Morgunblaðið - 22.05.1986, Síða 32

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. MAÍ1986
Edward Woodward I hlutverki sínu sem Ian Fowler.
Háskólabíó:
„Stefnumót“
Háskólabíó hefur tekið til sýningar breska kvikmynd, „Stefnu-
mót“. Höfundur handrits og leikstjóri er Lindsey C. Vickers
og með aðalhlutverk fara Edward Woodward, Jane Merrow og
Samantha Weyson.
Þremur árum áður en sú saga,
sem mynd þessi greinir frá, hefst,
hvarf ung og efnileg stúlka á leið
sinni úr skóla og heim til sín.
Leiðin lá gegnum skóglendi í einni
útborg Lundúna. ítarleg leit að
stúlkunni bar engan árangur.
Þegar myndin hefst er að renna
upp mikill merkisdagur í lífi Joanne
Fowler, 14 ára gamallar stúlku
sem getið hefur sér mikið orð fyrir
hæfíleika sína á tónlistarsviði. Hún
á að leika einleik á fiðluna sína
með skólahljómsveitinni. Eins og
vænta má ríkja mikil tilhlökkun
og spenningur á heimili hennar.
Einn skugga ber þó á. Af óviðráð-
anlegum orsökum verður faðir
hennar, Ian Fowler, að vera við-
staddur réttarrannsókn í bæ
nokkrum hundruð mílna í burtu.
Það slær í brýnu milli þeirra feðg-
inanna enda mjög kært þeirra á
milli og dóttirin staðráðin í að
gleðja föður sinn með frammistöðu
sinni. Enda þótt allt virðist með
ró og spekt á heimili Fowlerhjón-
anna eru ýmis teikn á lofti um það
sem koma skal. Ian dreymir illa
um nóttina og Díönnu, konu hans,
dreymir fyrir þeim viðburðum sem
gerast munu á ferðalagi Ians
næsta dag.
Kynning á austurrískum
framleiðsluvörum á Esju
32
Reykjavík er ekki lítil. Hún er stór.
Hún telst varla til þurfalinga, eða
hvað? Hún er ekki of smá byggð
til að annast málin sjálf. Gamla
tuggan að byggðarlagið sé of smátt
og fátækt á ekki við þar. Aðalspum-
ingin er í raun þessi: Hve mikil er
reisn Reykvíkinga? Vilja þeir líka
láta ríkið passa sig, eins og þekkist
sums staðar úti um landið eða vilja
þeir passa sig sjálfír og annast eigin
mál? Þar næst má spyrja: Er frelsi
í landinu til að þeir megi annast
eigin mál samkvæmt lögum eða eru
lögin vitlaus?
„Ráðherrann leyfði okkur að
bíða,“ sagði einn borgarfulltrúi um
það sem gerðist í fyrra. Þetta er
orðalag þess sem nýtur þeirrar náð-
ar að verða ekki tekinn upp í skuld
strax. Framsóknarmenn lögðu ein-
dregið til að borgin losaði sig við
Borgarspítaiann. Forysta sjálfstæð-
ismanna tók þó af skarið og aftók
í bili að spítalinn yrði ríkisfyrirtæki.
Tilboðinu um föst fjárlög hefur
fylgt sú göfuga yfírlýsing að ríkið
skuli ekkert skipta sér af stjóm
málanna, sem passar einfaldlega
ekki við fengna reynslu og lýsir
einfaldlega lítilli stjómvisku. Sá
sem ekki ber ábyrgð á fjármögnun
hefur ekkert við það að gera að
stjóma fyrirtæki. Sá sem ber
ábyrgð á fjármögnun verður að vita
hvert fé hans fer.
I dag er það stefna borgarstjóm-
armeirihluta sjálfstæðismanna að
halda Borgarspítalanum sem borg-
arfyrirtæki. Slíkt sjálfstæðismál
verður þó ekki keypt hvaða verði
sem er og til að svo verði þarf að
komast betra lag á starfsemi dag-
gjaldakerfísins. Varðandi það hvort
sveitarfélag má reka sín heilbrigðis-
mál sjálft er það að segja að þar
Vináttufélag
Ítalíu og Is-
lands stofnað
í DAG, fimmtudag, verður hald-
inn undirbúningsfundur til stofn-
unar vináttu og menningarfélags
Ítalíu og íslands.
