Morgunblaðið - 06.11.1985, Blaðsíða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. NÓVEMBER1985
Málin athugud
Matthías Bjarnason og Albert Guöraundsson bera saraan bækur sínar,
en sá sídarnefndi var mikið í sviösljósinu á þinginu í gær.
Fyrirspumir og svör:
Ný þingmál:
HúsnæÖissamvinnu-
félög og búsetaréttur
Steingrímur J. Sigfússon (Abl.), Jó-
hanna Sigurðardóttir (A), Kristín S.
Kvaran (BJ) og Guðrún Agnarsdóttir
(Kvl.) hafa lagt fram frumvarp til
breytinga á lögum um Húsnæðis-
stofnun ríkisins, sem m.a. fjallar um
húsnæðissamvinnufélög og búseta-
rétt. Helgi Seljan (Abl.), Guðrún
Agnarsdóttir (Kvl.), Guðrún Helga-
dóttir (Abl.) og Kristín S. Kvaran
(BJ) hafa lagt fram tillögu til þings-
ályktunar um vistunarvanda öryrkja.
Búsetaréttur
Frumvarp Steingríms J. Sig-
fússonar o.fl. um búsetarétt er
endurflutt. í greinargerð segir að
það sé flutt „eins og það kom frá
nefnd þeirri er Alexander Stefáns-
son félagsmálaráðherra skipaði í
júní 1984 til að semja frumvarp
til laga um húsnæðissamvinnufé-
lög og búsetarétt".
Vistunarvandi öryrkja
„Alþingi ályktar að skora á rík-
isstjórnina að beita sér fyrir því
að leysa vandamál þeirra öryrkja
sem eiga sakir andlegrar og likam-
legrar fötlunar örðugt um vistun
á þeim stofnunum sem fyrir eru.
Davíð Aðalsteinsson:
Undanþága frá
Eins og fram hefur komið í frétt
hér á þingsíðu flytur Björn Líndal (F)
frumvarp til breytinga á iðnaðarlög-
um, þess efnis, að iðnaðarráðherra
skuli heimilt að veita undanþágu frá
íslenzkri meirihlutaeign í hlutafélagi,
sem spannar samstarf erlendra og
innlendra aðila í útflutningsfram-
leiðslu, ef starfsemin styrkir sam-
keppnishæfni íslenzks útflutnings.
Flutningsmaður talar einkum um
samstarf i nýjum atvinnugreinum
— Helzt yrði um að ræða að efla
stuðning við hjúkrun í heimabyggð
eða stofnun sérdeildar við ríkis-
spítala".
Tillagan er endurflutt. í grein-
argerð kemur fram að hér sé um
að ræða nálægt 10 einstaklinga.
meirihlutaeign
á sviði fjármagns, tækni og mark-
aðsmála. Davíð Aðalsteinsson (F)
benti m.a. á í umræðunni, að væri
um slíkt samstarf að ræða á sviði
verzlunar gæti ráðherra, sam-
kvæmt gildandi lögum, veitt undan-
þágu frá skilyrði um meirihlutaeign
innlendra aðila á hlutafé. Fordæmi
sé því fyrir hendi.
Framleiðsla og sala eru svo ná-
tengd, sagði Davíð, raunar óaðskilj-
anleg, að fullkomlega eðlilegt er að
hafa sama hátt á í þessu efni um
framleiðslu- og og verzlunarfyrir-
tæki.
Harðar deilur um kjötmálið
Allfjörugar umræður urðu á Sameinuðu þingi í gær um fyrirspurn Kjartans
Jóhannssonar (A) til forsætisráöherra, um kjötinnflutning tii varnarliðsins.
„Hvaða tökum hyggst ríkisstjórnin taka þessi mál, eftir að fyrir liggur að
dómstólar munu ekki úrskurða um stjórnarstefnuna, eins og ríkisstjórnin
hafði óskað,“ sagði Kjartan í upphafi máls síns.
Hann sagði ennfremur að Þor- leysi og minnir á stjórnarhætti
steinn Pálsson fjármálaráðherra
hefði á sínum tíma sagt að það
væri hallærislegt hjá ríkisstjórn-
inni að hafa enga stefnu i þessu
máli og nú hefði ríkisstjórnin
ákveðið að leita til þriggja lögfróðra
manna, þar sem dómstólaleiðin
væri ekki fær, og það hlyti einnig
að vera hallærislegt að mati Þor-
steins. Stefna ríkisstjórnarinnar
liggur því enn á milli hluta og nú
standa málin þannig að kjötinn-
flutningur til varnarliðsins með
skipum er bannaður en leyfður með
flugvélum.
