Morgunblaðið - 06.05.1986, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. MAÍ1986
Leiðtogafundurinn í Tókýó
Öfgasinnaðir vinstri
menn bera ábyrgð
á flugskeytaárás
Tókýó, Japan. AP.
ÞEKKTUSTU öfgasamtök
vinstri manna í Japan hafa lýst
á hendur sér ábyrgð vegna
flugskeytaárásar sem gerð var
við opnunarathöfn leiðtoga-
fundarins í Tókýó á sunnudag.
Þremur flugskeytum var þá
skotið að hóteli þar sem sendi-
nefndirnar áttu að sitja að
kvöldverði og lentu þær allar í
nánd við kanadíska sendiráðið,
án þess að valda nokkrum
skaða, utan þess að valda
hræðslu meðal gangandi veg-
farenda í nágrenninu.
Samtökin nefna sig Chukaku-
Ha og hafa hótað að endurtaka
árásirnar. Innan vébanda samtak-
anna eru taldir sex þúsund félagar
og eru þau talin þau öfgasinnuð-
ustu í Japan. Samtökin hafa áður
gert árásir sem þessar. Flugskeyt-
unum sem eru heimatilbúin var
skotið úr 3,2 kílómetra fjarlægð
frá staðnum sem þau lentu á.
Lögregla hefur gert gífurlegar
öryggisráðstafanir vegna leið-
togafundarins í Japan.
Lögreglumenn fjarlægja flugskeytin. AP/Simamynd
Fjölþættar aðgerðir til
að hindra hryðiuverk
LEIÐTOGAR iðnríkjanna 7
sendu í dag frá sér yfirlýsingu
um hryðjuverk og kjamorku-
slysið í Sovétríkjunum. Algjör
samstaða var um báðar yfirlýs-
ingarnar og það atriði að nafn-
greina Líbýu sérstaklega í yfir-
lýsingu um hryðjuverk.
Leiðtogamir urðu sammála um
aðgerðir, sem ætlað er að gera
hryðjuverkamönnum örðugara
fyrir, og að einangra ríki, sem
stuðla að eða kynda undir hryðju-
verk.
Yfirlýsingin þykir beinskeytt
og er talin sigur fyrir Ronald
Reagan, Bandaríkjaforseta, sem
kom til Tókýó ákveðinn í að fá
menn til fylgis við þá afstöðu
Bandaríkjamanna að Líbýa sé
vagga allrar hryðjuverkastarf-
semi og griðland hryðjuverka-
manna. Ráðgjafar leiðtoganna
höfðu gert uppkast að yfirlýsingu,
sem lá fyrir í morgun, en því var
breytt og orðalagið gert ítarlegra
og hvassara. Margaraet Thatcher,
forsætisráðherra Bretlands, hafði
forgöngu um breytingar á upp-
kastinu.
í yfirlýsingunni segir að leið-
togamir sjö hafi viðbjóð á hryðju-
verkum, sem færst hefðu í aukana
frá síðasta fundi þeirra. Þeir
sögðu það og hrollvekjandi þegar
óskammfeilin og blygðunarlaus
hryðjuverk væru orðin stjórnar-
stefna eða jafnvel stjómtæki. Af
þessum sökum hafi verið ákveðið
að grípa til ráðstafana, sem séu
í samræmi við ákvæði alþjóðalaga
og landslaga í ríkjunum sjö, gagn-
vart ríkjum, sem uppvís verða að
því að stuðla að eða styðja hryðju-
verkamenn, eins og t.d. Líbýu.
Verði aðgerðum beitt þar til við-
komandi ríki sjái að sér og láti
af hryðjuverkastefnu sinni.
Akveðið var að banna vopna-
sölu til ríkja eða fylkinga, sem
stuðla að eða styðja hryðjuverk;
takmarka stærð sendinefnda
slíkra ríkja, eða loka sendiráðum
þeirra þegar hæfa þykir; setja
menn, sem meinuð er landvist í
einu ríkjanna 7, sjálfkrafa í land-
göngubann í hinum ríkjunum;
auðvelda framsal til að tryggja
að sakamenn sæti refsingu; efla
útlendingaeftirlit og setja strang-
ari reglur um útgáfu vegabréfs-
áritunar; og að auka samvinnu
og samstarf lögreglu og annarra
viðkomandi stofnana, sem hafa
því hlutverki að gegna að hindra
hryðjuverk.