Fundurinn verður haldinn á veit-
ingahúsinu Gauki á stöng, uppi, og
hefst kl. 17.30. Allir Ítalíuvinir em
velkomnir til þessa fundar.
Fréttatilkynning:
em lög mjög takmarkandi og hindra
sjálfræði byggða. Hér má minna á
að nú er loks að komast í tísku sú
stefna í heiminum að einstaklingar
beri að vemlegu eða mestu leyti
ábyrgð á heilsu sinni sjálfir. Er
þetta kjaminn í stefnunni sem köll-
uð hefur verið „Heilsa fyrir alla árið
2000“. Nákvæmlega hliðstætt er
það að byggðarlag beri ábyrgð á
heilsu íbúa sinna í stað þess að fá
heilbrigðisforsjá „að ofan“.
Forðumst frekari
ógöngur
Ég er sannfærður um að það
væri óhappaverk að setja fleiri
sjúkrahús á föst fjárlög og skiptir
engu máli hvort það gera sjálfstæð-
ismenn eða aðrir. Hér verður ekki
gerð tilraun til að forma endanlegar
tillögur til úrbóta, enda hlýtur það
að vera langtíma verkefni. En það
virðist ráð að staldra við, átta sig
og fara ekki í frekari ógöngur.
Leyfum stjómmálamönnum ekki að
auka miðstýringu og ekki umboðs-
litlum embættismönnum ráðuneyt-
anna heldur.
Mér sýnist ráð að við höldum
daggjaldakerfínu í bili, án þess að
nota það til að svelta. Að lög þessi
verði notuð en ekki misnotuð.
Kanna þarf og gera úttekt á
störfum daggjaldanefndar. Það
þarf að kanna hvað farið hefur úr-
skeiðis þvi að það er með ólíkindum
að sjúkrahús landsins hafi öll í einu
mglast í rekstri sínum þannig að
þau komi að jafnaði út með 17%
halla. Það blasir við að aðili sem
ákveður kaup á þjónustu fyrir millj-
arða á ári þarf að hafa meira en
einn starfsmann til að meta hvað
er verið að kaupa og hvað er eðlilegt
verð.
Leita verður nýrra leiða til að
fínna eðlilega viðskiptahætti í heil-
brigðisþjónustunni. Það er ekki
einfalt verkefni. Verið er að leita
slíkra leiða um allan hinn vestræna
heim til að setja ábyrga stjómun
og verðlagingu inn í heilbrigðismál-
in og komast burt frá illa skilgreind-
um stómm samneysluhítum með
ríkisforsjá sem hafa tilhneigingu til
að þenjast út hömlulaust.
En umfram allt þarf sem allra
fyrst að láta hveija byggð landsins
(t.d. héraðslæknisumdæmi sem öll
hafa yfír 9.000 íbúa) annast sín
heilbrigðismál sjálfa og reka sína
heilbrigðisþjónustu. Þar skulu
fylgja viðeigandi tekjustofnar og
ætti ekki að vera erfítt að fínna
Iausn á því máli. Þannig og aðeins
þannig getur skapast eðlilegt
ástand með eðlilegu aðhaldi. Þá
geta íbúar í hverri byggð valið sjálf-
ir hve miklu þeir vilja kosta til og
vitað hvað þeir eiga. Það veit enginn
hvað hann á þegar heilbrigðiskerfíð
er allt ein samneysluhít, samvaxin
ríkissjóði. Nú er búið að byggja upp
heilbrigðisþjónustu um byggðir
landsins og því frekar geta þær
tekið við málum sínum sjálfar.
Við sveitarstjómarmenn vil ég
segja þetta: Látið sjúkrahúsin úti á
landi ekki fara úr ykkar höndum
meira en orðið er. Látið frumkvæði
í heilbrigðismálum ykkar eigin
byggðarlaga ekki fara úr höndum
ykkar.
