Morgunblaðið - 27.06.1987, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. JÚNÍ 1987
Hvenær byrja skal að slá ? (skv. hita 1987)
15/7 *
11/7
27/6 2/7 o/7 25/6 9/7
27/6 18/6 27/6 27/6 30/6 m m 10/7 6/7 25/6
5/7 9/7
29/6 28/6 27/6 6/7
27/6
25/6 23/6
23/6 24/6
25/6 22/6 20/6 22/6
19/6
19/6
Dagsetningar eftir 24. júní eru fengnar með því að nota hita- |
summuna fram að þeim degi, en áætla hitann eftir það eftir 140 S
ára meðaltölum hans fyrir hvern dag. (Páll Bergþórsson)
Kort sem sýnir hvenær
sláttur ætti að hefjast
Náum sáttum,
sjálfstæðismenn
PÁLL Bergþórsson veður-
fræðingur hefur gert kort sem
sýnir útreikninga hans á því
hvenær eðlilegt sé að sláttur
hefjist víða um land.
í samtali við blaðamann Morg-
unblaðsins sagði Páll að dagsetn-
ingar á kortinu væru í raun
reiknaðar út frá meðalhita og
kvaðst hann nota upplýsingar um
hita í hverri veðurstöð allt frá ára-
Haraldur Bessason
flytur fyrirlestur
PRÓFESSOR Haraldur Bessason
frá Winnipeg, nýskipaður for-
stöðumaður háskólakennslu á
Akureyri, flytur opinberan fyrir-
lestur í _ boði heimspekideildar
Háskóla íslands mánudaginn 29.
júní kl. 17.15 i stofu 101 í Odda.
Fyrirlesturinn nefnist „Innra sam-
hengi Völuspár".
Öllum er heimill aðgangur.
mótum.
„Hitastig allra daga frá áramót-
um sem eru yfír frostmarki er lagt
saman. Það myndar ákveðna
summu sem fer hækkandi eftir
því sem líður á sumarið," sagði
Páll. Hann sagði að margra ára
reynsla sýndi hve há þessi hita-
summa þyrfti að vera til að sláttur
gæti hafíst og þannig mætti reikna
út dagsetningar þær sem sjást á
kortinu.
Páll sagði að fleiri veðurfræði-
leg atriði kæmu inn í þessa út-
reikninga, t.d. væri lengd dagsins
látin hafa áhrif og einnig það að
á sumrin væri hiti niður við jörðu
hærri en mældur hiti.
Jónas Jónsson búnaðarmála-
stjóri sagði í samtali við Morgun-
blaðið að sér litist vel á kort Páls
Bergþórssonar. „Það er skemmti-
legt að velta því fyrir sér hvort
hægt sé að reikna þetta út,“ sagði.
Jónas og taldi kortið fróðlegt og
gott til viðmiðunar.
eftir Magnús
Helgason
Ég hefí mætt á alla Landsfundi
Sjálfstæðisflokksins síðan 1943. í
minningunni standa tveir fundir
upp úr. Landsfundurinn á Þingvöll-
um 1943, er Sigurður Eggerz
stjómaði fundi undir berum himni
á Lögbergi og mælti „Vtö erum
komnir heim Islendingar". Á þeim
fundi flutti Bjami Benediktsson
hina frægu ræðu sína um sjálfstæð-
ismálið og lagði út af orðum Fjall-
ræðunnar: „Knýið á og fyrir yður
mun upplokið verða".
Hinn fundurinn sem er stór í
minningunni var haldinn á Akur-
eyri 1948. Þá hafði um skeið verið
ólga í flokknum, eða frá því að
Ólafur Thors myndaði Nýsköpunar-
stjómina 1944 með Alþýðuflokki
og sósialistum. Fimm þingmenn
Sjálfstæðisflokksins neituðu að
styðja stjomina; þeir Ingólfur Jóns-
son á Hellu, Gísli Sveinsson, Jón
Sigurðsson á Reynisstað, Pétur
Ottesen og Þorsteinn Þorsteinsson.
Vísir, undir ritstjóm Kristjáns Guð-
laugssonar, studdi fimmmenning-
ana ötullega.
Enda þótt nærri tvö ár væru lið-
in frá þvi að Nýsköpunarstjómin
hvarf frá völdum hafði enn ekki
gróið um heilt mneð flokksmönnum.