Isvari Steingríms Hermannsson-
ar forsætisráðherra kom fram að
kjötinnflutningur til varnarliðsins
hefði lengi verið deilumál og þess
vegna hefði ríkisstjórnin ákveðið
að láta þrjá lögfróða menn fjalla
um málið og eftir niðurstöðu þeirra
yrði farið.
Kjartan Jóhannsson sagði að
þetta mál snerist ekki um túlkun á
lögum heldur um það hver væri
stefna ríkisstjórnarinnar.
Albert Guðmundsson iðnaðar-
ráðherra fór fram á að gera at-
hugasemd og sagði að innflutningur
á kjöti til varnarliðsins væri ólög-
legur, hvað lengi sem hann hefði
staðið. Hann sagði ennfremur að
það að leyfa varnarliðinu að flytja
ólöglega inn kjöt væri skömm fyrir
Islendinga og smánarblettur á ís-
lenskuþjóðinni.
Steingrímur J. Sigfússon (Abl.)
fór einnig fram á að gera athuga-
semd og sagði að málið snerist ekki
bara um lög eða skömm, heldur
fyrst og fremst um sjúkdómsvarnir.
Það er greinilegt að ríkisstjórnin
hefur enga stefnu í þessu máli og
því hefur hún leitað álits sérfræð-
inga sem enga sérþekkingu hafa á
gin- og klaufaveiki eða öðrum sjúk-
dómum sem til landsins geta borist
með kjötinnflutningi.
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra sagði að lokum aö
eins og heyra mætti væri ágreining-
ur um þetta mál og því væri á engan
hátt hallærislegt að skjóta málinu
til lögfróðra manna og hver sem
niðurstaða þeirra yrði þá væri rík-
isstjórnin ákveðin í því að halda
uppi fuilum vörnum gegn sjúk-
dómum, sem borist geta til landsins
með þessum hætti.
„Siðleysi,“ segir Kjartan
Jóhannsson
„Allt þetta mál ber vott um sið-
bananalýðveldisins," sagði Kjartan
Jóhannsson (A), er hann fylgdi úr
hlaði fyrirspurn sinni til forsætis-
ráðherra um sölu hlutafjáreignar
ríkisins í Flugleiðum. I máli Kjart-
ans kom fram að að fjármálaráð-
herra hefði látið boð út ganga um
að verðið á hlutabréfunum væri
nifalt nafnverð þeirra. Síðan hefði
boð í bréfin komið frá Birki Bald-
vinssyni og skömmu síðar nokkurn
veginn samhljóða tilboð frá Flug-
leiðum. Því boði hefði verið tekið
og niðurstaðan hefði orðið sú að
bréfin hefðu ekki verið seld á ní-
földu nafnverði, eins og fjármála-
ráðherra hafði krafist, heldur í
hæsta lagi á fjórföldu nafnverði.
Þetta mál ber vott um óeðlilega
viðskiptahætti og þess vegna skrif-
aði ég forsætisráðherra bréf og fór
fram á að hann beitti sér fyrir því
að málið yrði rannsakað.
í svari forsætisráðherra kom
fram að ekkert benti til þess að
fyrrverandi fjármálaráðherra hefði
fallið frá sínum hugmyndum um
að selja bréfin á níföldu nafnverði.
Þó svo að yfir 70% af verði bréf-
anna hefði verið lánað til 18 ára
verðbótalaust þá er það undir verð-
lagsþróun á næstu árum komið
hvert raunverulegt verð þeirra
verður. Forsætisráðherra sagði
ennfremur að engin ástæða væri
til þess að fullyrða að upplýsingar
„Kvennahreyfing-
una ber að styðja“
- sagði Albert Guðmundsson iðnaðarráðherra
Allmiklar umræður urðu um skýrslu fjármálaráðherra um aukafjárveitingar
á tímabilinu frá 15. júlí sl. til 10. okt á fundi sameinaðs þings í gær. Guðrún
Helgadóttir ásamt öðrum þingmönnum Alþýðubandalagsins höfðu farið fram
á að skýrsla af þessu tagi yrði gerð og lögð fyrir þingið. Ástæða þess var sú,
eins og Guðrún Helgadóttir greindi frá, að þingmenn Alþýðubandalagsins
töldu að óeðlilega mikið hefði verið um aukafjárveitingar á þessu tímabili.
