Morgunblaðið - 22.05.1986, Síða 14

14
MÓRÖIÍNBLÁÐIÐ, FIMMTODAGUR22. MAÍ1986
m
Dagar í Túnis:
Allir
krakkar
voru alltaf
aðfara
í skóla
eða úr.
„Sjáðu Hammamet
og farðu ekki...“
„Sjáðu Hammamet og þú ferð
ekíci ..segir í einhverri gamalli
ferðalýsingu. Og þeir eru orðnir ótal
margir sem hafa lofað þennan heill-
andi stað, hvar ég tyllti niður tá
fyrrihluta verunnar í Túnis nú á
dögunum. Hammamet er einn helzti
ferðamannastaður í landinu en
hefur þó ekki orðið það fyrr en á
seinni árum. Framan af var þetta
sumarleyfisstaður ríkisfólks sem
byggði sér dýrleg hús við ströndina
og leitaði þangað í sumarhitunum.
Ýmsar þessar villur standa enn en
að öðru leyti er ekki mikið um
sögulegar minjar í bænum, nema
vitaskuld gamli bæjarhlutinn innan
múranna. Ég var þar á rölti einn
eftirmiðdag og þá sat hún Fatima
gamla á hælcjum sér úti fyrir litlu
húsi við svo þrönga götu. Þar er
allt blessunarlega laust við bílaum-
ferð. Sú gamla brosti út að eyrum
og ekki hafði hún of mikið af tönn-
um upp í sér. En hún vildi endilega
bjóða mér í tedrykkju. Þegar inn
fyrir þröskuldinn kom blasti við
veglegt rúm sem er óvenjulegt að
sjá í þesslags húsum. En það var
líka eina húsgagnið og tók megnið
af plássinu. LJti í homi var tetækið
og meðan hún var að búa til teið
spjallaði hún við mig á arabísku og
ég svaraði full áhuga á íslensku.
Þetta voru ágætis samræður og hún
bar mér teið full ánægju yfir því
að taka á móti gesti. Eg reiknaði
með að hún byggist við að ég
gaukaði að henni nokkrum smápen-
ingum fyrir. En þar varð mér á í
messunni. Ég reyndi að gera gott
úr þessu með því að taka af henni
myndir með ungum pilti sem kom
einnig að fá sér tesopa og kvaðst
vera sonur hennar, en hefur líklega
verið bamabam.
í grennd við Hammamet er
Nabeul, annar litfagur bær, aðal-
staðurinn á Cap Bon. Þar er miðstöð
leirkera- og keramikiðnaðar í Túnis
og margt fallegt þar að skoða og
minjasafnið þar tekur satt að segja
fram safninu í Hammamet.
Túnisbúar vefa einkar falleg
teppi og bærinn Kairoun er fræg-
astur teppabær, hvar hann stendur
á sandsléttunni töluvert langt fyrir
sunnan Hammamet. Þar eru ýmsir
stórheilagir staðir, meðal annars
moska sem er svo heilög að vitji
maður hennar sem múhameðstrúar-
maður sjö sinnum um ævina jafn-
gildir það því að komast einu sinni
til Mekka. Ég hef að vísu engan
teljandi smekk fyrir moskum, svo
að ég eigraði um markaðinn og
skemmti mér þar dátt meðan hópur-
inn sem ég fór með þann daginn
fór á nokkur söfn og myndaði slatta
af guðshúsum. Ég veitti því athygli
í Kairoun sem víða annars staðar
að þar sveipuðu konur sig gjaman
hvítu eða ljósbleiku klæði. Eg gekk
Frá Hotel Residence.
út frá því að þetta stæði í sambandi
við trú Túnisa. Fór svo að spyijast
fyrir um það og var sagt að svo
væri ekki. Konumar grípa klæðið
ef þær þurfa að víkja sér út af
heimilinu og gefa sér ekki tíma til
að snyrta sig dulítið.
Staða konunnar almennt í Túnis
var mér tjáð er harla góð. Habib
Bourguiba, forseti Túnis, og kona
hans Wassila, sem sögð er valda-
mikil, einkum eftir að bóndi hennar
tók að reskjast, hafa beitt sér fyrir
auknum réttindum konum til.
handa. Túnis var fyrsta araba eða
kannski réttara sagt múhameðstrú-
arlandið þar sem lög vom sett um
að karlmaður mætti ekki eiga nema
eina eiginkonu, í einu að minnsta
kosti. Þá dugir ekki lengur fyrir
túniskan karlmann að hafa fjórum
sinnum yfir þuluna um að hann
sendi konuna frá sér, ef hann verður
leiður á henni og sé þar með laus
allra mála. Nú verður þetta allt að
ganga sinn rétta gang og yfírleitt
er það svo að konan býr áfram í
húsi þeirra hjóna, að minnsta kosti
ef þau eiga böm. Bömin em ekki
heldur tekin frá konunni eins og
var áður og þau segja síðan til um
það sjálf þegar þau em tíu ára,
hjá hvom foreldri þau vilja vera.
Auk þess væri fráskilin kona ekki
litin homauga í Túnis og hún hefði
góða „von“ um að ná sér í annan
mann seinna meir, ef hugur hennar
stæði til þess. Það er auðvitað mesti
munur.
Bourguiba forseti virðist vera
ákaflega dáður. Margir hafa
áhyggjur af því hvað gerist þegar
forsetinn fellur frá en hann er nú
kominn á níræðisaldur. Núverandi
forsætisráðherra hans, Mazli, er
talinn nokkum veginn sjálfkjörinn
eftirmaður hans, en þó mátti heyra
á ýmsum, að þeir vom kvíðnir og
óttuðust að valdabarátta kynni að
brjótast út þar sem Mazli nyti ekki
þeirrar aðdáunar sem Bourguiba.
Það er einkum eldra fólk sem dáir
forseta sinn og með söguna í huga
mjög að makleikum.
Einn daginn fór ég í norður til
Sidi Bou Said og Karþagó sem er
rétt við Túnisborg. Við rústir Kar-
þagó hefur Bourguiba látið byggja
sér myndarlegan bústað og þennan
dag virtist forsetinn vera á stöðug-
um þeytingi milli Karþagó og Túnis
og lagðist öll umferð niður meðan
! teboði hjá Fatimu.
Múramir um gamla bæinn 1 Hammamet.
forsetinn fór hjá. Ég sá litla krakka
veifa að forsetabílnum af miklum
ákafa.
Karþágó kom mér meira á óvart
en flest. Eg veit ekki við hveiju ég
hafði búist, sennilega einhveiju í
líkingu við Akrópólis. En þama við
sjóinn voru sem sagt leifar af ljóm-
andi myndarlegum rómverskum
böðum og þar með var eiginlega
ailt upptalið. Hreinlátir hafa þeir
verið Rómveijar. En auðvelt er að
sjá að staðurinn þama við sjóinn
hefur verið mikilvægur sjóförum og
því kannski ekki að undra þótt auk
þess hafi verið lagt til að Karþagó
yrði lögð í eyði eins og hinn róm-
verski öldungur Cató komst jafnan
að orði á sinni tíð. Sidi Bou Said