Á Landsfundinum kvaddi
Kristján Guðlaugsson sér hljóðs.
Hann flutti áhrifamikla ræðu og
mæltist til sátta.
Er Kristján hafði lokið máli sínu
reis Ólafur Thors upp og mælti:
„Kristján Guðlaugsson hefur rétt
fram sáttarhönd, ég segi: hér er
önnur“.
Þeir tókust í hendur og voru
ákaft hylltir af fundarmönnum.
Sættir höfðu tekizt.
Nú er ástandið þannig í flokki
okkar sjálfstæðismanna, að mér
sýnist að mál sé komið til að menn
bijóti odd af oflæti sínu og einhver
rétti fram sáttarhönd.
Ég geri það því að tillögu minni
að góðir menn gangi nú fram fyrir
skjöldu og reyni að sætta hin
stríðandi öfl. I þessu sambandi
koma mér í hug nokkrir vitrir menn
og lífsreyndir: Geir Hallgrímsson,
Jónas Rafnar, Steinþór Gestsson
frá Hæli, Sigurður Bjarnason frá
Vigur og Pétur Sigurðsson.
Magnús Helgason
„Nú er ástandið þannig-
í flokki okkar sjálfstæð-
ismanna, að mér sýnist
að mái sé komið til að
menn brjóti odd af of-
læti sínu og einhver
rétti fram sáttarhönd.“
Er þetta ekki hugmynd sem vert
er að reyna, sjálfstæðismenn?
Höfundur erforstjóri Hörpu hf.
Ólafur Thors Bjarni Benediktsson Sigurður Eggerz Kristján Guðlaugsson
Markaðurinn:
Smíðar arkitektinn hús?
eftirSigurð
Sigurðarson
Gagnstætt því sem margir
halda er markaðsfræðin ekki aug-
lýsinga- eða sölustarfsemi. Við-
fangsefni hennar eru vörur og
þjónusta, vöruþróun, einkenni ein-
stakra vörutegunda og vörudreif-
ing. En framar öllu snýst
markaðsfræðin þó um hina eilífu
leit að viðskiptavinum og hvemig
fullnægja megi þörfum þeirra og
óskum.
Margir halda að verkefni mark-
aðsmanna sé hið sama og sölu-
manna, munurinn sé einungis sá
að nú fáist háskólamenntun í sölu-
störfum. Þetta er að sjálfsögðu
alrangt. Það getur hins vegar
verið að víða fínnist háskóla-
menntun í sölumennsku, en í raun
tengist slíkt nám ekki markaðs-
fræðinni. Markaðsfræðingurinn
er ákaflega fákunnandi um eigin-
lega sölutækni. Hans verkefni er
að fínna hugsanlega viðskiptavini
og búa svo um hnútana að varan
eða þjónustan falli neytendum svo
vei í geð að þeir kaupi hana.
Starf markaðsfræðings er í ætt
við starf fískifræðings, jarðfræð-
ings eða arkitekts. Fiskifræðing-
urinn notar þróaðar aðferðir til
dæmis til að fínna út stærð fisk-
stofna, hversu einstakir hlutar
þeirra eru stórir og hversu mikið
óhætt er að veiða af einstökum
tegundum. Jarðfræðingurinn
þekkir jarðskorpuna, gerð hennar
og eiginleika og þekking hans er
undirstaða fjölmargra fram-
kvæmda, námuvinnslu, húsbygg-
inga o.s.frv. Arkitektinn byggir
ekki hús, þó svo að hann viti
gjörla hvemig það eigi að líta út,
hvaða efni skal nota, lengd og
mál o.s.frv. Svo taka aðrir við og
byggja eftir teikningum hans.
Breska markaðsstofnunin,
„The Institute of Marketing", skil-
greinir markaðsfræðina sem þann
„feril sem ætlað er að finna
neytendur, auðvelda tengsl við
þá og fullnægja þörfum og ósk-
um þeirra á arðsaman hátt“.
Verkefni markaðs-
deildarinnar
Fullyrt er að um 80% af öllum
nýjum vörum nái aldrei umtals-
verðu gengi. Það hefur jafnvel
verið stofnað safn yfír vörur sem
markaðurinn hefur algjörlega
hafnað. Hvers vegna gengur ýms-
um vörum illa á markaðnum?
Svarið er ekki einhlítt, en oftar
er það vegna þess að ekki er nógu
vel staðið að markaðssetningunni
frekar en að varan sé hreinlega
léleg.