Þorsteinn Pálsson fjármálaráð- væri nauðsynlegt að fjármálaráð-
herra fylgdi skýrslunni úr hlaði og
voru flestir þeir sem tóku til máls
sammála um það hvort óeðlilega
mikið hefði verið um aukafjárveit-
ingar síðasta hálfan mánuðinn er
Albert Guðmundsson gegndi störf-
um fjármálaráðherra.
Kjartan Jóhannsson (A) sagði að
í skýrslunni kæmi fram að síðasta
hálfan mánuðinn er Albert Guð-
mundsson gegndi störfum fjár-
málaráðherra hefði fjárstreymið úr
ríkiskassanum í formi aukafjár-
veitinga verið sexfalt miðað við það
sem það hefði verið aðra mánuði
ársins. Hann sagði að aukafjárveit-
ingar væru lögleysa en helguðust
af hefð. Hins vegar væri ljóst að
hér hefði verið farið langt út fyrir
öll velsæmismörk í þessum efnum.
Alþingi getur ekki látið bjóða sér
þetta sagði hann að lokum.
Fleiri þingrnenn tóku til máls og
bentu á ýmsar aukafjárveitingar
sem gagnrýna mætti, t.d. fjárveit-
ingu til menningarmiðstöðvar
kvenna við Vesturgötu.
Albert Guðmundsson svaraði
þessari gagnrýni og sagði að það
herra á hverjum tíma hefði ekki
þá kvöð á sínum herðum að þurfa
sífellt að vera að veita aukafjárveit-
ingar. Hins vegar yrði þá á móti
að koma að fjárlögin væru betur
gerð og raunsæjari en nú er. Albert
sagði að það væri einsdæmi að fjár-
málaráðherra legði fram slíka
skýrslu um gjörðir sínar og það
bæri að virða. Hann sagði enn-
fremur að engin aukafjárveitingar
væru þess eðlis að hann gæti ekki
varið hana. Það er ekki óeðlilegt
að aukafjárveitingarnar hafi aukist
undir það síðasta í minni tíð sem
fjármálaráðherra. Hver sem gegnir
þessu embætti hlýtur að vilja ganga
frá ókláruðum málum áður en hann
hættir. Um aukafjárveitingu til
kvennahússins við Vesturgötu sagði
hann, að tími væri kominn til að
þingmenn áttuðu sig á því að kven-
menn í landinu væru að vakna af
þyrnirósarsvefni og nauðsynlegt
væri að styrkja kvennahreyfinguna
af öllum mætti því hún væri afl sem
mikið léti til sín taka á komandi
árum og karlar í landinu gætu ekki
horft fram hjá því.
um tilboð Birkis hefðu lekið úr
ríkisstjórninni eða úr fjármála-
ráðuneytinu. Hann sagðist hafa
athugað þetta mál gaumgæfilega
og sú athugun gæfi ekki ástæðu til
þess að sérstök rannsókn „á mál-
inu“ færi fram.
Kjartan gagnrýndi svör forsætis-
ráðherra og sagði að engum manni
dytti í hug að reikna með því að
engin verðbólga yrði á næstu átta
árum og því væri augljóst að bréfin
hefðu ekki verið seld á níföldu
nafnverði þeirra. Kjartan sagði
ennfremur að þar sem grunur hefði
komið upp um að upplýsingum
hefði verið lekið til Flugleiða, þá
hefði verið siðlaust að selja eins og
á stóð og forsætisráðherra hefði átt
að stöðva söluna. Kjartan sagði að
lokum að nauðsynlegt væri að láta
rannsókn fara fram á því hvernig
upplýsingar um tilboð Birkis hefðu
borist Flugleiðum, ekki aðeins með
hliðsjón af því sem gerst hefur
heldur einnig með tilliti til framtíð-
arinnar, því ef þetta teljast eðlilegir
viðskiptahættir þá er illt í efni.
