Morgunblaðið - 05.11.1987, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. NÓVEMBER 1987
33
Smábátaeigendur á móti
drögum að fiskveiðistefnu
. . Morgunblaðið/Sverrir
Frá aðalfundi LÍÚ.
Frumvarpsdrög að sljórnun fiskveiða:
Hámark sett á karfa-
afla sóknarmarkstogara
RÁÐ er fyrir því gert í drögum
að frumvarpi til laga um stjórnun
fiskveiða að taka upp sérstakt
hámark á afla karf a hjá togurum
á sóknarmarki. Það verði með
líku sniði og hámark á þorskafla
sóknarmarkstogaranna. Annað-
hvort miðist það við reiknað
aflamark viðkomandi skips með
tilteknu álagi eða verði meðal-
aflamark togara og þá misjafnt
fyrir suður- og norðursvæði.
Þetta kom fram í ávarpi Halldórs
Ásgrímssonar, sjávarútvegsráð-
herra, á aðalfundi LÍÚ í gær. Hann
sagði að með þessu yrði dregið úr
sókn í karfastofninn og jafnframt
jafnaður sá munur, sem verið hafi
milli sóknarmarkstogara á norður-
og suðursvæði, enda yrði samanlagt
hámark karfa og þorsks í þorsk-
ígildum mælt hliðstætt á báðum
svæðum.
Halldór fjallaði að mestu um
frumvarpsdrögin og kom víða við.
Hann sagði það ótvírætt að aukin
hagræðing hefði náðst við veiðamar
og nú væri nauðsynlegt að binda
veiðistjómunina til fjögurra ára, svo
ekki þyrfti að eyða miklum tíma í
mótun hennar með skömmu milli-
bili, þó hún hlyti að sjálfsögðu alltaf
að vera í endurskoðun.
Um útflutning á óunnum físki
sagði Halldór meðal annars: „í
frumvarpinu er lagt til að afli, sem
fluttur er óunninn á erlenda mark-
aði, skuli reiknaður með allt að 20%
álagi, þegar metið er hversu mikið
af aflamarki eða aflahámarki er náð
hverju sinni. Þetta álag náði á árinu
1984 aðeins til skipa, sem sigldu
með afla sinn og var þá 25%. Árið
1985 var álagið lækkað niður í
10%, en jafnframt látið ná til út-
flutnings á öllum ísfiski, jafnt í
gámum sem í fiskiskipum og hefur
sú skipan gilt siðan. I tillögum
frumvarpsins felst því tvöföldun á
núverandi kvótaálagi vegna út-
flutnings á ísfíski. Þetta er gert í
því skyni að draga úr útflutningi
óunnins fisks með tilliti til vinnslu
afla hér á landi og einnig til að
hafa stjóm á framboði ísfisks á
erlendum mörkuðum. Með þessu er
komið til móts við þau sjónarmið,
sem mjög hefur verið haldið á lofti
af hálfu fulltrúa fiskvinnslufyrir-
tækja og fiskvinnslufólks á síðustu
mánuðum."
AÐALFIINDUR Landssambands
smábátaeigenda mótmælir harð-
lega framkomnum tillögum
sjávarútvegsráðuneytisins um
stjómun fiskveiða. I þeim koma
fram fyrirætlanir um kvóta á
alla báta milli 6 og 10 lestir að
stærð og veiðistöðvunum á minni
bátana. í samþykkt fundarins er
sagt svo um þátttöku sambands-
ins í mótun fiskveiðistefnunnar:
„Þátttaka Landssambands smá-
bátaeigenda í mótun fiskveiði-
stefnunnar er með sama
hugarfari og fanga sem dæmdur
hefur verið saklaus, en tekur
þátt í samningum til að reyna
að bæta ástandið innan fangelsis-
múranna."
Þá segir ennfremur að reynsla
undanfarinna ára sýni svo ekki
verði um villzt að uppgefnar for-
sendur fyrir veiðitakmörkunum,
það er vemdun fískistofna, séu
rangar, til þess eins fram settar til
að sölsa völd undir ákveðna aðila í
þjóðfélaginu og stuðla að fram-
þróun veiða við ísland, sem falli
þeim að skapi.