Neytendur! Krefjist þess að heil-
brigðisstofnunin í byggðarlagi ykk-
ar sé í lagi og ekki á kafí í skuldum.
Hún verður síst í lagi með beinum
ríkisrekstri. Heilbrigðismál geta vel
orðið sjálfstæðismál byggða sem
heimamenn reka og stjóma að
langmestu leyti sjálfír, hver í sinni
byggð. Sérhæfða heilbrigðisþjón-
ustu þarf vissulega að kaupa að
eins og verið hefur, en hún er
minnsti hluturinn. Þjónusta við
aldraða og fatlaða hefur frá ómuna-
tíð verið eðlilegt verkefni sveitarfé-
lags og það fylgja því engir kostir
að láta ríkið annast þessa þætti.
Frelsi, ábyrgð og vald eiga að vera
eitt. Ég legg til að ráðsmenn sjúkra-
húsa krefjist eðlilegra viðskipta-
hátta af daggjaldanefnd og afdrátt-
arlausra greiðslna fyrir þjónustu
sem þeir hafa sannanlega veitt, ella
dráttarvaxta.
'Köstum ekki til hliðar daggjalda-
kerfínu því það er í raun og vem
og lögum samkvæmt heldur skyn-
samlegt kerfi þótt það hafi aldrei
verið framkvæmt á hinn besta veg,
heldur notað sem skömmtunarkerfí
og miðstýringartæki og jafnvel tæki
til að þvinga fram lántökur innan-
lands til handa ríkissjóði.
Þangað til við finnum færari
leiðir skulum við ekki festa okkur
í feni einokunar og miðstýringar,
en hafa til hliðsjónar dæmi „frjáls-
hyggjumannsins" Gorbachevs, sem
er að reyna við illan leik að losa
um lamandi stjórnkerfi rússneska
landbúnaðarins.
Höfundur er læknir sem starfar
við ríkisspítalana og Reykjalund.
Hann skipar 18. sætiá lista Sj&If-
stæðisflokksins íReykja vík.
AUSTURRÍSKA verslunarráðið
mun standa fyrir kynningu á
austurrískum framleiðsluvörum
á Hótel Esju dagana 28.-29.
maí nk.
Að sögn Dr. W. Mayr, verslunar-
fulltrúa Austurrikis á íslandi, verða
fulltrúar 24 fyrirtækja staddir á
kynningunni, en margir þeirra
verða hér í leit að umboðsmönnum.
Á kynningunni verða einnig sýn-
ishom og upplýsingaefni. Sérstakur
kynningarbæklingur verður til reiðu
fyrir þá sem sækja kynninguna með
ítarlegum upplýsingum um hvert
fyrirtæki fyrir sig.
Hér er um að ræða einstakt
tækifæri fyrir þá sem vilja kynna
sér vömr frá Austurríki og stofna
til viðskiptasambanda við austur-
rísk útflutningsfyrirtæki.
Nánari upplýsingar gefur frú
Berit Semb (talar norsku, ensku og
þýsku), ritari austurríska verslunar-
ráðsins, en hún kemur til með að
hafa skrifstofuaðstöðu á Hótel Esju
frá og með 22. maí nk.