Hættuleg þróun
Guðrún Agnarsdóttir (Kvl.) bar
fram fyrirspurn til menntamála-
ráðherra um hve margar stöður í
framhaldsskólum landsins væru
skipaðar kennurum með kennslu-
réttindi og hve margar réttinda-
lausum kennurum.
í svari menntamálaráðherra kom
fram að samkvæmt starfsmanna-
skrá ríkisins þá væru 925 stöðugildi
í framhaldsskólum landsins. Kenn-
arar með full kennsluréttindi, sem
starfa við kennslu, væru 588 eða
um 64% kennara miðað við stöðu-
gildi. Svipaða sögu væri að segja
af þeim kennurum sem eru í hálfri
kennslu. Ráðherra sagði ennfremur
að algengast væri að starfandi
kennarar, sem ekki hafa full rétt-
indi, skorti próf í uppeldis- og
kennslufræðum. Margir þeirra
væru hins vegar við nám í þessum
greinum svo ástandið færi vonandi
batnandi.
Guðrún Agnarsdóttir sagði að
ákveðin hættuleg þróun hefði átt
sér stað í þessum efnum á undan-
förnum mánuðum. Kennarar með
full kennsluréttindi væru margir
hverjir að hætta störfum sem kenn-
arar og hefja störf í einkageiranum
svokallaða. Ástæðan væri sú að
kjör og vinnuaðstaða kennara væri
fyrir neðan allar hellur. Ungt fólk
lítur ekki lengur á kennslu sem
lífvænlegt starf og ríkisstjórnin er
ábyrg fyrir því ef þessum málum
verður ekki kippt í lag, sagði Guð-
rún að lokum.
Fyrirspurnir
Eiður Guðnason (A) spyr forsæt-
isráðherra, hvort ríkisstjórnin
hafi tekið afstöðu til þátttöku ís-
lands í svonefndu EUREKA-vís-
indasamstarfi Evrópuþjóða.
Sighvatur Björgvinsson (A) spyr
viðskiptaráðherra, hvort verið sé
að vinna að samningu frumvarps
um dráttarvexti og hvernig þá
skuli reikna. Hann spyr ennfremur
um álit ráðherra á því eftir hvaða
meginreglum eigi að fara við á-
kvörðun og útreikning dráttar-
vaxta og hvaða viðurlög eigi að
hafa ef út af er brugðið.
Kolbrún Jónsdóttir (BJ) spyr
fjármálaráðherra, hve há lán fyr-
irhugað sé að ríkissjóður taki til
þess að auðvelda staðgreiðslu bú-
vara. Ennfremur með hvaða hætti
fyrirgreiðsla til eftirstöðva verði.
Hún spyr sjávarútvegsráðherra
eftir hvaða reglum uppsafnaður
söluskattur hafi verið endur-
greiddur á yfirstandandi ári. Og
loks hvort gerð hafi verið úttekt á
afkomu afurðastöðva til að ganga
úr skugga um, hvort þær geti stað-
ið undir ákvæðum nýrra laga um
staðgreiðslu búvara.
Karl Steinar Guðnason (A) spyr
forsætisráðherra, hvað líði fram-
kvæmd þingsályktunar um fríiðn-
aðarsvæði við Keflavíkurflugvöll.
Kristín Halldórsdóttir (Kvl.) spyr
félagsmálaráðherra, hvenær
breyttar reglur um úthlutun hús-
næðislána vegna einingarhúsa
hafi tekið gildi. Hversvegna sam-
þykkti ráðherra þessar breytingar
„þegar fyrir lá eindregin andstaða
við þær innan allra þingflokka?"
Kristín S Kvaran (BJ) spyr heil-
brigðisráðherra hvort ríkisstjórn-
in hafi gert áætlun um læknisað-
stoð og meðferðarúrræði fyrir þá
sem ánetjast vímuefnum? Hún
spyr menntamálaráðherra, hvort
ríkisstjórnin hafi í hyggju að efla
fræðslu til varnar því að börn og
unglingar ánetjist vímuefnum?
Enn spyr hún dómsmálaráðherra,
hvort ríkisstjórnin hafi í hyggju
að rýmka heimildir til rannsóknar
vímuefnamála? Loks spyr hún
heilbrigðisráðherra, hvort gerðar
hafi verið ráðstafanir til þess að
draga úr tóbaksneyzlu í samræmi
við lög um tóbaksvarnir?