Þá segir ennfremur: „Samkvæmt
stjómarskrá íslenzka lýðveldisins
þarf æmar ástæður til að hefta
athafnafrelsi einstaklinga. Ef slíkt
á að gera, þurfa að liggja fyrir
óyggjandi vísindaleg rök. Lands-
samband smábátaeigenda telur að
slík rök séu varla fyrir hendi og
hefur farið fram á skýr svör Haf-
rannsóknastofnunar við nokkrum
spumingum þar að lútandi. Lands-
sambandið skorar á alþingismenn
að kynna sér vel fískveiðisögu
síðustu ára og rök sérfræðinga og
leikmanna bæði með og á móti áður
en þeir ákveða hvort viðhalda á því
skömmtunarkerfi, sem sjávarút-
vegsráðherra nú ræður, auka það,
minnka eða afnema. Slíkum
skömmtunarkerfum fylgir oftast
spilling, óréttlæti og stirðbusahátt-
ur. Því ættu menn ekki að taka
slíkt í mál nema þjóðarheill sé sann-
anlega í veði.“
Tillögur Landssambandsins um
veiðstjómun fyrir smábáta eru á
þá leið, að handfæra- og línuveiðar
bátanna skuli undanþegnar
veiðitakmörkunum. Þeir, sem
stundi netaveiðar, geti valið milli
aflamarks og sóknarmarks. Annars
vegar miðist afli við veiðireynslu
og hins vegar verði leyfílegt að
veiða í ákveðinn dagafjölda með 80
lesta þorskaflahámarki. Bátar undir
10 brúttólestum að stærð falli und-
ir sömu endumýjunarreglur og
önnur skip.
Miklar birgðir
af grásleppu-
hrognum
Smábátaeigendur
leggja. til lágmarksveiði
MIKLAR birgðir af grásleppu-
hrognum eru nú fyrirliggjandi
frá síðustu vertíð. Fyrirsjáanlegt
er að íslenzkar verksmiðjur inn-
an Sölustofnunar lagmetis þurfi
engin hrogn að kaupa á næstu
vertíð, enda eiga þær á lager
8.000 til 10.000 tunnur. Talsverð-
ar birgðir eru einnig í Kanada
og Noregi.
Kanadamenn eiga óseldar 800
tunnur í Danmörku og bjóða þær á
verði sem er undir markaðsverði
síðustu vertíðar. Þá munu þeir eiga
nokkur þúsund tunnur í Kanada,
en ókleift hefur reynzt að fá stað-
fest hve mikið það er. í Noregi eru
einnig talsverðar óseldar brigðir.
Stjóm Landssambands smábáta-
eigenda hefur miklar áhyggjur af
þessari stöðu og í fréttatilkynningu
frá henni em smábátaeigendur var-
aðir við og bent á að hefja alls
ekki veiðar á næstu vertfð án þess
að eiga trygga sölu á þeim hrogn-
um, sem þeir munu afla. Óvarlegt
er talið að afla meira 8.000 til
10.000 tunna á næstu vertíð, sem
er í algjöru lágmarki, eigi viðun-
andi verð að fást. Meiri veiði bjóði
heim hættunni á verðfalli og sölu-
erfiðleikum.
Lýsum undrun á
orðbragði sem við-
gengst á Alþingi
- segir í bréfi starfsmanna Hjarta-
verndar til forseta sameinaðs þings
SAUTJÁN starfsmenn Hjarta-
verndar hafa ritað Þorvaldi
Garðari Kristjánssyni forseta
sameinaðs Alþingis bréf þar sem
þeir lýsa undrun sinni á orð-
bragði sem viðgengst á Alþingi
og að því er þeir best vita sé
látið óátalið af forseta, eins og
segir í bréfinu.