Þá voru ríki, sem svipaðrar
afstöðu eru, hvött til samstarfs
við ríkin 7 á alþjóðavettvangi,
t.a.m. á vettvangi Sameinuðu
þjóðanna og innan Alþjóðaflug-
málastoöiunarinnar.
Shintaro Abe, utanríkisráð-
herra Japan, skýrði frá yfirlýsing-
unni á blaðamannafundi. Hann
sagði að ekki hefði verið rætt um
sameiginlegar refsiaðgerðir gegn
Líbýu á leiðtogafundinum, heldur
myndu ríkin sjö grípa hvert fyrir
sig til aðgerða. Japanir hafa ætíð
firrt sig við því að gagnrýna
Arabaríki vegna þess hversu þeir
eru háðir olíu frá Miðausturlönd-
um. Abe sagði Japani standa fylli-
lega að samþykktinni um hryðju-
verk og þeir „hefðu öðlast betri
skilning" á hlutdeild Líbýu í
hryðjuverkum í ljósi sönnunar-
gagna, sem lögð hefðu verið fram
þar að lútandi.
Frakkar, ítalir og önnur Evr-
ópuríki gagrýndu loftárás Banda-
ríkjamanna á Líbýu 15. apríl sl.,
en nánasti ráðgjafi Francois Mitt-
errand, Frakklandsforseta, sagði
að samstaða væri um afstöðuna
til Líbýu og öll spenna milli
Frakka og Bandaríkjamanna
vegna Líbýu væri úr sögunni.
I ályktun um kjamorkuslysið í
Chemobyl voru Sovétmenn atyrtir
fyrir tilraunir til að hylma yfír
hvað þar átti sér stað og hvattir
til að veita allar upplýsingar um
hvað fór úrskeiðis. Voru Sovét-
menn hvattir til að leyfa fulltrúum
Alþjóðakjamorkustofnunarinnar
að kynna sér málavöxtu í Chem-
obyl.
Leiðtogarnir á fundinum i Japan skála í hádegisverðarhléi i gærdag. Þeir eru talið frá vinstri:
Bettino Craxi, forsætisráðherra ítaliu, Ronald Reagan, Bandaríkjaforseti; Yasuhiro Nakasone,
forsæstisráðherra Japans, Helmut Kohl, kanslari Vestur-Þýzkaalnds, Jacques Delors, Brian Mulro-
ney, forsætisráðherra Kanada, Francois Mitterand, forseti Frakklands, Margaret Thatcher, forsæt-
isráðherra Bretlands, og Ruud Lubbers, forsætisráðherra Hollands.
Stefnt að meiri samræmingu
á alþjóðlega peningakerfinu
Tókýó. AP.
Bandarikjamönnum tókst að
fá stuðning annarra helztu
iðnríkja heims fyrir áætlun um
nákvæmari samræmingu á al-
þjóða peningakerfinu til þess
að koma í veg fyrir þann mikla
óstöðugleika, sem þar hefur
komið upp öðru hvoru undan-
farin ár og spillt fyrir heims-
verzluninni. Skýrði James A.
Baker, fjármálaráðherra
Bandaríkjanna, frá þessu í gær.
Samkomulag um þessa áætlun
náðist á fundi fímm helztu iðnríkja
heims, sem nú stendur yfir í
Japan. Þar var jafnframt sam-
þykkt að veita Kanada og ítaliu
aðgang að þessum samtökum ríkj-
anna fímm, sem gengið hafa undir
heitinu G-5 og verið við lýði frá
árinu 1982. Hafa þau falizt í því,
að ijármálaráðherrar Bandaríkj-
anna, Bretlands, Frakklands,
Vestur-Þýzkalands og Japans
hafa haldið með sér reglulega
fundi til að ræða sameiginlegar
aðgerðir á sviði gengis- og vaxta-
mála.
Mikilvægasti fundur samtak-
anna til þessa var haldinn í sept-
ember I fyrra, er ákvörðun var
tekin um samræmdar aðgerðir til
þess að halda niðri gengi Banda-
ríkjadollars. Afleiðingin var sú,
að dollarinn hefur lækkað um
meira en 30% á þeim tíma, sem
síðan er liðinn.