Skipulag fyrirtækja byggir að
meira eða minna leyti á fjórum
megin stjómunarþáttum; fram-
leiðslu, fjármálum, rannsóknum
og þróun og — markaðsmálum.
Önnur bresk stofnun, Breska
markaðsráðið, COMO, „The Com-
mittee of Marketing Organizati-
on“ hefur það að markmiði að
hvetja til þróunar á markaðsmál-
um meðal annars með rannsókn-
um á gildi þeirra innan allra þátta
viðskiptalífsins. COMO hefur
greint starfssvið markaðsstjóm-
unar í níu þætti:
1. Að fínna staðreyndir. Mark-
aðsrannsóknir
2. Ráða í niðurstöður rannsókna.
Markaðshorfur
3. Finna frávik í niðurstöðum
rannsókna. Vöruþróun
4. Hefur viðskiptavinurinn
áhuga? Áætlanagerð
6. Á hvaða verði? Hver verður
hagnaðurinn? Verðstefna
7. Tilfærsla frá framleiðslustigi
til neyslustigs. Dreifing.
8. Sala, sem hluti af markaðs-
færslu. Sölustjórnun
9. Hafa áhrif á makaðinn. Aug-
lýsingar
í markaðsfræðinni eru þessir
þættir sameinaðir í mjög þekkt
fyrirbrigði sem á ensku nefnist
„The four P’s“ („Product, Price,
Place and Promotion"), hin fjögur
pé; vara, verð, staður og kynning.
Markaðsstokkurinn
Eftir því sem markaðsfræðinni
hefur fleygt fram hafa pé-in Qög-
ur breyst örlítið og mynda nú
svokallaðan markaðsstokk eða
„Marketing Mix“. Þessir mikil-
vægu grunnþættir markaðsmála
eru nú vara, verð, kynning og
dreifing („Product, Price, Pro-
motion and Distribution“).
Markaðsstokkurinn er þannig orð-
inn að útgangspunktinum, sem
Sigurður Sigurðarson
„Markaðsf ræðingur-
inn er ákaflega
fákunnandi um eigin-
lega sölutækni. Hans
verkefni er að finna
hugsanlega viðskipta-
vini og búa svo um
hnútana að varan eða
þjónustan falli neyt-
endum svo vel í geð
að þeir kaupi hana.“
allir markaðsmenn verða að hafa
í huga.
Markaðsmaðurinn þarf víða að
líta. Starf hans er umfangsmikið
og mikilvægt. Sem dæmi um það
má líta á innihald markaðsstokks-
ins, sem í grófum dráttum má
skipta á þennan hátt:
Vara: Einkenni. Tegund. Umbúð-
ir. Þjónusta vegna vörunnar.
Árangur miðað við aðra fram-
leiðslu fyrirtækisins. Viðbót
(sama tegund en örlítið frábrugð-
in).
Verð: Verðlagning, viðbrögð
neytenda, áhrif á sölumagn, sam-
keppni. Verðbreytingar.
Kynning: Auglýsingar, eðli og
innihald, tíðni, markhópur, fjöl-
miðlaval. Skipulag sölu. Eftirtekt
neytenda, frægð vörunnar. Sölu-
mennska.
Dreifing: Heildsala og smásala.
Hversu víða er varan í boðin.
Tegund flutninga, lagerbirgðir.
Söluskipting, stærð, staðir, söluk-
vótar.
Af þessu má ljóst vera að mark-
aðsstarfsemi fyrirtækis hefst
löngu áður en komið er að þeirri
stundu sem hún býðst til sölu, í
ýmsum tiivikum löngu áður en
framleiðslan hefst. En þar með
er ekki öll sagan sögð, því mark-
aðsstarfseminni lýkur ekki með
sölu á vöru, heldur er eftirleikur-
inn langur og afar mikilvægur.
Markaðsfræðin er ekki sala eða
auglýsingar. Ef eitthvað er, þá
eru sala og auglýsingar aðeins
einn af fíölmörgum þáttum sem
tengjast markaðsfærslu fyrirtæk-
is. Að mörgu leyti er markaðs-
fræðin misskilin í rekstri
fyrirtækja, en það hefur valdið
mörgum fyrirtækjum, íslenskum
sem útlendum, miklum vandræð-
um og tekjutapi.
Höfundur stundar náni ínmrk■
aðsfræðum.