í bréfínu er sérstaklega vakin
athygli á ummælum Páls Péturs-
sonar og Halldórs Blöndal um
félagsmálaráðherra í umræðum um
húsnæðismálafrumvarp ríkisstjóm-
arinnar og ummælum Matthíasar
Bjamasonar og Eyjólfs K. Jónsson-
ar í umræðum um frumvarp um
sláturleyfí til Sláturfélags Amfirð-
inga á Bíldudal. Bréfínu lýkur með
einlægum óskum um að kjömir
fulltrúar þjóðarinnar gæti virðingar
Alþingis. Undir það rita 17 starfs-
menn Hjartavemdar.
Hafa verður í huga frelsi
þingmanna til að tjá sig
„ÞAÐ er gott til þess að vita að
almenningur er vandur að virð-
ingu Alþingis svo sem vænta
mátti,“ sagði Þorvaldur Garðar
Kristjánsson forseti sameinaðs
Alþingis um erindi starfsfólks
Hjartaverndar. „Það eru alþing-
ismenn líka og forseti sem aðrir.
í hita umræðunnar skera al-
þingismenn ekki alltaf við nögl sér
ummæli þau sem þeim liggja á
hjarta. Þar kemur hver til dyranna
eins og hann er klæddur. Hefur
hver þingmaður rétt til þess hvaða
persónulegt álit sem forseti kann
annars að hafa á framgöngu þing-
mannsins.
Hins vegar hvílir sérstök skylda
á forseta í þessu efni. Og vandi
fylgir vegsemd hverri. Það orkar
þannig oft tvímælis hvenær forseti
á að vita fyrir ummæli eða orð-
bragð. í óvissu hefí ég látið þá reglu
ráða að vangera fremur en ofgera
í þessu efni. Annars vegar verður
að hafa í huga óheft frelsi þing-
manna til að tjá sig og lýsa
skoðunum sínum. Hins vegar er að
gæta virðingar þingsins og tillits
og velsæmis gagnvart aðilum utan
þings.
I bréfi starfsfólks Hjartavemdar
er lýst undrun á orðbragði tiltekinna
þingmanna í umræðum um hús-
næðisfrumvarp ríkisstjómarinnar
og Bíldudalsfmmvarpið svonefnda.
Umræður um bæði þessi fmmvörp
fóm fram í neðri deiid Alþingis.
Ekki eiga allir tilgreindir þingmenn
sæti í þeirri deild. Aðgáð skyldi
höfð þá dómur er felldur. Umræða
utan dagskrár fór fram í sameinuðu
þingi um sláturleyfi á Bfldudal und-
ir mínu forsæti þar sem gætt var
þeirra sjónarmiða sem ég hefí nú
lýst.
Ég efast ekki um að forseti neðri
deildar hefur vakað yfír virðingu
og velsæmi í hinum tilteknu umræð-
um í sinni deild.
Má starfsfólk Hjartavemdar
treysta því að forsetar Alþingis
muni jafnan leitast við að svo megi
verða í hvívetna."
Páll Pétursson:
Læt mér þetta í
léttu rúmi liggja
„Ég kalla það bæði fagurt og
drengilegt hjá starfsfólki Hjarta-
verndar ef það vill liðsinna
félagsmálaráðherra og ég tel að
það sé ekki nema gott eitt um
það að segja að fólkið finni hjá
sér hvöt til þess,“ sagði Páll Pét-
ursson alþingismaður um bréf
starfsfólks Hjartavemdar til for-
seta sameinaðs þings.
„Ég læt mér þetta í léttu rúmi
liggja því alltaf eru einhveijir
óánægðir með það sem maður ger-
ir eða óánægðir með það sem maður
gerir ekki. Það fylgir því að vera í
pólitík.
Ég tek það ekkert nærri mér þó
eitthvað sé verið að hnýta í mig.
Ég hef ekkert sagt um félagsmála-
ráðherra sem ég þarf að fyrirverða
mig fyrir eða biðjast afsökunar á.
hvorki forseta þingsins hvað þá V -
lagsmálaráðherra.
Ræða mín var mjög vinsamleg í
garð ráðherrans þó ráðherra hafi
ekki verið sáttur við allt sem ég
sagði. Það hefði verið eðlilegt að
fólkið læsi þessar ræðu áður en það
fór að tjá sig og kynna sér um
hvað þar var ályktað," sagði Páll
Pétursson.