó að
ljóst sé að það fólk sem kaus
Svavar lítur það öðrum augum en
eg og fleiri, hverníg eigi að starfa
hæfa manneskju lika.og treysti
henni til margra hluta, en Svavar
hefur verið þarna formaður um
nokkurt skeið, og ég sá engin rök
fyrir því að fara að breyta þar til
núna.
Formaðurinn gengur ekki
til landsfundar með útrétta
sáttarhönd
Hilmar Ingólfsson, varamaður í
stjórninni, sagði i samtali við
blaðamann: „Það er ljóst mál að
formaðurinn gengur ekki til lands-
fundar með útrétta sáttahönd. Ég
vefengi á engan hátt rétt hans til
að úrskurða að varamenn hefðu
ekki atkvæðisrétt í formannskjör-
inu, en það sem um var að ræða
þarna, samkvæmt þeim upplýsing-
um sem ég hef aflað mér, þá hefur
hefðin verið sú að aðal- og vara-
stjórn hafa alltaf verið boðaðir á
fundi, og það hefur ekki skipt
neinu máli i hvoru apparatinu
menn væru. Það stendur alveg
skýrt í lögum félagsins að i stjórn-
inni eru 9 menn, og varamenn
skulu koma inn, ef þarf til þess
að fylla þá tölu. Það er þvi enginn
ágreiningur um rétt formannsins
til þessarar ákvörðunar, en engu
að siður lá það fyrir, fyrir fundinn
í dag, að varamenn hafa mætt eins
og aðalmenn, og greitt atkvæði.
Það er einfaldlega ekki að mínum
smekk að ég megi greiða atkvæði
þegar ég er sammála formannin-
um, en annars ekki. Sjónarmið
okkar, sem vildum styðja Kristínu
Ólafsdóttur til formennsku i út-
gáfustjórninni, er einfaldlega það,
að við teljum það vera fullt verk-
efni fyrir Svavar Gestsson að vera
formaður Alþýðubandalagsins og
fyrsti þingmaður Reykvíkinga. Ég
er maður valddreifingar og tel að
Alþýðu'bandalagið eigi að vera
valddreifingarflokkur. Ég er and-
vígur valdsöfnun á eina hendi. Það
er einfaldlega þetta lýðræði sem ég
mennskunni í útgáfustjórn hafði
Svavar tækifæri til þess að sam-
eina andstæð öfl innan Alþýðu-
bandalagsins fyrir landsfundinn,
en hann notaði það tækifæri ekki."
Ákvördunin samkvæmt
öllum venjum og heföum
áfundum
Mörður Árnason blaðamaður á
Þjóðviljanum er varamaður í út-
gáfustjórn Þjóðviljans. Hann var
spurður hvert hans álit væri á
þeirri ákvörðun Svavars Gestsson-
ar að varamenn greiddu ekki at-
kvæði í formannskjörinu: „Sú
ákvörðun er samkvæmt öllum
venjum og hefðum á fundum,“
sagði Mörður, og sagðist ekki hafa
annað að segja um það.
Mörður sagði jafnframt: „Það
var ekki vegna persónulegrar
andstöðu við Svavar Gestsson, sem
ég vildi styðja Kristínu, heldur hef
ég alltaf verið þeirrar skoðunar
að það fari engum vel að bera
þessar báðar kápur á öxlum sér.“
Teljum Svavar mjög vel
til þess hæfan að tryggja
aukna valddreifingu
Helgi Guðmundsson, ritari Al-
þýðubandalagsins, sagði: „Við telj-
um að sá sem við stungum upp á,
og kosinn var, Svavar Gestsson,
sé mjög vel hæfur til þess að
tryggja aukna valddreifingu og
eiga þátt í því að breiðari vinnu-
hópur verði myndaður í Alþýðu-
bandalaginu. Við teljum að það
vantraust sem þessi málflutningur
virðist vera á hann, sé algjörlega
úr lausu lofti gripinn og eigi ekki
við nein rök að styðjast. Það er
ekkert launungarmál, að auðvitað
kaus ég Svavar, enda tel ég ekki
að við með þeirri kosningu, séum
að lýsa því yfir að við séum á móti
valddreifingu, heldur þvert á móti
að tryggja hana, enda tel ég Svavar
Gestsson mjög hæfan til þess að
vinna í anda valddreifingar, og í
þeim anda að breikka samstarfs-
hópinn í Alþýðubandalaginu.
Andvígur þeirri túlkunað
varamenn stjórnarinnar
fengju ekki að taka þátt
í atkvæöagreiöslu
Ólafur Ragnar Grímsson var
einn þeirra sem studdi Kristínu í
formannskjörinu. Hann sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær:
„Innan flokksins á undanförnum
mánuðum hafa verið settar fram
víðtækar kröfur um aukið lýðræði
og meiri valddreifingu. Það er
mjög mikilvægt, ef takast á að
styrkja stöðu Alþýðubandalagsins
í þjóðfélaginu, að forysta flokksins
sýni það í verki, að hún sé fylgjandi
slíkum nýjum vinnubrögðum. Ég
taldi því rétt að fyrst Kristín ól-
afsdóttir, sem gegnt hefur marg- ’
víslegum trúnaðarstörfum í
flokknum með miklum ágætum,
og jafnframt starfað að útbreiðslu
Þjóðviljans, með glæsilegum
árangri á undanförnum árum, gaf
kost á sér til formennsku í út-
gáfustjórninni, þá ættu allir
stjórnarmenn í útgáfustjórninni
að grípa það tækifæri fegins hendi,
enda engin pólitisk nauðsyn á því
að önnumkafnasti forystumaður
flokksins sé jafnframt formaður í
útgáfustjórn félagsins. Kjör Krist-
ínar hefði jafnframt verið stór
áioflgi í baráttu fyrir jafnrétti
karla og kvenna i flokknum og eins
og einn stjórnarmaður á fundin-
um, Skúli Thoroddsen, minnti á
þá á Þjóðviljinn 100 ára afmæli
innan fárra mánaða og Skúli benti
á að það væri verðugur heiður við
minningu afa síns, Skúla Thor-
oddsen, sem var stofnandi Þjóð-
viljans fyrir einni öld og einn
fyrsti baráttumaður fyrir auknum
réttindum kvenna í íslensku
stjórnmálalífi, að kona væri á því
hátíðarári formaður útgáfustjórn-
ar Þjóðviljans. Ég var einnig and-
vígur þeirri túlkun að varamenn í
stjórninni hefðu ekki rétt til að
taka þátt í formannskjöri, því sú
venja hefur skapast innan útgáfu-
stjórnarinnar árum saman að allir
varamenn eru alltaf boðaðir á
fundi og taki fullan þátt í störfum
stjórnarinnar. Það hefði því meira
verið i starfsanda sósialista að
þeir fengju einnig nú að taka þátt
í vali á forystu stjórnarinnar."
t
Innilegar þakkir sendum viö öllum þeim sem sýndu okkur
samúö og hlýhug vegna fráfalls eigit manns míns, fööur okkar.
tengdafööur og afa,
SIGURÐAR S. MAGNÚSSONAR,
prófessora.
Audrey Magnússon,
’ngibjörg Siguröardóttir. Porlsifur Guömundsson.
Sigurstsinn Sigurðsson,
Anna María Siguröardóttir
Snjólaug Elín Siguröardóttir Aagnar Hrafnsson,
Hjördfs Siguröardóttir
tg oarnabörn.