James A. Baker gerði ekki
grein fyrir einstökum atriðum í
þeim sameiginlegu ráðstöfunum,
sem áformaðar eru í framtíðinni,
en sagði, að frá þeim yrði væntan-
Iega skýrt opinberlega í dag,
þriðjudag. Talið er, að ýmsir aðrir
efnahagsþættir en vextir eigi að
verða tilefni til sameiginlegra
aðgerða á sviði efnahags- og fjár-
mála og koma þar helzt til verð-
bólga og atvinnuleysi.
Breytingar í
skattamálum
Verður fyrsta mál nýju
stjórnarinnar í Noregi
Osló, frá fréttaritara Morgunblaðsins, J.
E. Laure.
FRÚ Gro Harlem Brundtland,
sem væntanlega tekur við emb-
ætti forsætisráðherra Noregs á
föstudag, átti um helgina fund
með nánustu samstarfsmönnum
sinum. Eftir fundinn sagði hún,
að breytingar i skattamálum
yrðu væntanlega fyrsta mál
stjórnarinnar, eftir að hún væri
tekin við völdum og lögð yrði
áherzla á að fækka möguleikum
hinna efnameiri til þess að draga
útgjöld sín frá skattskyldum
tekjum.
I gær, mánudag, var enn ekki
orðið ljóst um skipan ráðherraemb-
ætta nema á fáum sviðum. Knut
Frydenlund verður utanríkisráð-
herra, en hann hefur áður gegnt
því embætti. Finn Kristiansen verð-
ur væntanlega atvinnumálaráð-
herra, en hann hefur áður verið
talsmaður norska verkamanna-
flokksins á vettvangi iðnaðarmála.
Gert er ráð fyrir nýskipan við-
skiptaráðuneytisins á þann veg, að
það fjalli eingöngu um utanríkis-
verzlun og viðskipti, þar á meðal
skipasiglingar, skipulagningu
ferðamannaþjónustu og ráðgjafar-
starfsemi erlendis.
Þá er ætlunin að stofna nýtt ráð-
herraembætti, sem á að fara með
yfírstjóm iðnvæðingar og þróunar
í atvinnumálum í landinu. Hug-
myndir um slíkt embætti komu
fram hjá Verkamannaflokknum
fyrir einu ári, er fiokkurinn kom
fram með svonefnda langtíma-
stefnuskrá sína.
Vestur-Þýzkaland:
Sprenging
í birgðastöð
Kirchheimbolanden, Vestur-Þýskalandi.
AP.
BANDARÍSKUR herbíll sprakk
í loft upp ásamt þremur nær-
liggjandi eldsneytistönkum í
fyrrinótt. Sprengju hafði verið
komið fyrir ii bílnum og rsprakk
hún án þess að skaða nokkurn
mann.
Sprengingin sér stað í Hines
herbirgðastöðinni í nágranni bæjar-
ins Kirchheimbolanden. Er um litla
birgðastöð að ræða, einkum fyrir
eldsneyti og flutningatæki hersins.
Ekki er hafður hervörður þar á
nóttunni. Birgðatjón er metið til
jafnvirðis um tveggja milljóna ís-
lenskra króna. Engin hefur lýst
ábyrgð á hendur sér vegna spreng-
ingarinnar.
Sikhar hefna
innrásarinnar
í Gullna
musterið
Nýju Dehlí, Indlandi. AP.
Hryðjuverkamenn sikha skutu
til bana sjö manns og særðu tvo
aðra í árásum i Punjab, að því
er fréttir herma. Hafa þá 27
manns látist í slíkum árásum frá
því lögregla og þjóðvarðliðar
gerðu innrás í Gullna musterið
um miðja síðustu viku.
Öfgamenn sikha hétu því að
hefna innrásarinnar grimmilega og
þrír ráðherrar í stjóm hófsamra
sikha í Punjab-ríki sögðu af sér
embættum, sem og margir embætt-
ismenn. Bamala, forsætisráðherra
fylkisstjómarinnar, segir að hann
hafí stuðning 55 af 73 þingmönnum
stjómarinnar á fylkisþinginu. Sagði
hann fréttamönnum að andstæð-
ingar hans í stjómmálum reyndu
með afsögnum sínum að breyta
úrslitum kosninganna, sem veittu
honum brautargengi.