KÖNNUN VERÐLAGSSTOFNUNAR -Hll VERÐCÆSIA
Vörulegundir Algengt verð á' höluðborgar- svæðinu Nafn á buð: Asgeir Nafn a búð: Breiðh.k j ör Nafn á búð: Holagaróur Naln á búð: Ióufell Nafn á búð: K j öt & fískur Nafn á búð KROH Nafn á búð: Straumnes Nafn á búð: Valgaróur Nafn á búð: VÍ ó ir Munur hæ lægsta v kr: sta og erós %:
Nivea krem 5 6 B dós 55-59 kr. 55,25 59,50 58,90 57,20 59,50 59,50 58,90 - - 54,40 5,10 9,4
Colgale fluor lannkrem 75 ml 63-69 kr. 68:40 68.10 69.80 _ _ 68.95 65,75 67,90 71,95 ' 61,60 10,15 16 .4
Signal tannkrem 50 ml 44-48 kr. 44,00 47,80 47,50 - - 46,20 43,70 46,90 - - 42,50 5,30 12,5
Revion Hex sjampó 200 ml 88-93kr 93,00 81,20 89,80 94,20 96,50 91,40 87,50 - - 88,00 15,30 18,8
Sunsilk sjampó 130 ml 50-64 kr. - - 58,30 - - 53,90 - - 50,90 % - - - - 7,40 14,5
Man flósusjampó 0,2 51 66-77 kr. - - 74,70 73,90 75,40. 77,30 73,60 74,70 74,80 68,80 8,70 12,7
Kopral sápusjampó 300 ml 58-62 kr. - - * 62,00 _ _ _ _ 04,20 60.80 _ _ 62.00 _ _ 3.40 5*6
l.ui handsápa Ö 5í» 17 kr. 17,50 17,50 16,90 17,80 18,25 17,50 16,90 17,55 16,20 2,05 12,6
Gillette rakkrem 100 g túpa 151-161 kr. 154,50 137,80 165,30 160,60 166,25 153,00 _ _ 156,80 33,55 25,2
Gillctle Contour rakvél 206-219 kr. 203,00 224,70 224,40 209,90 214,nn 22u,nn 193,50 4.1., IQ. 22,8
Gillette Contour rakblöð 5 stk. 175-190 kr. 164,$5 177,00 189,80 196,20 185,30 131,00 185,00 _ _ 179,90 31,55 19,2
Jordan tannbursti mjúkur venjul. 67-77 kr. “ “ 69,80 73,90 - " _ _ 67.00 7 3.30 68.2u ó. 9 0 10.3
Stay-free dömubindi 10 sfk. 63 kr. 63,00 63,30 61,80 - - - - 62,40 62,90 - - 63,60 1,80 2.9
Camelia 2000 dömubindi lOslk. 45-49 kr. 44,10 - - 37,90 _ - 47,„0 47,70 47,j0 - - 4 9,20 11,30 29,8
Papco salemispappu 2 rullur i pk. 33-35 kr. 33,10 34,70 32,90 - - 33,60 37,10 36,90 37 ,í,5 33,80 •4,76 14,4
Seria salemispappír 2 rúllur i pk. 38 kr. - - 37,80 39,80 45,80 39,85 38,90 44,10 32,90 i 2,90 39,2
Kleenei pappirsþ. 100 slk. i pk. IlUkr. _ _ 116,50 _ _ _ _ _ _ 104.40 119.00 116.65 107.6, í i 4 %2‘. 14.v
1 j)lus pappirsþ. 100 slk. i pk. 95 kr. 98,35 - - - - 95,80 - - 96,85 99,80 4,00 4,2
Pampers pappinbl. 9-18 kf 30 stk. 534 - 577 kr. 445,00 517,00 549,80 53^,60 547,60 529,65 - - 520,65 529,00 104,80 23,5
Verðkönnun BSRB, ASÍ og Neytendasamtakanna:
Verðmunur 39,2% á salernispappír
NEYTENDAFÉLAG Reykjavíkur og nágrenn-
is og aðildarfélög BSRB og ASÍ könnuðu verð
á nokkrum hreinlætis- og snyrtivörum í versh
unum í Breiðholti þann 15. maí síðastliðinn. í
könnuninni kom fram nokkur verðmunur á
samskonar vörum og var hann mestur á Serla-
salernispappír, 39,2%.
Minnstur var munurinn á 10 stykkja pakka af
Stay-free dömubindum, eða 2,9%. í könnuninni
kom einnig fram verulegur verðmunur á dömu-
bindum eftir tegundum, eða 67,8% á lægsta og
hæsta verði. í versluninni Víði var verð lægst í 6
tilfellum, í versluninni Ásgeiri í 4 tilfellum og
Hólagarði í þremur tilfellum. 2 verslanir, Kjöt og
fiskur og Valgarður, voru í engum tilfellum með
lægst verð kannaðra vörutegunda.
Hér fer á eftir yfirlit yfir vöruverð í 9 nafn-
greindum verslunum. Grái reiturinn sýnir lægsta
verð og brotin lína merkir að varan hafi ekki
verið til.